Novska

Koordinate: 45° 20′ 27″ S; 16° 58′ 39″ I / 45.34074° S; 16.97762° I / 45.34074; 16.97762
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Novska
Železnička stanica Novska
Grb
Grb
Administrativni podaci
Država Hrvatska
ŽupanijaSisačko-moslavačka
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 2011.Pad 7.028
Aglomeracija (2011.)Pad 13.518
Geografske karakteristike
Koordinate45° 20′ 27″ S; 16° 58′ 39″ I / 45.34074° S; 16.97762° I / 45.34074; 16.97762
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina318 km2
Novska na karti Hrvatske
Novska
Novska
Novska na karti Hrvatske
Ostali podaci
GradonačelnikMarin Piletić (HDZ)
Poštanski broj44330 Novska
Pozivni broj+385 44
Registarska oznakaKT
Veb-sajt
www.novska.hr

Novska je grad u Hrvatskoj, u Sisačko-moslavačkoj županiji. Prema rezultatima popisa iz 2011. u gradu je živelo 13.518 stanovnika, a u samom naselju je živelo 7.028 stanovnika.[1]

Geografija[uredi | uredi izvor]

Smeštena je u Sisačko-moslavačkoj županiji, 95 km jugoistočno od Zagreba, na auto-putu Beograd-Zagreb.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Novska je početkom 20. veka parohijska filijala sela Donji Rajić, u Novogradiškom protoprezviratu. Tu je politička opština, zatim sedište kotarskih državnih organa, ima poštu i brzojav. Pravoslavci iz Novske pohađaju crkvu u Rajiću, posvećenu Sv. Preobraženju, gde služi paroh pop Jovan Jovanović, rođen 1864. godine u Novoj Gradiški. Đaci pohađaju komunalnu osnovnu školu u svom mestu.[2]

Drugi svjetski rat[uredi | uredi izvor]

U srezu novskom odmah je formirana grupa ustaša "koji su naoružani vojničkim oružjem počeli kupiti i ubijati Srbe".[3]

U Novskoj je crkva tek bila sagrađena, nije bila ni osveštana. Po naredbi ustaša crkva je morala biti do temelja razrušena, a materijal su razneli Hrvati za svoju upotrebu. Na rušenju „tom mučnom i bogomrtskom poslu“ morali su da rade svi pravoslavni stanovnici Novske, pa čak i oni pravoslavci koji bi se toga dana slučajno tu našli.

U srezu Novska srušene su crkve u Bogićevcima, Smrtićima, Jasenovcu, Uštici, Gradini i Novskoj.[4]

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Popis 2001.[uredi | uredi izvor]

Po popisu stanovništva iz 2001. godine, Grad Novska je imao 14.313 stanovnika, od toga je u samoj Novskoj živelo 7.270.

Popis 1991.[uredi | uredi izvor]

Po popisu stanovništva iz 1991. godine, opština Novska je imala 24.696 stanovnika, raspoređenih u 37 naseljenih mesta.

godina popisa ukupno Hrvati Srbi Jugosloveni ostali
1991. 24.696 16.556 (67,03%) 5.402 (21,87%) 675 (2,73%) 2.063 (8,35%)

Po popisu iz 1991. godine u opštini Novska je živelo 335 Ukrajinaca.

Bivša velika opština Novska je novom teritorijalnom organizacijom u Hrvatskoj ukinuta i formirani su: grad Novska i opštine Jasenovac i Lipovljani.

Prema novoj teritorijalnoj podeli, nacionalni sastav 1991. godine je bio sledeći:

* ukupno Hrvati Srbi Jugosloveni ostali
grad Novska 17.231 11.305 (65,60%) 4.414 (25,61%) 481 (2,79%) 1.031 (5,98%)
opština Jasenovac 3.599 2.419 (67,21%) 911 (25,31%) 106 (2,94%) 163 (4,52%)
opština Lipovljani 3.866 2.832 (73,25%) 77 (1,99%) 88 (2,27%) 869 (22,47%)

Popis 1991.[uredi | uredi izvor]

Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Novska je imalo 8.053 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:

Popis 1991.‍
Hrvati
  
 5.358 66,53%
Srbi
  
 1.765 21,91%
Jugosloveni
  
 325 4,03%
Romi
  
 102 1,26%
Česi
  
 39 0,48%
Ukrajinci
  
 36 0,44%
Albanci
  
 35 0,43%
Muslimani
  
 27 0,33%
Italijani
  
 13 0,16%
Mađari
  
 11 0,13%
Crnogorci
  
 8 0,09%
Slovaci
  
 6 0,07%
Slovenci
  
 6 0,07%
Makedonci
  
 3 0,03%
Poljaci
  
 3 0,03%
Nemci
  
 2 0,02%
Rusi
  
 1 0,01%
Rusini
  
 1 0,01%
ostali
  
 1 0,01%
neopredeljeni
  
 196 2,43%
region. opr.
  
 3 0,03%
nepoznato
  
 112 1,39%
ukupno: 8.053

Naseljena mesta opštine Novska, popis 1991.[uredi | uredi izvor]

Opština Novska

  • površina: 585 km²
  • br. stanovnika: 24.696
  • br. naseljenih mesta: 37

Bair (101), Borovac (656), Brezovac Subocki (151), Brestača (1.003), Bročice (1.061), Višnjica Uštička (260), Voćarica (269), Drenov Bok (222), Jazavica (559), Jasenovac (1.154), Kozarice (518), Košutarica (301), Kraljeva Velika (575), Krapje (251), Krivaj (400), Kričke (170), Lipovljani (2.430), Lovska (228), Mlaka (358), Nova Subocka (595), Novi Grabovac (109), Novska (8.053), Paklenica (478), Piljenice (461), Plesmo (108), Popovac Subocki (53), Puska (346), Rađenovci (24), Rajić (1.424), Rajčići (87), Roždanik (330), Sigetac Novski (170), Stara Subocka (523), Stari Grabovac (561), Tanac (159), Trebež (84) i Uštica (464).

Obrazovanje[uredi | uredi izvor]

Kultura[uredi | uredi izvor]

Pučko otvoreno učilište Novska je jedna od glavnih ustanova za kulturu u Novskoj. U svom sastavu ima Galeriju slika, Kino dvoranu u kojoj se trenutno održavaju samo pozorišne predstave i ostala kulturna događanja u gradu. Godine 2005. u okviru učilišta osnovano je i Novljansko kazalište mladih koje je do sada priredilo predstavu „Cirkus u cirkusu“.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Popis stanovništva 2011.”. Državni zavod za statistiku RH. Pristupljeno 19. 3. 2016. 
  2. ^ Mata Kosovac: "Srpska pravoslavna mitropolija Karlovačka po podacima iz 1905. godine", Karlovci 1910.
  3. ^ Najveći zločini sadašnjice: patnje i stradanje srpskog naroda u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj od 1941-1945, Dr. Dragoslav Stranjaković, Gornji Milanovac, Dečje novine (1991), str. 75
  4. ^ Najveći zločini sadašnjice: patnje i stradanje srpskog naroda u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj od 1941-1945, Dr. Dragoslav Stranjaković, Gornji Milanovac, Dečje novine (1991), str. 175

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Новска&oldid=27686976”