Обични попић
| Obični popić | |
|---|---|
| |
| obični popić | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Tip: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | P. modularis
|
| Binomno ime | |
| Prunella modularis | |
| |
| Areal rasprostranjenja | |
| Sinonimi | |
| |
Obični popić (lat. Prunella modularis) je vrsta ptice iz reda ptica pevačica. Ime roda Prunella potiče iz nemačkog jezika Braunelle koja predstavlja umanjenicu od reči braon. Pridev modularis potiče iz latinskog jezika modulus što znači melodija.[2]
Opis[uredi | uredi izvor]
.jpeg)
Dužina tela ove vrste iznosi od 13 do 14,5 centimetara, a težina od 19 do 20 grama, po čemu je slična crvendaću. Kljun običnog popića je tanak sa širokom bazom, a na vrhu zašiljen. Po gornjem delu tela, koji je prošaran braon bojom, podseća na vrapca pokućara. Grudi i deo glave ove vrste su karakteristične plavo-sive boje. Na glavi se nalazi vratna pruga plavo-sive boje koja pravi luk iznad oka, dok je u predelu uha, oko oka i na temenu glava obojena sivo-braon bojom. Kod običnog popića nije zastupljen polni dimorfizam.[3][4]
Rasprostranjenost i stanište[uredi | uredi izvor]
Prirodno naseljava čitavu Evropu, deo Azije i Afrike, a veštački je naseljen na Novi Zeland tokom devetnaestog veka. U severnom delu svog areala naseljava četinarske i mešovite šume, uglavnom duž reka i potoka. U zapadnom delu areala (Velika Britanija, Belgija, Iberijsko poluostrvo) staništa su mu nizijske šume, sa gustim žbunovitim pokrivačem, zatim šume u okviru farmi, bašte, parkovi i druga staništa prekrivena grmljem. U južnom delu areala nastanjuje uglavnom žbunaste zajednice gornje šumske granice i iznad nje.[3][5]
Biologija[uredi | uredi izvor]
Obični popić se hrani pretežno insektima kao i mnogim drugim beskičmenjacima, a zimi nedostatak beskičmenjaka dopunjuje semenima biljaka. U većem delu svog areala se gnezdi od marta do jula, dok se u Rusiji gnezdi od maja do avgusta. Gnezda pravi od grančica, manjih stabljika, korenja, trave i mahovine, a iznutra ih oblaže dlakama, vunom, a ponekad i perjem. Gnezda gradi uglavnom na tlu ili nisko iznad zemlje, sakrivena u žbunju. U njih ženka polaže od 3 do 6 jaja. Populacije običnog popića iz zapadne Evrope su stanarice, dok populacije iz severne i centralne Evrope migriraju u južni deo areala i tamo provode zimu. Ornitolozi procenjuju da se u Evropi, koja predstavlja oko 95% areala ove vrste, nalazi od 12 700 do 21 800 gnezdećih parova, sa opadajućim populacionim trednom.[3][6]
Ugroženost[uredi | uredi izvor]
Smatra se da je u Ujedinjenom Kraljevstvu promena poljoprivredne prakse dovela do širenja ostalih ptica pevačica, što je izazvalo povlačenje običnog popića, ali faktor koji dovodi do lokalnog pada brojnosti još uvek nije utvrđen.[6]
Obični popić u Srbiji[uredi | uredi izvor]
U Srbiji obični popić je redovna gnezdarica visokoplaninskih područja, sa od 11 200 do 15 000 gnezdećih parova. Prisutan je samo u južnoj polovini Srbije. Odsustvuje iz Vojvodine i većeg dela Šumadije. Naseljava mešovite i četinarske šume na planinama, uglavnom iznad 1.000 m.n.v. Najpogodnija staništa u Istočnoj Srbiji su na Staroj Planini, u Jugoistočnoj Srbiji u Vlasinskom regionu, a u Jugozapadnoj Srbiji na Kopaoniku, Goliji, Zlataru i Tari. Populacija je u poslednje tri decenije u blagom porastu, pre svega zbog sadnje novih kultura četinara.[7]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ BirdLife International (2018). „Prunella modularis”. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2019.3. International Union for Conservation of Nature. Pristupljeno 27. 1. 2020.
- ^ Jobling, James A (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. str. 133, 238. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- ^ a b v Svensson, Lars (2010). Collins Bird Guide: The Most Complete Guide to the Birds of Britain and Europe (2 izd.). Harper Collins. ISBN 978-0-00-726814-6.
- ^ „Great Spotted Woodpecker (Dendrocopos major)”. Arhivirano iz originala 25. 06. 2020. g. Pristupljeno 07. 01. 2022.
- ^ Prunella modularis distribution - datazone.birdlife.org
- ^ a b Prunella modularis - datazone.birdlife.org
- ^ Puzović, S., Radišić, D., Ružić, M., Rajković, D., Radaković, M., Pantović, U., Janković, M., Stojnić, N., Šćiban, M., Tucakov, M., Gergelj, J., Sekulić, G., Agošton, A., & Raković, M. 2015. Ptice Srbije: procena veličina populacija i trendova gnezdarica 2008-2013. Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije i Prirodno-matematički fakultet, Departman za biologiju i ekologiju, Univerzitet u Novom Sadu, Novi Sad.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Jobling, James A (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. str. 133, 238. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- Svensson, Lars (2010). Collins Bird Guide: The Most Complete Guide to the Birds of Britain and Europe (2 izd.). Harper Collins. ISBN 978-0-00-726814-6.
- Jobling, James A. (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. str. 108, 170. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- Šćiban, Marko; Rajković, Draženko; Radišić, Dimitrije; Vasić, Voislav; Pantović, Uroš (2015). Ptice Srbije - kritički spisak vrsta (prvo izd.). Novi Sad: Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije. str. 107.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
