Oksimoron
Oksimoron (grč. oksys — oštar, moros — lud, glup; doslovno: oštroumna ludost) je posebna vrsta antiteze, odnosno paradoksa u kome se spajanjem protivrečnih pojmova stvara novi pojam, tj. nova slika. Ova stilska figura pripada figurama misli. Najčešće ima oblik imenice i atributa.[1] Koristi se za opisivanje kompleksnih, iracionalnih stanja. Često se upotrebljavao u srednjovekovnoj književnosti ali se javlja i u novovekovnoj. Poseban oblik psihološkog oksimorona naziva se sinestezija. Određeni pisci često koriste oksimoron da bi istakli određenu kontradikciju i naglasili je. Ponekad oprečnost pojmova kombinovanih u oksimoronskoj sintagmi može biti toliko izražena da se stiče utisak ironije i humora.
Primeri[uredi | uredi izvor]
- Sveta huljo
- Rečeno ćutanje
- Zimsko letovanje
- Prolazna večnost
- Živi mrtvac
- Mudra budala
- Skromna raskoš
- Siromašni bogataš
Oksimoron se koristi svakodnevno, a da toga nismo ni svesni, npr:
- Lažna vest
- Gotovo savršenstvo
- Idealno loš
- Novi fosil
- Istinita bajka
- Javna tajna
- Davne budućnosti
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Živković, Dragiša, ur. (2001). „Oksimoron”. REČNIK književnih termina (2 izd.). str. 544.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Živković, Dragiša, ur. (2001). „Oksimoron”. REČNIK književnih termina (2 izd.). str. 544.
- Dragiša Živković, Rečnik književnih termina, Drugo dopunjeno izdanje, Beograd, Nolit, 1992.
- Milivoj Solar, Teorija književnosti, Zagreb, Školska knjiga, 1989.
