Opsada Famaguste
| Opsada Famaguste | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo kiparskog rata (1570-1573) | |||||||
 Mletački bedemi Famaguste. | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
 Osmansko carstvo |
 Mletačka republika | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
| Lala Mustafa-paša | Marko Antonio Bragadino † | ||||||
| Jačina | |||||||
| 50.000[1] | 7-8.000[1] | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| znatni[1] | čitav garnizon prodat u roblje[1] | ||||||
Opsada Famaguste (1571) bila je odlučujuća pobeda Osmanskog carstva nad Mletačkom republikom u Kiparskom ratu (1570-1573). Turci su osvojili grad posle jedanaestomesečne opsade, u avgustu 1571.[1][2]
Pozadina[uredi | uredi izvor]
Početkom 1570, kad je izgoreo veliki arsenal u Veneciji, Porta je iskoristila priliku i postavila zahtev Mletačkoj republici da preda ostrvo Kipar. Kad je ona to odbila, Turci su uputili flotu pod komandom seraskera Lale Mustafa-paše, koja je 1. avgusta 1570. iskrcala na ostrvo oko 50.000 ljudi. Rat se vodio na Kipru, u vodama Egejskog arhipelaga, na Crnogorskom primorju, u Boki kotorskoj i Dalmaciji.[1]
Najvažnije borbe na Kipru odigrale su se oko Nikozije i Famaguste, dok su se drugi gradovi predali gotovo bez otpora. Opsada Nikozije trajala je mesec dana. Grad je osvojen 9. septembra 1570, kada je neprijatelj izvršio opšti pokolj branilaca i građana.[1]
Opsada[uredi | uredi izvor]
Famagusta je grad i luka na istočnoj obali Kipra, osnovana u helenističkom periodu (274. pre n.e). Kao značajna baza krstaša grad je doživeo veliki uspon u 14. veku. Od 1371. do 1481. držali su ga Đenovljani, a od 1481. do 1571. Mlečani, koji su ga jako utvrdili.[2]
U vreme Kiparskog rata, Famagusta je bila glavni grad Kipra i jedna od najbogatijih luka na Levantu. Grad je bio opasan masivnim srednjovekovnim zidinama dugim 3 km, ispred kojih su bili 25 m široki i 14 m duboki šančevi.[2]
Generalni providur Marko Antonio Bragadino opravio je zapuštene bedeme Famaguste, dovukao artiljeriju i dočekao tursku vojsku sa garnizonom od 7-8.000 ljudi. Opsada je trajala punih 11 meseci, sve do 4. avgusta 1571, kad je Famagusta, posle herojske odbrane, kapitulirala pod uslovom da se da sloboda svim braniocima i slobodan odlazak svima koji to budu hteli. Turci su ipak izvršili pokolj oko 300 razoružanih branilaca[a], a ostale su odveli kao roblje.[1]
Posledice[uredi | uredi izvor]
Dok je opsada Famaguste još trajala, zauzimanjem pape Pija V sklopljena je 20.maja 1571. Sveta liga između Mletaka, Španije, Đenove i Malte. Udružena saveznička flota je 7. oktobra 1971. uništila tursku flotu kod Lepanta, ali prekasno da pomogne Famagusti, koja je pala 2 meseca ranije.[1] Grad je ostao pod vlašću Osmanlija do 1878, kad ga je okupirala Velika Britanija.[2]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Uključujući i zapovednika Bragadina, koji je bio živ odran.