Pređi na sadržaj

Optanti

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Optanti (prema lat. optio = slobodan izbor, slobodna volja), lica koja su se, na osnovu međunarodnog prava, opredelila da se odreknu dotadašnjeg državljanstva i prime novo, države u kojoj živi većina njihovog matičnog naroda. Kad optiraju za to pravo, onda se i presele u novu državu.

Posle Prvog svetskog rata Trijanonskim ugovorom o miru sa Mađarskom (1920) priznato je pravo Mađarima i Nemcima u Kraljevstvu Srba, Hrvata i Slovenaca da u roku od dve godine mogu da se odluče hoće li ostati u Kraljevini SHS ili optirati u matičnu državu. Takođe su i Srbi i drugi južni Sloveni u Mađarskoj mogli da optiraju za novostvorenu Kraljevinu SHS.

Nemci se uopšte nisu koristili tim pravom, u uverenju da će i u južnoslovenskoj državi imati sva prava i normalan život. Mađari su se u zanemarljivom broju odlučili za preseljenje u Mađarsku, jer su kao zemljoradnici i zanatlije bili čvrsto vezani za svoju sredinu.

Činovništvo, inteligencija, kao i aristokratija, dobrim delom prešli su u novu Mađarsku još pre donošenja Mirovnog ugovora (1918—1919). Dato je pravo i Rumunima iz južnoslovenskog Banata da se presele u Rumuniju, a takođe i Srbima iz Rumunije da se dosele u Kraljevinu SHS.

Mnoge srpske i bunjevačke porodice u Mađarskoj iskoristile su ovo pravo i sa svojom pokretnom imovinom preselile su se u Kraljevinu SHS, pretežno u Vojvodinu. Srpsko stanovništvo iz gradova, Sentandreje, Budimpešte naseljavalo se najviše u Subotici i Novom Sadu, dok su seoski žitelji prihvatali kolonizaciju po vojvođanskim mestima, najviše u Potisju (Senta, Ada, Mol), takođe i u Banatu (Vojvoda Stepa), Baranji (Beli Manastir, Karanac i dr.)

Vidi još

[uredi | uredi izvor]