Opština Novo Brdo

Opština Novo Brdo;
	; Tvrđava Novo Brdo
Osnovni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Kosovo i Metohija
Upravni okrug	Kosovskopomoravski okrug
Sedište	Bostane
Stanovništvo
Geografske karakteristike
Ostali podaci
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Registarska oznaka	GL
Veb-sajt	kk.rks-gov.net/novoberde/

Opština Novo Brdo je opština u Kosovskopomoravskom okrugu, Kosovo i Metohija, Srbija. Sedište opštine je u naselju Bostane. Površina opštine iznosi 90 km². Prema popisu stanovništva iz 1991. godine, u Opštini Novo Brdo bilo je: Srba i Crnogoraca (58,12%), Albanaca (40,01%). Ovo je jedna od najsiromašnijih opština na Kosovu i Metohiji i izrazito ruralnog karaktera. Trenutni broj stanovnika iznosi oko 3.900 od čega 61% Albanaca i 39% Srba. Postoji i mala zajednica Roma u selu Bostane. Od sukoba 1999. godine u opštinu se spontano vratilo 356 Srba, 64 Albanca i 13 Roma. u junu 2009. godine se organizovano vratilo u naselje Klobukar 32 Srba. Iako je ovo područje vrlo etnički heterogeno, relativno je niska tenzija između etničkih zajednica, sa potpunom slobodom kretanja kroz sva područja opštine.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Opština Novo Brdo je prvi put nastala spajanjem opština Bostane (sa naseljima: Bostane, Gornji Makreš, Donji Makreš, Draganac, Zebince, Izvor, Jasenovik, Klobukar, Manišince, Novo Brdo, Prekovce i Trnićevce) iz Gnjilanskog sreza, sa opštinom Marevce (naselje Marevce) i delom opštine Slivovo (naselje Labljane) iz Gračaničkog sreza, i dodavanjem dela opštine Strezovce (naselja Boljevce i Carevce) iz Kameničkog sreza. U ovom sastavu opština je bila do 1965. godine kada je ukinuta. Najveći broj naselja je ušao u sastav opštine Priština, dok su naselja: Gornji Makreš, Donji Makreš i Draganac pripali opštini Gnjilane, a naselja: Bušince i Carevce opštini Kosovska Kamenica. Ova opština, zajedno sa opštinama Obilić i Kosovo Polje, nastala je ponovo 2. jula 1988. godine od naselja tadašnje opštine Priština (Sl. list SAP Kosova; 18/88) sa naseljima: Bostane (sedište opštine), Zebince, Izvor, Jasenovik, Klobukar, Labljane, Manišince, Novo Brdo, Prekovce i Trnićevce), ali kao opština gradske zajednice opština Priština (zajedno sa Prištinom, Kosovim Poljem i Obilićem). 1991. godine se Gradska zajednica opština Priština raspada i nastaju samostalne opštine: Obilić, Kosovo Polje i Novo Brdo, dok sama opština Priština stiče status grada. Najnovija izmena se dogodila Zakonom o administrativnim granicama opština iz 2008. godine Skupštine samoproglašene Republike Kosovo, kojom se opština Novo Brdo proširuje. Iz opštine Gnjilane su dodata naselja: Gornje Kusce, Gornji Makreš, Donji Makreš, Draganac, Koretište, Mozgovo, Paralovo, Pasjak (na teritoriji katastarske opštine Koretište), Stanišor i Straža, a iz opštine Kosovska Kamenica su dodata naselja: Boljevce, Bušince, Miganovce, Tirince i Carevce. Vlada Srbije ne priznaje opštinu u ovom obimu, i priznaje samo obim opštine koji je definisan Zakonom o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije iz 2007. godine po kojem opština ima isti obim koji je imala od 1991. godine.

Popis na Kosovu i Metohiji 2011.‍^[1]

Albanci	3.524	52,37%
Srbi*	3.122	46,40%
Romi	63	0,94%
Turci	7	0,10%
Bošnjaci	5	0,07%
Turci	3	0,04%

Srbi su delimično bojkotovali popis pa tačan broj nije poznat. U 2013. godini OEBS je na osnovu podataka Opštinske kancelarije za zajednice i povratak, procenio ukupan broj stanovnika na 9.670 stanovnika, uključujući 5.802 Srba, 3.771 Albanca i 97 Roma (uglavnom koji žive u selu Bostane)

Opština Novo Brdo od 1991. godine (zakonom o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije)

Opština Novo Brdo od 2009. godine (zakonom o administrativnim granicama opština samoproglašene Republike Kosovo)

Površina naselja i broj stanovnika naselja opštine Novo Brdo (zakonom o administrativnim granicama opština samoproglašene Republike Kosovo)
naselje	površina u ha	1948.	1953	1961.	1971.	1981.	1991.
Boljevce	666	282	307	336	337	299	264
Bostane	897	411	555	756	817	978	992
Bušince	826	609	534	631	592	518	372
Gornje Kusce	1593	1037	1120	1378	1670	1817	1922
Gornji Makreš	938	396	436	444	441	354	261
Donji Makreš	508	336	333	388	363	232	144
Draganac	451	226	246	229	220	103	107
Zebince	859	444	534	599	591	405	280
Izvor	1578	600	674	768	813	709	593
Jasenovik	969	510	576	596	579	421	309
Klobukar	925	493	531	593	614	518	479
Koretište	1844	896	941	1144	1240	1198	1225
Labljane	956	465	505	499	546	677	744
Manišince	280	155	184	229	246	203	138
Miganovce	537	277	295	368	415	284	136
Mozgovo	152	154	132	140	133	125	100
Novo Brdo	560	232	243	237	294	292	463
Paralovo	1730	770	816	937	1010	990	850
Pasjak	–––	175	178	203	272	408	463
Prekovce	812	456	515	597	621	592	489
Stanišor	634	313	306	395	470	457	515
Straža	1584	583	633	732	841	684	531
Tirince	442	319	326	334	353	229	113
Trnićevce	288	194	231	279	263	189	124
Carevce	366	208	221	203	245	219	197
ukupno	20395	10541	11372	13015	13986	12901	11811

Reference[uredi | uredi izvor]

^ Etnička struktura nakon popisa 2011. na Kosovu i Metohiji

[1] Etnička struktura nakon popisa 2011. na Kosovu i Metohiji

[1]