Orijent
Orijent je izraz koji vodi poreklo od latinske riječi oriens u značenju „istok”. Rimljani su pored opšteg značenja ovog pojma skovali i posebno teritorijalno značenje, koje se neposredno odnosilo na istočne oblasti Rimskog carstva. Tako je nastao horonim Orijent (Oriens), koji je u svom posebnom teritorijalnom značenju bio ozvaničen za vreme vladavine cara Dioklecijana (284–305). Tada je ustanovljena posebna administrativna jedinica – dijeceza Orijent, koja je obuhvatala prostrane oblasti od Sirije, preko Palestine, do Egipta. Teritorijalno značenje pojma Orijenta se dodatno proširilo tokom 4. veka, kada je stvorena pretorijska prefektura Orijent. Iz rimske terminologije pojam Orijent je posredstvom latinskog jezika kasnije prenet u razne evropske jezike, ustalivši se u svom teritorijalnom značenju.
U savremenoj terminologiji, pojam Orijent se koristi za opisivanje istočnog svijeta, odnosno kultura i zemalja azijskog kontinenta. Pod time se može podrazumijevati Bliski istok ili Daleki istok, odnosno Azija u cjelini. To je tradicionalni naziv za sve što pripada istočnom svijetu ili je na Dalekom istoku, u odnosu na Evropu. U engleskom jeziku je metonym što znači da se odnosi na različite dijelove Azije. Izraz se takođe koristi za označavanje istočnog smjera u istorijskoj astronomiji kao pridjev orijent.
Orijent obuhvata prostor jugozapadne i centralne Azije te sjeverne Afrike, koji pripada islamskome kulturnom krugu. To je područje u kojemu je u 7. vijeku nastala nova religija islam, odnosno nova kultura koja se širila i ujedinjavala velika prostranstva od Indije na istoku do Pirinejskog poluostrva na zapadu, te od stepskih područja centralne Azije na sjeveru do afričkog Sahela na jugu. Širenjem islama razvijali su se i gradovi. Orijent je prostor starih civilizacija s dugom tradicijom urbanizacije, pa je islam nastavio baštiniti razvoj starih, ali i podizati nove gradove. Gradovi u ovom prostoru imaju svoje funkcionalne, socijalne i morfološke specifičnosti te čine poseban kulturno-genetski tip grada koji se naziva orijentalni ili islamski grad.
Za osobe koje su porijeklom iz Azije se ponekad koristi izraz orijentalac, ali manje nego u prošlosti, jer se često smatra uvredljivim i „politički nekorektnim“.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Orijent”. Hrvatski obiteljski leksikon. Leksikografski zavod Miroslav Krleža. 2008. Pristupljeno 17. 12. 2013.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
