Pato (sport)
Pato takođe poznat pod imenom juego del pato to je igra koja se igra jašući konja i koja kombinuje polo i košarku. To je argentinski nacionalni sport još od 1953.[1]
Istorija igre[uredi | uredi izvor]
Pato na španskom znači patka, i nazvan je tako jer se ranije umesto lopte koristila živa patka u košari. Ranije verzije pata bile su zabeležene još 1610. Teren za igru je najčešće predstavljao razdaljinu između dva susedna ranča. Prvi tim koji bi sa patkom u košari stigao do kuće na svom ranču bio bi proglašen za pobednika.[2]
Pato je nekoliko puta u svojoj istoriji bio zabranjen zbog nasilja - ne samo prema patkama, već su i mnogi gaučosi bili ugaženi, a još veći broj je stradao u borbi noževima u strasnoj igri . Jedan katolički sveštenik je 1796. godine insistirao na tome da igrači pata koji su na taj način stradali budu uskraćeni za hrišćanski pogreb. Vladine uredbe zabranjivale su igranje pata kroz ceo 19. vek.[3]
Tokom 30ih godina 20og veka pato je regulisan zalaganjem zemljoposednika Alberto del Kastiljo Pose, koji je uspostavio skup pravila inspirisan modernim polom . Igra je postala priznata u trenutku kad je predsednik Huan Peron proglasio za nacionalni argentinski sport 1953. godine.[4]
Pravila igre[uredi | uredi izvor]
U savremenoj igri pata 2 četvoročlana tima se jašući konje bore za loptu, koja ima šest držača prilagođene veličine, a poentiraju ubacivanjem lopte kroz vertikalno postavljeni prsten (što je u suprotnosti sa horizontalno postavljenim obručom u košarci). Prstenovi su prečnika 100cm i postavljeni su na vrhu štapa od 240cm. Zatvorena mreža rasteže se za 140cm i drži loptu nakon poentiranja.[5]
Pobednik je tim sa najviše poena, posle isteka vremena (šest " osmominutnih " perioda).
Dimenzije terena su: dužina od 180 do 220m, širina od 80 do 90m. Lopta je napravljena od kože, sa naduvanom gumenom unutrašnošću i šest kožnih držača . Njen prečnik je 40cm od držača do držača i teži od 1050 do 1250gr.
Igrač koji drži kontrolu nad patom (tj . Drži loptu za držač) mora da jaše sa ispruženom desnom rukom, nudeći pato, kako bi protivnici imali priliku da istrgnu pato i ukradu ga. Neispružena ruka tokom jahanja sa patom je odbrana pod nazivom negado (odbijanje).
Tokom samog otimanja pata tj cinchada, oba igrača moraju stajati na uzengijama i izbegavati sedanje na sedlo, dok rukom koja nije uključena u otimanje, drže uzde. Otimanje je najčešće najuzbudljiviji deo igre.
Popularnost[uredi | uredi izvor]
Pato se igra takmičkarski i amaterski, najčešće tokom vašara za vreme vikenda, u koji je uključen i doma (argentinski rodeo). Njegov status kao nacionalne igre Argentine je doveden u pitanje od strane Fudbalske asocijacije, budući da je fudbal mnogo rasprostranjeniji. Dok su praktično svi stanovnici strastveni navijači i igrači fudbala, procenjuje se da 90% stanovništva nije videlo niti jedan pato meč, i postoje samo nekoliko hiljada igrača pata. U prilog ovome argentinskom zakonodavstvu je 2010 predložen zakon kojim bi fudbalu dodelio status nacionalnog sporta, a pato sveo na tradicionalni sport. Branioci oficijalnog statusa pata, ističu da je pato u potpunosti domaći sport dok je fudbal preuzet iz Engleske.[6] [7] [8]
Pato je sličan igri horseball koja se igra u Francuskoj, Portugalu i drugim zemljama.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Argentina Decree Nº 17468 of 16/09/1953”. Global Legal Information Network. Arhivirano iz originala 29. 04. 2011. g. Pristupljeno 28. 12. 2012. „Decree 17468 of 9/16/1953 decrees that the national sport or game shall be the one known as 'El Pato', as developed from an old game engaged in by the gauchos, and so truly Argentinean in origin.”
- ^ „Pato, Argentina's national sport”. Argentina.ar. Secretariat of Public Communication, Presidency of the Nation. 18. 11. 2008. Arhivirano iz originala 06. 07. 2011. g. Pristupljeno 28. 12. 2012. „In 1610, thirty years after Buenos Aires' second foundation and two hundred years before the May Revolution, a document drafted by the military anthropologist Felix de Azara described a pato sport scene taking place in the city.”
- ^ Cobiella, Nidia Mabel. „Historia del pato” [History of pato]. Educar.org (na jeziku: Spanish). Arhivirano iz originala 28. 12. 2012. g. Pristupljeno 28. 12. 2012. „Consistía en arrojar un pato hacia arriba y liberar dos grupos de jinetes que se atropellaban para capturarlo como fuera, y llevarlo. Los jugadores, entonces, se pasaban el pato unos a otros lanzándolo o golpeándolo, para finalmente lograr encestarlo en una red. En ocasiones el pato se colocaba dentro de una cesta y con ella se jugaba.”
- '^ Moffett, Matt (18. 06. 2010). „In Soccer-Mad Argentina, the National Sport Is a Lame Duck”. The Wall Street Journal. Pristupljeno 28. 12. 2012. „In 1953, President Juan Peron issued a decree making pato the national sport to preserve 'noble customs of pure, historic root.”
- ^ Ocaranza Zavalía, Nono. „Reglamento oficial del juego de pato” [Official rulebook of the game of pato]. Folkloredelnorte.com.ar (na jeziku: Spanish). Pristupljeno 28. 12. 2012. „El número de jugadores será de 4 por bando en todos los juegos y partidos debiendo numerarse del 1 al 4.”
- '^ Moffett, Matt (18. 06. 2010). „In Soccer-Mad Argentina, the National Sport Is a Lame Duck”. The Wall Street Journal. Pristupljeno 28. 12. 2012. „In an interview, Sen. Rached adds: 'It's clear that more than 90% of Argentines have never seen a game of pato.”
- ^ Moffett, Matt (18. 06. 2010). „In Soccer-Mad Argentina, the National Sport Is a Lame Duck”. The Wall Street Journal. Pristupljeno 28. 12. 2012. „He says the 5,500 officially registered pato players are amateurs who must often make personal and financial sacrifices to preserve the game, which is a bit like shooting hoops from the saddle.”
- '^ Moffett, Matt (18. 06. 2010). „In Soccer-Mad Argentina, the National Sport Is a Lame Duck”. The Wall Street Journal. Pristupljeno 28. 12. 2012. „Shortly after the kickoff of the petition, Sen. Emilio Alberto Rached opened up a political front, introducing a bill in Congress seeking national sport status for soccer and relegating pato to the rank of 'national traditional sport.”
