Peloponeski savez
 | Ovom članku potrebni su dodatni izvori zbog proverljivosti. |
Peloponeski savez ili Peloponeska liga je savez polisa na Peloponezu u VI i V veku p. n. e.
Ime[uredi | uredi izvor]
Peloponeska liga je savremeni naziv koji je dat spartanskom sistemu saveza, ali je netačan jer su postojali članovi van Peloponeza, a to zapravo nije bila liga. Drevni naziv Saveza bio je „Lakedemonci i njihovi saveznici“.[1] Ovo je takođe pogrešno, jer je Sparta mogla imati saveznike izvan Peloponeskog saveza.[2]
Formiranje saveza[uredi | uredi izvor]
Do kraja VI veka Sparta postaje najjača država Peloponeza. Sledeći po snazi je bio Argos. Sparta je dobila dva moćna saveznika Korint i Elis, pomažući im. Korintu je pomogla da se reši tiranije, a Elisu da ima Olimpijske igre. Kad je Sparta pobedila Tegu u ratu oko granica ponudila je stalni obrambeni savez.
Mnogi drugi polisi centralnog i severnog Peloponeza pristupili su savezu. Tako su Peloponeskom savezu pripadali svi osim Argosa i Aheje.
Pobedom nad Argosom 546. p. n. e. Sparta pokazuje potpunu dominaciju na Peloponezu.
Organizacija[uredi | uredi izvor]
Peloponeski savez je organizovan sa Spartom kao hegemonom, a savet saveznika sastavljen od dva različita tela imao je kontrolnu funkciju.
Ta tela su bila skupština Spartanaca i Kongres Saveznika. Svaka od državica imala je jedan glas na Kongresu Saveznika. Danak se nije plaćao osim u slučaju rata, kada se mogla zahtevati trećina vojske za potrebe saveza. Samo je Sparta mogla sazivati Kongres Saveza. Savez se sklapao samo sa Spartom. Iako je svaka država imala jedan glas, Sparta nije bila obavezna da se pridržava bilo koje rezolucije saveza. Tako da Peloponeski savez zapravo i nije bio savez, jer nije obavezivao Spartu.
Savez je omogućavao zaštitu i sigurnost za članove saveza, a posebno za Spartu. To je bio vrlo stabilan savez, koji je podržavao oligarhije, a suprostavljao se tiranijama.
Transformacije saveza[uredi | uredi izvor]
Posle Grčko-persijskih ratova savez se bio pretvorio u helenski savez (grčki savez), a uključivao je [[Antička Atina|Atinu i druge polise.
Posle se Sparta povlači iz Helenskog saveza i ponovo okuplja stare saveznike u Peloponeski savez, a Atina vodi Delski savez. Ta dva saveza dolaze u sukob tokom Peloponeskog rata.
