Povardarje

Povardarje (mkd. Повардарие) je višeznačni geografski, istorijski i geopolitički pojam, koji se u najširem (hidrografskom) smislu koristi kao naziv za oblasti u slivu reke Vardara, ali takođe ima i druga (horografska i geopolitička) značenja.

Hidrografsko Povardarje[uredi | uredi izvor]

Povardarje u najširem (hidrografskom) smislu obuhvata sva područja u slivu reke Vardara. Deli se na gornje i donje. Gornje Povardarje obuhvata oblasti u gornjem slivu reke Vardara, do klisure Demir Kapija (Gvozdena vrata). Donje Povardarje obuhvata oblasti oko donjeg toka reke Vardara, od Gvozdenih vrata do Solunskog zaliva.

Horografsko Povardarje[uredi | uredi izvor]

U užem (horografskom) smislu, Povardarje obuhvata oblasti koje se prostiru neposredno uz tok reke Vardara. Deli se na više celina, koje su različito definisane, tako da u literaturi dolazi do terminološkog preklapanja. U najužem smislu, Povardarje obuhvata vardarsku dolinu od Derventske klisure i Skopske kotline na severu, do starog grada Proseka, kod Gvozdenih vrata (Demir Kapija) na jugu. U užem Povardarju su smešteni gradovi: Skoplje, Veles, Kavadarci, Negotino i Demir Kapija.

Povardarje ima mešanu klimu, od umereno kontinentalne koja prevladava na severu, do gotovo mediteranske, koja započinje južno od Gvozdenih vrata (Demir Kapija). Blagi bregoviti predeo Povardarja pogodan je za razvoj vinogradarstva, tako da naziv oblasti predstavlja sinonim za istoimenu enološku regiju. U oblasti Povardarja se nalazi i poznati arheološki lokalitet — antički grad Stobi.

Pored povardarske oblasti u današnjoj Severnoj Makedoniji, isti pojam se ponekad upotrebljava i za južne oblasti oko donjeg toka reke Vardara u Egejskoj Makedoniji. To područje se u starijim (vizantijskim) izvorima nazivalo „Vardarija”, a poznato je i kao „Vardarsko (polje)”.^[1]