Popovići (Vranić)
| Popovići | ||||||||||||
|
Popovići iz Vranića su porodica Pavla Popovića člana Praviteljstvujuščeg sovjeta za beogradsku nahiju (od 1805) i člana Velikog zemaljskog suda (Vrhovnog suda) od 1811, kavaljera ruskog ordena Svete Ane 2. stepena.
Poreklo[uredi | uredi izvor]
Sredinom 18. veka su iz Crne Gore (Stare Hercegovine) u Vranić došli Todor i Milica Popović, sa četiri sina i sinovcem. Njihovi sinovi Dimitrije i Atanasije su bili sveštenici, a Jovan, zvani Joza, bio je starešina zadruge Popovića. Pavle je bio uprav „rođen“ za narodne poslove, kako je rekao Petar Jozić Milanu Đ. Milićeviću: „Vojnik i savetnik kako valja“.
Todor Popović[uredi | uredi izvor]
Sredinom 18. veka u Vranić su došli Todor i Milica Popović, sa četiri sina i sinovcem.
O. Dimitrije T. Popović[uredi | uredi izvor]
O. Dimitrije T. Popović, sin Todora Popovića, sveštenik.
O. Atanasije T. Popović[uredi | uredi izvor]
O. Atanasije T. Popović, sin Todora Popovića, sveštenik.
Pavle Popović[uredi | uredi izvor]
Pavle Popović bio je član Praviteljstvujuščeg sovjeta za beogradsku nahiju od 1805. godine. Rođen je u Vraniću, gde je bio seoski knez (kmet) [1], učestvovao je u borbama protiv janičara, koje je vodila turska uprava u beogradskom pašaluku oko 1800. godine. Od 1804. učestvuje u borbama, a od 1805. je član Praviteljstvujuščeg sovjeta za beogradsku nahiju i član Velikog zemaljskog suda (Vrhovnog suda) od 1811. Kada i ostali članovi Praviteljstvujuščeg sovjeta i Pavle Popović je 1811. dobio od ruskog cara Aleksandra orden Svete Ane 2. stepena, koji je u to vreme podrazumevao rusko nasledno dvorjanstvo i besplatno školovanje za decu u ruskim vojnim (kadetskim) školama. Pavle Popović je zajedno sa svojim bratancem Lazarom Popovićem prešao u Srem 1813, u Železnik, gde je boravio do 1815, kada je prešao u Srbiju i pridružio se knjazu Milošu, koji ga iste godine, nakon postignutog primirja, određuje za jednog od dva rotirajuća predstanika pri turskom glavnom štabu na Vračaru.
Lazar Popović[uredi | uredi izvor]
Lazar Popović, bratanac Pavla Popovića, činovnik, bio je poznat u Beogradu pod nadimkom „pisar Laza“, jer je 1815. po naređenju knjaz Miloša bio pisar na Vračaru u srpskom predstavništvu kod pomoćnika turskog vezira koji je sa vojskom bio stacioniran na prostoru današnje Narodne Skupštine. Jedan od dva stalna predstavnika bio je stric Lazara Popovića Pavle Popović [2]. Lazar Popović je ostavio memoare koji su objavljeni.
Sreten L. Popović[uredi | uredi izvor]
Sreten L. Popović (1820-1890), sin Lazara Popovića i unuk Pavla Popovića, predsednik Apelacionog suda, član Kasacionog (Vrhovnog) suda Srbije, bio je i lični sekretar kneginje Ljubice i sekretar Tome Vučića Perišića. Rođen je bio u Beogradu 1820. godine, kum na krštenju bio je knjaz Miloš. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u Beogradu, bio je član pozorišne trupe Joakima Vujića u Kragujevcu.
Sreten L. Popović je objavio knjigu Putovanje po novoj Srbiji (1879), u kojoj ima dragocene građe za srpsku istoriju, geografiju i etnologiju.[3][4].
Sreten Lazarević je istraživao podatke u vezi sa tačnim mestom gde su bile spaljene mošti Svetog Save na Vračaru i čvrsto je zastupao gledište da su mošti spaljene na uzvisini na Tašmajdanu. Pod Vračarem se tada podrazumevao znatno širi prostor od današnje opštine.
Sreten L. Popović bio je oženjen Dragom Kovanović iz porodice Baba-Dudić, kćerkom Milana Kovanovića, člana Kasacionog (vrhovnog) suda i Hristine Kovanović, rođ. Jovanović, Baba-Dudina kćerka. Nisu imali dece [5] Draga Popović, rođ. Kovanović imala je jednog brata i šest sestara.
Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]
Pavle Popović koji je kao seoski knez Vranića dobro poznavao dahiju Aganliju i njegovu porodicu, prilikom zauzimanja Beograda 1806, „na veru“ je izveo iz grada Aganlijinu hanumu (prvu ženu) Runišu, koja se posle pokrstila i kao Ljubica udala za Stefana Živkovića, bogatog i uticajnog poslovnog čoveka, člana više srpskih diplomatskih misija[6].
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Spisak najistaknutijih srpskih porodica u Kneževini i Kraljevini Srbiji
- Praviteljstvujušči sovjet
- Spisak znamenitih ličnosti iz Prvog srpskog ustanka
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Milan Jovanović Stojimirović, Siluete starog Beograda, Beograd 2008, str. 608.
- ^ "Kad je knez Miloš 1815, i ustade protiv Turaka onda i Pavle Popović i ja sa njim zajedno pređosmo iz Nemačke, gde smo se u logoru kod Železnika nahodili, i kad knez Miloš učini mir sa Maršlijom u Ćupriji i njegova Ćehaja-bega sa jednim odeljenjem vojske od 10-12 hiljada propusti te na Vračan dođe i smesti se oko Batal-džamije, onda određeni budu Pavle Popović i Paja Sretenović iz Lisovića da se od njih dvojce redom na izmenu svaki put kod ćehaja bega na Vračaru po jedan nahodi, i mene (Lazara Popovića) opredeli kao pisara bez izmene da se jednako na Vračaru nahodim“.
- ^ Sreten L. Popović, Putovanje po Novoj Srbiji (1878. i 1880), Srpska književna zadruga, kolo XLV, knjiga 310 – 311, Beograd 1950.
- ^ „Desetodnevno putovanje od Beograda do Kragujevca 1834. godine”. Politika. 6. 9. 2022. Pristupljeno 7. 9. 2022.
- ^ M. Milićević, Dodatak pomeniku iz 1888., Beograd 1901, str. 134.
- ^ Milan Jovanović Stojimirović, Siluete starog Beograda, Beograd 2008, str. 610.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- https://web.archive.org/web/20090123011136/http://www.srpsko-nasledje.co.rs/sr-l/1998/02/article-02.html Sveti Sava kod „Poslednje šanse“, Srpsko nasleđe.