Pravoslavni manastiri u Republici Srpskoj

Pravoslavni manastiri u Republici Srpskoj su kulturno-istorijski spomenici i duhovna središta na teritoriji Republike Srpske i nalaze se pod ingerencijama Srpske pravoslavne crkve. Oni predstavljaju i turističku ponudu Republike Srpske. Pravoslavni manastiri u Republici Srpskoj po svojoj starosti variraju od predosmanskog perioda, pa do modernog doba.^[1] Manastiri su kulturno-istorijsko bogatstvo Republike Srpske i kao takvi su pod zaštitom Zavoda za zaštitu kulturno istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske.^[2]

Spisak pravoslavnih manastira u Republici Srpskoj[uredi | uredi izvor]

Manastir Vaznesenja Gospodnjeg, Donje Vardište, opština Višegrad
Manastir Svetog Vasilija Ostroškog, Bijeljina
Manastir Glogovac, selo Babići, opština Šipovo
Manastir Gomionica, selo Kmećani, Bronzani Majdan, Banjaluka
Hercegovačka Gračanica, brdo Crkvina, opština Trebinje
Manastir Detlak, selo Donji Detlak, opština Derventa
Manastir Dobrićevo, selo Orah, opština Bileća
Manastir Dobrun, Dobrun, opština Višegrad
Manastir Donja Bišnja (manastir pokrova presvete Bogorodice), Donja Bišnja, Derventa
Manastir Dragaljevac, selo Gornji Dragaljevac, opština Bijeljina
Manastir Duga Njiva (Manastir Svetog proroka Ilije), Duga Njiva, Trebava, opština Modriča
Manastir Duži, opština Trebinje
Manastir Karno, selo Međe, opština Srebrenica
Manastir Klisina, selo Ništavci, opština Prijedor
Manastir Knežina, selo Knežina, opština Sokolac
Manastir Krupa na Vrbasu, Krupa na Vrbasu, Banjaluka
Manastir Liplje, selo Liplje, opština Teslić
Manastir Lomnica, Donji Birač, opština Šekovići
Manastir Moštanica, kod Gornjoselaca, na sjevernim padinama Kozara, opština Kozarska Dubica
Manastir svetog oca Nikole, etno-selo Stanišići, Bijeljina
Manastir Svete Petke — Pet jezera, Bijeljina
Manastir Osovica, na obroncima planine Motajice, na ušću potoka Manastirice u rječicu Osovicu
Manastir Ozerkovići, selo Ozerkovići, opština Sokolac
Manastir Ozren, planina Ozren, opština Petrovo
Manastir Papraća, opština Šehovići
Petropavlov manastir (Petro Pavlov manastir), Petrovo polje, opština Trebinje
Manastir Pjenovac posvećen Usjekovaniju glave svetog Jovana Krstitelja, opština Han Pijesak
Manastir Papraća, opština Šehovići
Manastir Ritešić, Doboj
Manastir Sase, selo Sase, opština Bratunac
Manastir Sokolica, opština Sokolac
Manastir Stuplje, Gornji Vijačani, opština Čelinac
Manastir Tavna, Glavičice, opština Bijeljina
Manastir Tvrdoš, opština Trebinje
Manastir Treskavac, Treskavac, Previja, opština Ribnik
Manastir Čajniče (Manastir uspenja presvete Bogorodice), Čajniče

Ugašeni manastiri[uredi | uredi izvor]

Manastir Đurđevac, posvećen Svetom Đorđu, selo Kriva Rijeka, opština Kozarska Dubica
Manastir Miloševac, (lokalitet Miloševac, Crkvine, Kaluđersko polje), selo Čirkin Polje, opština Prijedor
Manastir Karanovac, pored rječice Lubine, između sela Kijevci i Grbavci, opština Gradiška

Obnova manastira[uredi | uredi izvor]

Zavod za zaštitu kulturno istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske je izvršio arheološka iskopavanja, kozervaciju i restauraciju fresko slikarstva, i obnovu Manastira Gomionica (1994-1996). U periodu (1994-1995) je izvršeno arheološko iskopavanje manastira Stuplje.^[2]

Obnova manastira Ozren je izvršena 2000. godine. Godine 2003. su izvršeni ispitivački radovi na zidnom slikarstvu i oltaru crkve manastira Dobrićevo. U manastiru Dobrun su 2004. vršena arheološka iskopavanja, obnova crkve, kao i konzervacija i restauracija fresko slikarstva manastira Dobrun. U manastiru Papraća i manastiru Lomnica je 2006. izvršena konzervacija fresko slikarstva.^[2]