Risto Proroković
| Risto Proroković | |
|---|---|
 Risto Proroković |
Risto T. Proroković Nevesinjac (Nevesinje, 1869 — Nevesinje, 28. april 1908) bio je srpski pisac i istoričar.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Jedan od veoma istaknutih Nevesinjaca u periodu nakon oslobođenja od Turaka. Već nakon završene osnovne škole pojavljivao se svojim člancima u raznim srpskim listovima, a kasnije je štampano i nekoliko njegovih knjiga. Baveći se nacionalnim i javnim radom 1891. dao je podstrek za osnivanje Srpskog pjevačkog društva Zastava. Bio je njegov utemeljivač, predsjednik i društveni horovođa. U njegovoj kući je bila otvorena prva osnovna škola u Nevesinju gdje je i sam predavao. Zbog svoje rodoljubive djelatnosti bio je hapšen i zatvaran od austrijskih vlasti, te je 1896. godine pobjegao u Crnu Goru, a dvije godine kasnije prešao u Srbiju, u Pirot, gdje je pokrenuo politički list Nevesinje, koji je ubrzo prestao izlaziti. Iz Pirota prelazi u Beograd gdje živi duže vrijeme.
Kada je teško obolio, na preporuku Jovana Skerlića pošao je za Dubrovnik. Nakon što je bolest uznapredovala, prenesen je u Nevesinje 27. aprila 1908. godine gdje je i umro istog dana.
Nevesinjska osnovna škola danas nosi njegovo ime.
Književni rad mu je vezan isključivo za Hercegovinu i Crnu Goru. Na tom polju se istakao istorijskim spisima, pripovijetkama i jednom dramom.
Bibliografija[uredi | uredi izvor]
- Nevesinjska buna 1874. i početak Ustanka u Hercegovini 1875. godine. - Beograd, 1902.
- „Vojislav“ ili Ustanak u Zeti 1040. godine : istorijska drama u tri radnje - Beograd, 1904.
- Iz života jedne istorijske čete. Knj. 1, Jedno ljeto četovanja / po pričanju harambaše Stojana Kovačevića i drugim izvorima - Beograd, 1904.
- Najnovija knjiga T. B. Nikašinovića – Beograd 1904.
- Malo odgovora popu Tomi Bratiću „poznatom kritičaru“ u Fojnicu (Hercegovina) - Beograd, 1904.
- Nevesinjska buna 1874. i početak ustanka u Hercegovini 1875. godine – Beograd, 1905.
- Od jednog krvnika drugome : istorijska pripovijetka iz života srpskoga naroda u Hercegovini - Beograd, 1906.
- Iz života hercegovačkih hajduka. Knj. 2, Do bitke na Grahovu / po pričanju harambaše Stojana Kovačevića, i po drugijem izvorima - Beograd 1908.
Posvećeno srpskoj omladini.
Članci[uredi | uredi izvor]
- Čelik-Srbin : posvećeno prijatelju N. N. Hercegovcu / T. Nevesinjac [Risto T. Proroković-Nevesinjac]. – Bosanska vila. – God. 5, br. 17 (15. septembar 1890), str. 263.
- Opet hrvatski šovinizam / Nevesinjac [Risto T. Proroković-Nevesinjac]. – Bosanska vila. – God. 5, br. 18 (30. septembar 1890), str. 287-288.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Risto T. Proroković - Sabrana djela, Narodna biblioteka Nevesinje, Nevesinje. 2012. ISBN 978-99955-745-0-5..