Rumenka (igra u kolu)
| Rumenka | |
|---|---|
 KUD „Mladost” iz Nove Pazove - igre iz Timočke Krajine | |
| Nematerijalno kulturno nasleđe | |
| Region | Istočna Srbija |
| Zajednica | Stanovnoštvo na području Crnorečja, Banje, srednjeg toka Timoka, Zaglavka, Budžaka, Svrljiške kotlina, u okolina Niša i delu Pirotskog polja |
| Predlagač | Ansambl „Kolo” |
| Veb sajt | http://nkns.rs/cyr |
Rumenka je igra u kolu koja je, kao izvođačka praksa, rasprostranjena u istočnoj Srbiji. Specifičnost ovog kola ogleda se u dva segmenta: prvi je da se igračka i muzička faza najčešće ne poklapaju, a drugi je karakterističan način, odnosno stil igre, koji je posebno izražen u sokobanjskom kraju, a koji se naziva podvoženje.[1]
Igra u kolu Rumenka nalazi se na listi nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije.[2]
Poreklo[uredi | uredi izvor]
Poreklo i geografski lokalitet na kome je određena tradicionalna igra nastala često je teško sa sigurnošću odrediti, usled preplitanja i mešanja različitih oblika kulturne baštine. Takav je slučaj i sa Rumenkom, čija istorija seže daleko u prošlost. Ono što se pouzdano zna je da je Rumenka bila najzastupljenija u oblasti Golaka i južnije, prema Niškom polju i reci Nišavi, kao i u okolini Sokobanje. Takođe se mogla zabeležiti u mnogim krajevima istočne Srbije, a igrala se sve do severoistočne Srbije i Dunava na severu.
Oblasti, pa čak i manja mesta poput naselja i sela, uticali su na različite varijante i obrasce igre. Iz tog razloga, danas postoji nekoliko načina na koje se ova tradicionalna igra izvodi. Osnovni oblik bilo je otvoreno kolo igrača sa istaknutom ulogom prvog i poslednjeg – kolovođom i zavrckolom, a izvodila se u osmooktavnom, desettaktovnom i šesnaesttaktovnom obrascu.[1]
Odlike igre[uredi | uredi izvor]
Podvoženje
Podvoženje je specifičan način igranja u kome noga koja prelazi prostor krene, a druga noga joj se brzo priključuje. Ovaj karakterističan način, odnosno stil igre posebno je izražen u sokobanjskom kraju.
Igru u kolu Rumenka odlikuju simetrija igračkog obrasca, kao i bogaćenje igračkog obrasca različitim motivima: usitnjavanjem koraka u jednom taktu, poskocima i podvoženjem. Igrački obrasci su različite dužine i mogu biti od osam, deset i šesnaest taktova.[2] Osim podvoženja, specifičnost ove igre ogleda se i u tome da se igračka i muzička faza najčešće ne poklapaju.[1]
Rasprostranjenost[uredi | uredi izvor]
Narodna igra Rumenka, kao izvođačka praksa, danas je raspostranjena u istočnoj Srbiji i izvodi je stanovnoštvo na području Crnorečja, Sokobanje, srednjeg toka Timoka, Zaglavka, Budžaka, Svrljiške kotlina, u okolina Niša i delu Pirotskog polja.
Rumenka je pre svega zabavna igra u kojoj se učestvuje neposredno, igrom, ali i posmatranjem. Deo je igara koje se izvode tokom porodičnih svetkovina i javnih okupljanja.[2]
Nematerijalno kulturno nasleđe[uredi | uredi izvor]
Uprkos lepoti, kao i velikom kulturnom i umetničkom značaju, ova tradicionalna igra se sve ređe može čuti i videti. Danas je igraju gotovo isključivo kulturno-umetnička društva i škole folklora. Na svetkovinama i okupljanjima sve ređe se može videti narodna igra, što je češći slučaj u urbanim sredinama, dok je u seoskim i ruralnim sredinama zastupljenija.
Zabrinjavajući je i podatak da se sve ređe mogu sresti igrački obrasci koji su nekada postojali. Često se dešava da se igra potpuno drugačije od izvornih varijanti, pa je jedan od najvažnijih zadataka kulturno-umetničkih društava očuvanje tradicionalnih narodnih igara u autentičnom obliku, formi i muzici.[1]
Na predlog Ansambla „Kolo”, igra u kolu Rumenka nalazi se na listi nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije.[2]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- „Folkloretanznoten - Serbisch”. Folkloretanznoten. Pristupljeno 19. 9. 2019.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Caranović, B. (20. 6. 2018). „SPOJILE NESPOJIVO: "Rumenkom" na četiri instrumenta osvojile publiku”. Večernje Novosti. Pristupljeno 19. 9. 2019.
