Sabor SR Hrvatske
| Ovaj članak je deo serije o društveno-političkom sistemu Socijalističke Republike Hrvatske |
 |
|
Sabor Socijalističke Republike Hrvatske je bio najviši organ vlasti u okviru prava i dužnosti društveno-političke zajednice u Socijalističkoj Republici Hrvatskoj, od 1945. do 1990. godine.
Saobor SR Hrvatske je konstituisan 25. jula 1945. godine na Četvrtom zasedanju Zemaljskog antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Hrvatske (ZAVNOH) kada je ZAVNOH preimenovan u Narodni sabor Hrvatske. Nakon izbora za Ustavotvornu skupštinu, održanih 10. novembra 1946. godine, Narodni sabor je 18. januara 1947. godine doneo Ustav NR Hrvatske kojim je Sabor promenio naziv u Narodni sabor Narodne Republike Hrvatske. Ovaj naziv Sabor je nosio do donošenja novog Ustava, 1963. godine kada je preimenovana u Sabor Socijalističke Republike Hrvatske. Nakon usvajanja amandmana na Ustav SR Hrvatske, 25. jula 1990. godine Sabor SR Hrvatske je preimenovan u Sabor Republike Hrvatske.
Sabor je u periodu od 1945. do 1953. bio jednodoman, a od 1953. do 1990. godine je imao više veća. Od 1953. do 1963. su postojala dva veća — Republičko veće i Veće proizvođača, od 1963. do 1974. je postojalo pet veća — Republičko veće, Privredno veće, Prosvetno-kulturno veće, Socijalno-zdravstveno veće i Organizaciono-političko veće, a od 1974. do 1990. godine tri veća — Veće udruženog rada, Veće opština i Društveno-političko veće. Izvršni organ Sabora je predstavljalo Izvršno veće Sabora SR Hrvatske, a pre toga Vlada NR Hrvatske.
Prezidijum Narodnog sabora[uredi | uredi izvor]
Prema Ustavu Hrvatske donetom 1947. godine ulogu šefa države obavljao je Prezidijum Narodnog sabora koji je bio kolektivni organ, koji se sastojao od predsednika, tri potpredsednika, jednog sekretara i nekoliko članova. Prezidijum Narodnog sabora je konstituisan 25. jula 1945. godine na Četvrtom zasedanju ZAVNOH, kada je Predsedništvo ZAVNOH preraslo u Predsedništvo (Prezidijum) Narodnog sabora, a dotadašnji predsednik Predsedništva ZAVNOH Vladimir Nazor postao predsednik Predsedništva, kao i ujedno predsednik Narodnog sabora. Nakon donošenja Ustava, 18. januara 1947. godine Narodni sabor je Nazora izabrao za predsednika Prezidijuma Narodne skupštine i on je ovu funkciju obavljao do svoje smrti 19. juna 1949. godine. Nakon Nazora, funkciju predsednika Prezidijuma su do ukidanja ove funkcije, donošenjem Ustavnog zakona februara 1953. godine, obavljali — Karlo Mrazović, od oktobra 1949. do februara 1952. i Vicko Krstulović, od februara 1952. do februara 1953. godine.
Sazivi sabora[uredi | uredi izvor]
| Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Hrvatske | 14. jun 1943. | 25. jul 1945. | Vladimir Nazor | ||
| Narodni sabor Hrvatske | 25. jul 1945. | 20. novembar 1946. | Vladimir Nazor | ||
| Ustavotvorni sabor Hrvatske | 28. novembar 1946. | 18. januar 1947. | Zlatan Sremec | ||
| Narodni sabor NR Hrvatske (prvi saziv) | 18. januar 1947. | 2. decembar 1950. | Zlatan Sremec | ||
| Narodni sabor NR Hrvatske (drugi saziv) | 6. decembar 1950. | 16. decembar 1953. | Zlatan Sremec | Petar Dozet | |
| Narodni sabor NR Hrvatske (treći saziv) | 18. decembar 1953. | 10. mart 1958. | Vladimir Bakarić | Nikola Sekulić i Karlo Mrazović | Stjepan Debeljak Bil |
| Republičko veće | Zlatan Sremec | Nikola Rački | |||
| Veće proizvođača | Josip Cazi | Josip Čutalj | |||
| Narodni sabor NR Hrvatske (treći četvrti) | 10. mart 1958. | 1963. | Vladimir Bakarić | Nikola Sekulić i Karlo Mrazović | Stjepan Debeljak Bil |
| Republičko veće | Zlatan Sremec | ||||
| Veće proizvođača | Josip Cazi | ||||
| Sabor SR Hrvatske (peti saziv) | 1963. | 1967. | Ivan Krajačić | ||
| Republičko veće | |||||
| Privredno veće | |||||
| Prosvetno-kulturno veće | |||||
| Socijalno-zdravstveno veće | |||||
| Organizaciono-političko veće | |||||
| Sabor SR Hrvatske (šesti saziv) | 1967. | 1969. | Jakov Blažević | ||
| Republičko veće | |||||
| Privredno veće | |||||
| Prosvetno-kulturno veće | |||||
| Socijalno-zdravstveno veće | |||||
| Organizaciono-političko veće | |||||
| Sabor SR Hrvatske (sedmi saziv) | 1969. | 1974. | Jakov Blažević | ||
| Republičko veće | Milka Planinc (do 1971) | ||||
| Privredno veće | |||||
| Prosvetno-kulturno veće | |||||
| Socijalno-zdravstveno veće | |||||
| Organizaciono-političko veće | |||||
| Sabor SR Hrvatske (osmi saziv) | 1974. | 1978. | Ivo Perišin | ||
| Veće udruženog rada | |||||
| Veće opština | |||||
| Društveno-političko veće | |||||
| Sabor SR Hrvatske (deveti saziv) | 1978. | 1982. | Jure Bilić | ||
| Veće udruženog rada | |||||
| Veće opština | |||||
| Društveno-političko veće | |||||
| Sabor SR Hrvatske (deseti saziv) | 1982. | 1986. | Jovo Ugrčić (do 1984) / Ivo Latin | ||
| Veće udruženog rada | |||||
| Veće opština | |||||
| Društveno-političko veće | |||||
| Sabor SR Hrvatske (jedanaesti saziv) | 1986. | 30. maj 1990. | Anđelko Runjić | ||
| Veće udruženog rada | |||||
| Veće opština | |||||
| Društveno-političko veće | |||||
| Sabor SR Hrvatske (dvanaesti saziv) | 30. maj 1990. | 25. jul 1990.[a] | Žarko Domljan | ||
| Veće udruženog rada | |||||
| Veće opština | |||||
| Društveno-političko veće | |||||
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Izmenom Ustava SR Hrvatske 25. jula 1990. godine Sabor SR Hrvatske je preimenovan u Sabor Republike Hrvatske
Skupštine federacije, republika i pokrajina SFR Jugoslavije | ||
|---|---|---|
| federacija | .svg) | |
| republike | ||
| pokrajine | ||
Predsednici Sabora Socijalističke Republike Hrvatske | ||
|---|---|---|
nazivi fukcija po periodima: predsednik ZAVNOH (1943—1945), predsednik Narodnog sabora NR Hrvatske (1945—1963) i predsednik Sabora SR Hrvatske (1963—1990) | ||
| 1943—1945. |
| |
| 1945—1963. |
| |
| 1963—1990. |
| |
