Sešat

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Sešat je drevna egipatska boginja vođenja evidencija i merenja. Prikazana je kao žena u leopardovoj koži koja drži hijeroglif „godinu dana“ i olovku u ruci kako bi zabeležila dužinu vladavine faraona. Na njenoj glavi je amblem povezan sa Sešatom.

Sešat je, (sa raznim izgovorima),[1] bila drevna egipatska boginja mudrosti, znanja i pisanja. Bila je viđena kao pisar i čuvar zapisa, a njeno ime znači ona koja piše (tj. ona koja je pisar) i zaslužna je za izmišljanje pisanja. Takođe je identifikovana kao boginja računovodstva, arhitekture, astronomije, astrologije, građevine, matematike i geodetskih premera.

U umetnosti je prikazana kao žena sa sedmokrakim amblemom iznad glave. Nejasno je šta ovaj amblem predstavlja.[2][3] Ovaj amblem je poreklo alternativnog imena za Sešat, Sefket-Abvi, što znači „sedmorogi“.[4]

Gazdarica Kuće knjiga je još jedno ime za Sešat, božanstvo čiji su sveštenici nadgledali biblioteku u kojoj su sakupljani svici najvažnijih znanja. Jedan princ Četvrte dinastije, Vep-em-nefret, zabeležen je kao nadglednik kraljevskih pisara, sveštenik Sešat na ploči stele. Heliopolis je bilo mesto njenog glavnog svetilišta.

Obično je prikazana kako drži palminu granu, sa urezima koji označavaju beleženje protoka vremena, posebno za praćenje dodeljivanja vremena za život faraona. Takođe je bila prikazana kako drži druge alate i, često, drži čvorove užeta koji su bili rastegnuti za premer zemlje i građevina. Često se prikazuje obučena u gepardovu ili leopardovu kožu, simbol pogrebnih sveštenika. Ako nije prikazana sa kožom preko haljine, uzorak haljine je bio uzorak pegave mačke. Smatralo se da obrazac na prirodnoj koži predstavlja zvezde, simbol večnosti i vezu sa noćnim nebom.

Kao božanski merač i pisar, verovalo se da je Sešat pomagala faraonu u obe ove prakse. Ona je ta koja je zarezujući palmu beležila vreme određeno faraonu za njegov boravak na zemlji. Sešat je pomagala faraonu u ritualu „istezanja kabla“. Ovaj ritual je povezan sa postavljanjem temelja hramova i drugih važnih građevina kako bi se utvrdilo i osiguralo sveto poravnanje i preciznost dimenzija. Njene veštine bile su neophodne za snimanje zemljišta, za ponovno uspostavljanje graničnih linija nakon godišnjih poplava. Sveštenica koja je u njeno ime vršila ove funkcije, takođe je nadzirala osoblje drugih koji su obavljali slične dužnosti i bili obučeni u oblasti matematike i srodnog znanja.

Takođe je bila odgovorna za snimanje govora koje je faraon održao tokom ceremonije krunisanja i odobravanje popisa stranih zarobljenika i dobara stečenih u vojnim pohodima. Tokom Novog kraljevstva bila je uključena u festival Sed koji su održavali faraoni, koji su mogli da proslave trideset godina vladavine.

Tot (Djehuti na staroegipatskom), računar vremena i bog pisanja, koji je takođe poštovan kao bog mudrosti, bio je usko poistovećen sa Sešatom, sa kojom je delio neke preklapajuće funkcije. Ponekad je bila identifikovana kao njegova ćerka, a ponekad kao njegova saputnica.

Amblem[uredi | uredi izvor]

R20
 
 
R21
Dve varijacije amblema Sešat
na egipatskim
hijeroglifima

Amblem Sešat je hijeroglif koji predstavlja boginju Sešat u drevnom Egiptu. Kako amblem simbolizuje ovo božanstvo, nalazi se na njenoj glavi. Amblem je bio dugačka stabljika sa cvetom od sedam latica na vrhu i nadvišenom par rogova.

Amblem Sešat na egipatskom je ime Sešat. Smatra se da njeno poreklo takođe uključuje zvezde i drevnu egipatsku astronomiju.

Upotreba kamena u Palermu[uredi | uredi izvor]

Čuveni kamen iz Palerma iz 24. veka pre nove ere višestruko je koristio Sešatin amblem. Javlja se na aversu Palermo Piece (u Palermu muzeju), 1 od 2 velika komada u 7-delnom Kamenu iz Palerma. Koristi se na aversu, red 3. (od 6 redova), i koristi se dva puta u zapisu kralja Godine 34 i 40 kralja Den. Takođe se koristi na kamenu za Boga Sešua,[5] muški parnjak Sešat.[6]

F31
X1
 
R21
U1S39Z9
Z9
I9
D47
X1		 S39Z9
Z9

Ikonografski primer, Boginja Sešat[uredi | uredi izvor]

Jedan od poznatih primera ikonografske upotrebe grba Sešat je od faraona i kraljice, Hatšepsutine crvene kapele.

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Hatšepsut i Sešat, Crvena kapela
    Hatšepsut i Sešat, Crvena kapela
  • Šabti kutija sa hijeroglifima amblema Sešat
    Šabti kutija sa hijeroglifima amblema Sešat
  • Boginja Sešat, oko 1919-1875. p. n. e. muzej Bruklin
    Boginja Sešat, oko 1919-1875. p. n. e. muzej Bruklin
  • Sešat uklesana na poleđini prestola sedeće statue Ramzesa II u hramu Amuna u Luksoru. Datira iz oko 1250. p. n. e.[3]
    Sešat uklesana na poleđini prestola sedeće statue Ramzesa II u hramu Amuna u Luksoru. Datira iz oko 1250. p. n. e.[3]
  • Sešat u Luksoru
    Sešat u Luksoru
  • Sašet u Karnaškom hramu
    Sašet u Karnaškom hramu
  • Hram Edfu
    Hram Edfu
  • Hram Kom Ombo
    Hram Kom Ombo
  • Statua Sešat, bronza, 15,8 cm, kasni period starog Egipta (664–332. p. n. e.), muzej Luvr
    Statua Sešat, bronza, 15,8 cm, kasni period starog Egipta (664–332. p. n. e.), muzej Luvr

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Including Safkhet, Sesat, Seshet, Sesheta, and Seshata.
  2. ^ Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 166. ISBN 0-500-05120-8.
  3. ^ a b Seshat and her tools Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016). H. Peter Aleff. From his article: "Many Egyptologists have long speculated about the emblem which Seshat wore as her head dress. Sir Alan Gardiner described it in his still category-leading 'Egyptian Grammar' as a 'conventionalized flower (?) surmounted by horns'. His question mark after "flower" reflects the fact that there is no likely flower which resembles this design. Others have called it a 'star surmounted by a bow', but stars in the ancient Egyptian convention had five points, not seven like the image in Seshat's emblem. This number was so important that it caused king Tuthmosis III (1479 to 1425 BCE) to call this goddess Sefkhet-Abwy, or 'She of the seven points'." In the same article, Aleff himself describes the figure as "an accurate image of a hemp leaf".
  4. ^ Hart, George (2005). The Routledge Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses, Second Edition. Routledge. p. 141
  5. ^ Budge, 1920, (1978). An Egyptian Hieroglyphic Dictionary, p. 698a.
  6. ^ Budge, 1920, (1978). pp. 697b-698a.

 

Dodatna literatura[uredi | uredi izvor]

  • Budge, 1920, (1978). An Egyptian Hieroglyphic Dictionary, E.A.Wallace Budge, (Dover Publications), c 1978, (c 1920), Dover edition, 1978. (In two volumes, 1314 pp. and cliv-(154) pp.) (softcover, ISBN 0-486-23615-3)
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Сешат&oldid=27005457”