Словинац (časopis)
 Naslovna strana izdanja Slovinca za 11. avgust 1883. godine | |
| Osnivanje | 1878. |
|---|---|
| Jezik | Srpski, hrvatski |
| Ukidanje | 1884. |
| Sedište | Dubrovnik |
Slovinac: list za knjigu, umjetnost i obrtnost je bio književni časopis koji je od 1878. do 1884. izlazio u Dubrovniku.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
List je pokrenula grupa dubrovačkih intelektualaca predvođena Medom Pucićem. Pored Meda Pucića, tu su bili i Pero Budmani, Antun Kazali, Ivan August Kaznačić.[1] Koncepcija je podrazumevala objavljivanje književnih radova (pesme, pripovetke), naučnih radova (istorija i etnologija Južnih Slovena), kao i prevoda dela sa vodećih jezika evropske kulture.[2]Prilozi su objavljivani i na srpskom i na hrvatskom jeziku, kao i na ćirilici i latinici.
U političkom smislu Slovinac se snažno oslanjao na tradiciju dubrovačkog ilirizma (slovinstva). Težio je da pomiri srpske i hrvatske nacionalne interese, što se najbolje vidi iz proglasa objavljenog u ovom listu: „Slovinac držeći se svagda svog programa, traži da na književnom polju združi i pomiri dva plemena, Hrvate i Srbe, koji su se na svoju štetu zavadili i razjedinili...“.[3]
Originalni literarni radovi objavljivani u Slovincu bili su prožeti istim duhom epike kao i narodne pesme i pripovetke publikovane u časopisu.[3] Objavljivao je veliki broj narodnih pesama gde je poštovana forma narodnog deseterca kao uobičajenog izražavanja najznačajnijih slovinaca. Ti stihovi se nisu razlikovali od usmenih.[1]
Tematika[uredi | uredi izvor]
List Slovinac po tematici pripada srpskoj kulturnoj baštini. Samim tim, predstavlja važnu građu svim istraživačima koji se bave istorijom. U njemu se objavljuju pesme, pripovetke, i tekstovi iz istoriografije i etnologije južnoslovenskih krajeva. Takođe ima i prevoda sa vodećih evropskih jezika.[2]
Rubrika Sitnice[uredi | uredi izvor]
Svaki broj je imao rubriku Sitnice gde su objavljivane vesti na različite teme, poziv na pretplatu, publikovane knjige.
-
Slovinac, broj 1, strana 13, 1883. -
Slovinac, broj 1, strana 14, 1883. -
Slovinac, broj 1, strana 15, 1883. -
Slovinac, broj 2, strana 30, 1883.
Periodičnost[uredi | uredi izvor]
Izlazio je dva ili tri puta mesečno (zavisno od perioda), a štampan je u Tiskari Dragutina Pretnera.[4]
Saradnici[uredi | uredi izvor]
Luko Zore je bio izuzetno agilan urednik koji je uspeo da angažuje i Dubrovčane koji su boravili van grada.[1] Od značajnijih saradnika treba spomenuti Medu Pucića, Jovana Sundečića, Peru Budmanija, Luku Zore, Matiju Bana, Vuka Vrčevića, Ivana Stojanovića, Vida Vukasovića Vuletića, Božidara Petranovića, Marka Cara, Tomu P. Oraovca, Matu Vodopića, Nićifora Dučića...[4]
Vlasnici, izdavači i odgovorni urednici[uredi | uredi izvor]
- od br. 1 (1878) Luko Zore
- od br. 7 (1878) Antun Selak
- od br. 3 (1880) Vjekoslav Pretner
- od br. 4 (1880) Niko Skorsur
- od br. 12 (1881) Dragutin Pretner (od istog broja odgovorni urednik Vjekoslav Pretner)
Bibliografija časopisa Slovinac[uredi | uredi izvor]
Godine 2018. je objavljena bibliografija časopisa Slovinac. Posebna vrednost bibliografije su registri portreta, registar autora, reprodukcija, nekrologa, imenski i predmetni registar. Naročito je važan registar inicijala i pseudonima.[5]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Slovinac, naslovna strana broja 1 iz 1883 -
Slovinac, naslovna strana broja 3 iz 1883. -
Slovinac, naslovna strana broja 4 iz 1883, Grb Dubrovačke republike -
Slovinac, naslovna strana broja 5 iz 1883, Rajmund Kunić -
Slovinac, naslovna strana broja 7 iz 1883, Grb Bosanski
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Arsić, Irena (8. april 2020). „Srpski časopisi, udruženja i institucije”. Politika, dnevne novine: 7.
- ^ a b Radović, Aleksandar (2018). „Dubrovački list Slovinac”. Čitalište. 33: 96.
- ^ a b Arsić, Irena P. (2017). „OD ORBINA DO STOJANOVIĆA: SLOVINSTVO DUBROVČANA KROZ VEKOVE”. Ishodišta. 3: 9—16.
- ^ a b „Slovinac: list za knjigu, umjetnost i obrtnost”. plus.sr.cobiss.net. Arhivirano iz originala 10. 11. 2019. g.
- ^ Bogojević, Tatjana; Bjelica, Bojana (2018). Bibliografija časopisa Slovinac : 1878-1884 (prvo izd.). Beograd: Miroslav.
