Direktor fotografije

Snimateljska ekipa se priprema za scene koje će na pisti snimiti za igrani film Nevidljivi (2005), sa posadom nosača aviona klase Nimic USS Abraham Linkoln (CVN 72)

Direktor fotografije na setu

Direktor fotografije (engl. director of photography; skraćeno DP, DOP) jeste tehničko-kreativno zanimanje u kinematografiji.

Direktor fotografije je zadužen za slikovno-fotografsku komponentu filmskog dela. Sa rediteljem filma učestvuje u svim fazama stvaranja filmskog dela, počevši od pretpriprema projekta (proučava scenario i daje sugestije iz svog domena rada, sa rediteljem se dogovara o karakteru i stilu filmske slike, predlaže vrstu filmske trake, format snimanja i neophodna tehnička sredstva, u saradnji sa rediteljem određuje lokacije snimanja, daje predloge o najpovoljnijem vremenu za snimanje pojedinih objekata...), pripreme snimanja (obavlja eventualna probna snimanja, sa rediteljem se dogovara oko scenografije i kostimografije u odnosu na karakteristike filmske trake i osvetljenja, određuje količinu i vrstu rasvete, a sa laboratorijom dogovara tehničke uslove razvijanja filma), samog snimanja (pomoću svetla stvara atmosferu slike, određuje kompoziciju kadra i uglove snimanja, a često i sam izvodi vožnje i panorame, daje sugestije snimatelju/kamermanu, šefu rasvete i šefu scene, kao i sugestije majstoru za specijalne efekte, prisustvuje kontrolnim projekcijama...) te faze završne obrade (sugestije pri izradi specijalnih efekata i najavne i odjavne špice filma, kontrola izrade negativa i kopija u laboratoriji...).

Značajne su razlike u ovlaštenjima i obimu posla između direktora fotografije u britanskoj i američkoj kinematografiji. U britanskoj kinematografiji, direktor fotografije ili snimatelj svetla (engl. lighting cameraman) zadužen je za određivanje osvetljenja scene i za vizuelni izgled filma, ali nema uticaja na kadriranje i zamenu sočiva na kameri. U američkoj kinematografiji, direktor fotografije odlučuje i o rasveti scene i o kadriranju i nadređen je snimatelju/kamermanu (filmski radnik koji, po nalogu direktora fotografije ili reditelja, kamerom snima scene u filmu, te koordiniše i nadzire rad snimatelja švenkera, asistenta kamermana i dr. odnosno sarađuje sa režiserom, direktorom fotografije, snimateljem zvuka i scenografom) i celokupnoj snimateljskoj ekipi.

Filmski snimatelji i direktori fotografije imaju svoja cehovska udruženja (A.S.C. u SAD, B.S.C. u Velikoj Britaniji, A.C.S. u Australiji, S. A. S. u Srbiji), a članstvom u njima dokazuju svoj visok profesionalni ugled.

Najpoznatiji snimatelji i direktori fotografije su: Čarls Rošer (UK—SAD), Džejms Vang Hau (SAD), Konrad L. Hol (SAD), Kristofer Dojl (Australija—SAD), Emanuel Lubecki (SAD), Robert Ričardson (SAD), Gordon Vilis (SAD), Greg Toland (SAD), Darijuš Volski (Poljska), Sven Nikvist (Švedska), Vitorio Storaro (Italija), Sergej Urusevski (Rusija), Kazuo Mijagava (Japan) i dr.

Vidi još

• Spisak filmskih zanimanja
• Kamepman
• Pacveta

Literatura

• Hora, John. „Anamorphic Cinematography”. Ur.: Burum, Stephen H. The American Cinematographer Manual (9 izd.). ISBN 978-0935578317. 

Spoljašnje veze

• Filmski snimatelji na Cinematography.com
• Snimateljska mejling lista
• Međunarodni snimateljski esnaf
• Burns, Paul Istorija filmskog snimanja Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. oktobar 2020)
• Indijsko udruženje snimatelja Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. maj 2010)
• Američko udruženje snimatelja (A.S.C.)
• Britansko udruženje kamermana (B.S.C.)
• B.S.C
• Evropsko udruženje snimatelja
• A.C.S