Spomenik Kosmajskom partizanskom odredu

Spomenik Kosmajskom partizanskom odredu

Spomenik
Lokacija	Koraćica, Mladenovac
Autor	Vojin Stojić Gradimir Medaković
Visina	30 metara
Kraj gradnje	1971.
Otvaranje	2. jula 1971.
Posvećenje	Kosmajskom NOP odredu

Ovaj članak je deo članka o Spomenicima posvećenim Narodnooslobodilačkoj borbi 1941—1945.

Spomenik Kosmajskom partizanskom odredu (poznat i kao Spomenik palim borcima Kosmajskog odreda) je spomenik koji se nalazi na Malom visu, jednom od tri vrha planine Kosmaj. Spomenik je izgrađen 1971. godine i posvećen je Kosmajskom partizanskom odredu, koji je u toku Narodnooslobodilačkog rata od 1941. do 1944. godine dejstvovao na ovom terenu. Nalazi se u selu Koraćica, u opštini Mladenovac i monumentalnih je dimenzija — osnova spomenika iznosi 18, a visina 30 metara. Autori spomenika su vajar Vojin Stojić i arhitekta Gradimir Medaković.

Opis

Spomenik predstavlja skulpturalno-arhitektonsku kompoziciju koja se sastoji iz pet betonskih krakova, visine 30 metara, koji simboliziju slobodarsku i ustaničku iskru. S obzirom da se nalazi na jednom od dominantnih vrhova Kosmaja — Malom visu (576 metara) i da je visko 30 metara spomenik je ubrzo po izgradnji postao svojevrsni znak raspoznavanja Kosmajskog kraja i ovog dela Šumadije. Između stubova, na tlu se nalazi kružni postament koji simbolizuje večni plamen. Na vrhu postamenta se prvobitno nalazio bronzani poklopac, ali je on ukraden, pa je 2014. godine prilikom obnove na njegovo mesto postavljen mermerni poklopac. Po obodu bronzanog poklopca postamenta ispisan je tekst — Mladenovčani, Gročani, Smederevci, Podunavci, Jeseničani, Pomoravci, Beograđani, Posavci, Vračarci i Kosmajci, 2. juli 1941. godine, maj 1945. godine.

Spomenik je izgrađen 1971. godine, a svečano je otvoren 2. jula 1971. godine na tridestogodišnjicu formiranja Kosmajsko-posavskog partizanskog odreda. Takođe, na ovom mestu je 8. avgusta 1941. godine, prilikom nemačke ofanzive na Kosmaj vođena borba između grupe boraca Druge mladenovačke čete Kosmajskog odreda i Nemaca, prilikom koje su između ostalih poginuli — komandir čete Milan Milisavljević Žuća, kurir Valjevskog odred Milivoje Radosavljević i član Glavnog štaba NOP odreda Srbije Branko Krsmanović, narodni heroj.

U neposrednoj blizini spomenika nalazi se kameni beleg sa natpisom:

„ Drugog jula 1941. godine na ovom mestu formiran je Kosmajsko-posavski partizanski odred. Već krajem jula od ovog odreda nastala su dva nova Kosmajski i Posavski. Za sve četiri godine rata ovde na kapijama Beograda nije prestala da kuca slobodarska puška. Za slobodu je palo 5820 boraca i partizanskih saradnika među kojima 3411 mladića i devojaka. Šesnaest boraca je proglašeno za narodne heroje. ”

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 

Literatura

• Popović, Razumenka Zuma (1981). Spomenici Narodnooslobodilačke borbe i revolucije SR Srbije 1941—1945. Beograd: NIRO Eksport Pres. ISBN. 

Spoljašnje veze

• Spomenik Kosmajskom partizanskom odredu (snimak iz vazduha)

• Spomenici mladenovac. rs