Mermerna pećina
| Mermerna pećina | |
|---|---|
| |
| Položaj | |
| Mesto (planina, reka) | |
| Odlike | |
| Geologija (tip) | kraška, mermerna |
| Dužina | 1.260 m |
| Nadm. visina | 550 m |
| Br. nivoa | tri |
Mermerna pećina (alb. Shpella e Gadimës) je pećina u selu Donje Gadimlje u opštini Lipljan, na Kosovu i Metohiji. Nalazi se zapadno od padina planine Žegovac, oko 20 kilometara južno od Prištine[1].
Prirodne odlike[uredi | uredi izvor]
Pećina je nastala veoma retkim fenomenom - kraški proces se odvijao u mermeru, koji je nastao metamorfozom krečnjaka. jer je usečena u mermer. Sastoji se iz tri nivoa, ukupne dužine 1260 metara[1]. Oko tri metra ispod srednjeg kanala protiče reka Klisur, a na samom dnu pećine su se formirala brojna jezerca, od kojih su neka dubine i do deset metara[1]. Izdvaja se i nekoliko galerija — „Ulazna“, „Zapadna“, „Istočna“ i „Severna“. Takođe, tu su i „Dugi“ i „Plavi kanal“, ali i „Dolina suza“. Zanimljivost i specifičnost mermerne pećine su boje tavanica i nakita koje se kreću od bele, preko žute, nijansi plave i prema crvenoj, kao i aragonitski nakiti u „Severnoj galeriji“. Temperatura pećine je stalna i iznosi 12—15 °C, dok je vlažnost vazduha oko 100%. Bila je skoro u potpunosti zatrpana muljem i blatom pre otkrića.
Turizam[uredi | uredi izvor]
Mermerna pećina je otkrivena 1966. godine, a za posetioce je uređena i otvorena 1976. Dužina kanala koja je turistički valorizovana je oko 440 metara[1]. Brojni kanali i delovi pećine su još uvek nepoznanica i nedovoljno su istraženi. Zbog svoje specifičnosti i jedinstvenosti zaštićena je Zakonom kao spomenik prirode.
Rešenje — akt o osnivanju[uredi | uredi izvor]
Uredba o zaštiti spomenika prirode Mermerna pećina — 05 broj 501-2607/98. — Vlada Republike Srbije. Službeni glasnik RS broj 25 / 1998.
Galerija[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Speleološki atlas Srbije
- Zavod za zaštitu prirode Srbije
- Ministarstvo životne sredine i prostornog planiranja Republike Srbije
- Registar zaštićenih dobara
Objekti geonasleđa Srbije | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nacionalni parkovi |  | ||||||||
| Predeli izuzetnih odlika | |||||||||
| Rezervati prirode | |||||||||
| Spomenici prirode |
| ||||||||
