Stanišor

Stanišor
Stanišor;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Kosovo i Metohija
Upravni okrug	Kosovskopomoravski
Opština	Gnjilane
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 29′ 36″ S; 21° 27′ 49″ I / 42.49333° S; 21.46361° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	522 m
	Stanišor Stanišor na karti Srbije
Ostali podaci
Registarska oznaka	GL

Stanišor (alb. Stanishorë ili Stanishori) je naselje u opštini Gnjilane, Kosovo i Metohija, Republika Srbija.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Selo je osnovano ili obnovljeno pre albanskog doseljavanja u Gornju Moravu. Sadašnje selo prvo je bilo nešto niže u ravnici, pa su ga najstariji osnivači povukli pred klisuru, da bi u ravnici napravili njive.

U popisu iz 1912. godine navodi se da u selu ima 14 srpska domaćinstva.^[1]

Poreklo stanovništva po rodovima[uredi | uredi izvor]

Podaci iz 1929. godine^[2]^[3]:

Srpski rodovi:

Paunkovići (4 k.) i Nešići (6 k.) su postali od dva brata, Paunka i Neše. Slave Sv. Nikolu. Ovo su najstariji rodovi u selu, a doseljeni su oko sredine XVII veka. Starinom su iz Prilepa, odakle su iseljeni što nisu mogli da plaćaju veliki danak. Bavili se oko Velesa i Skoplja i najzad prešli u Gornju Moravu. Prvo se nastanili u Šilovu, pa pređu na čifluk nekih Konturovih u Stanišoru. Zemlju su kupili tek oko 1880. godine.
Stolinci (3 k., Sv. Nikola). Starinom su takođe iz Prilepa, doseljeni 20 godina posle Paunkovih i Nešinih sa kojima su bili u kumstvu. Iseljeni iz starine zbog ubistva Turčina i prvo im došao jedan predak, pa je posle doveo porodicu. I ovde se uvek pokazivali „hrabrim“. Jedan od njihovog roda je oko 1870. godine ubio trojicu Albanaca.
Mladenovići (7 k., Sv. Nikola); doseljeni iz Tuđevca, gde su imali zadrugu od 65 duša.
Markovići (2 k., Sv. Arhanđeo). Starinom su iz Vrbice; živeli su u Šilovu i oko 1885. god. u Ravnu Banju, odakle su se vratili 1912. godine i nastanili u Stanišoru.
Stajković (1 k., Sv. Arhanđeo), doseljen iz Šilova 1900. god.
Ograk (1 k., Sv. Nikola), doseljen iz Draganca, potiču od roda Ljubića u Gornjem Kuscu. Starinom su iz Prilepa.
Milošević (1 k.), doseljen iz Draganca 1927. god.

Arbanaški muhadžirski rod:

Msaljica, doseljeni 1878. godine iz Jablaničkog okruga, fis Hot.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Etnički sastav prema popisu iz 2011.‍^[4]

Albanci	168	0%
Srbi	152	0%
Ukupno: 320

Demografija^[5]
Godina	Stanovnika
1948.	313
1953.	306
1961.	395
1971.	470
1981.	457
1991.	515

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Stanišorka^[sq], reka

Reference[uredi | uredi izvor]

^ Đorđe Mikić — Društvene i ekonomske prilike kosovskih Srba u XIX i početkom XX veka – Od čifčijstva do bankarstva, strana 206 (Posebna izdanja (knjiga DLXXXVIII) — Srpska akademija i umetnosti, Beograd 1988)[1]^{[mrtva veza]}
^ Atanasije Urošević — Gornja Morava i Izmornik, strana 226 i 227 (Naselja i poreklo stanovništva (knjiga 28) — Srpski etnografski zbornik (knjiga LI), Beograd 1935)[2][3]
^ Poreklo prezimena, selo Stanišor (Gnjilane) www.poreklo.rs
^ Etnički sastav stanovništva Republike Kosov 2011. godine pop-stat.mashke.org (jezik: albanski)
^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.

[1] Đorđe Mikić — Društvene i ekonomske prilike kosovskih Srba u XIX i početkom XX veka – Od čifčijstva do bankarstva, strana 206 (Posebna izdanja (knjiga DLXXXVIII) — Srpska akademija i umetnosti, Beograd 1988)[1]^{[mrtva veza]}

[autogenerated1-2] Atanasije Urošević — Gornja Morava i Izmornik, strana 226 i 227 (Naselja i poreklo stanovništva (knjiga 28) — Srpski etnografski zbornik (knjiga LI), Beograd 1935)[2][3]

[3] Poreklo prezimena, selo Stanišor (Gnjilane) www.poreklo.rs

[4] Etnički sastav stanovništva Republike Kosov 2011. godine pop-stat.mashke.org (jezik: albanski)

[Савезни_завод_за_статистику_СФРЈ-5] Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]