Stevan Hadžić

Stevan Hadžić
Armijski general Stevan Hadžić
Lični podaci
Datum rođenja	(1868-02-19)19. februar 1868.
Mesto rođenja	Beograd, Kneževina Srbija
Datum smrti	23. april 1931.(1931-04-23) (63 god.)
Mesto smrti	Beograd, Kraljevina Jugoslavija
Vojna karijera
Služba	1885. 1886 — 1931.
Čin	Armijski general
Učešće u ratovima	Srpsko-bugarski rat Drugi balkanski rat Prvi svetski rat
Odlikovanja	Orden Karađorđeve zvezde Orden belog orla Orden Svetog Save
Standarta ministra vojske i mornarice Kraljevine SHS / Kraljevine Jugoslavije

Stevan Hadžić (Beograd, 19. februar 1868 — Beograd, 23. april 1931) bio je general srpske i armijski general jugoslovenske vojske. U Kraljevini Jugoslaviji bio je četiri puta ministar vojske i mornarice i na toj je ostao do pred smrt.

Biografija

Rođen je 19. februara 1868. godine u Beogradu, od oca Svetozara pešadijskog pukovnika srpske vojske (u Srpsko-turskim ratovima bio je komandant čačanske i ćuprijske brigade) i majke Mileve rođene German. U vojsku je stupio 1885. godine, kao đak-dobrovoljac 14. pešadijskog puka u Srpsko-bugarskom ratu, a nakon rata vratio se redovnom školovanju. Nakon završene gimnazije u Nišu primljen je 1886. godine na školovanje u 19. klasu niže škole Vojne Akademije. Vojnu akademiju završio je u Beogradu 1889. godine, a u vojnoj službi je redovno napredovao. Po završenom stažu u 35. ruskoj artiljerijskoj brigadi, završio je rusku Nikolajevsku generalštabnu akademiju u Petrogradu (1891–1895).

Oženio se 1901. godine, Jelisavetom - Elom (1879–1966), ćerkom konjičkog pukovnika Aleksandra Simonovića i Milice rođene Spasić, kasnijom dvorskom damom kraljice Marije. Imali su sina Vojislava i ćerku Olgu (1905–1965) koja se 1927. godine udala za konjičkog pukovnika Nikolu Čanića (1897–1986). Njihova kćerka je Mirjana Čanić-Radojlović (1932).

Aktivna služba

Po završetku školovanja, prvim rasporedom određen je 1895. za vodnika u artiljerijskom puku i nastavnika u Artiljerijskoj podoficirskoj školi. Od 1896. godine nalazio se na dužnosti vršioca dužnosti načelnika štaba Drinske divizijske oblasti. U periodu 1897–1901. godine bio je ordonans kralja i šef saobraćajnog odseka glavnog Generalštaba, potom načelnik Štaba konjičke divizije a naposletku i načelnik Štaba Dunavske divizijske oblasti. Godine 1902. bio je komandant 9. pešadijskog puka. Šef Izveštajnog odseka glavnog Generalštaba bio je u periodu 1904–1905. godine. Dana 18. maja 1906. godine imenovan je komandantom 18. pešadijskog puka a ubrzo do 1910. godine bio je šef Generalštabnog odseka i načelnik Opštevojnog odeljenja Ministarstva vojnog.

Pored redovnih dužnosti dva puta je bio profesor Taktike i Strategije u periodu od 1900–1901. i od 1906–1910. godine Vojnoj Akademiji. Dana 31. maja 1910. godine postavljen je za vojnog izaslanika u Petrogradu i na toj dužnosti ostao do kraja Prvog balkanskog rata. Godine 1912., vraćen u zemlju i u Drugom balkanskom ratu 1913. bio je komandant Drinske divizije I poziva, koja je u Bregalničkoj bici primila glavni udar 8. i dela 7. bugarske divizije.

Armijski general Stevan Hadžić i Vojvoda Petar Bojović prenose kovčeg sa posmrtnim ostacima vožda Karađorđa, 1930. godine

U Prvom svetskom ratu komanduje Šumadijskom divizijom I poziva u Cerskoj bici do 10. avgusta. Tom prilikom učestvovao je u svim bojevima na desnoj obali Save kod Šapca i u Mačvi. U avgustu 1914. godine srpska Vrhovna komanda postavila ga je za načelnika štaba I srpske armije. Komandanti armije su bili generali (buduće vojvode) Petar Bojović (smenjen zbog ranjavanja 14. novembra) i Živojin Mišić sa kojim je ostao u rukovodećem kadru do odlaska na Krf, 1916. godine. U februaru 1916. godine Vrhovna komanda na Krfu izdaje direktivu pukovniku Hadžiću (postavljajući ga za komandanta) za odlazak u Rusiju, radi formiranja I srpske dobrovoljačke divizije. Kao komandant do marta 1917. godine, Hadžić je ovu diviziju vodio iz pobede u pobedu. Marta 1917. godine, po završenim operacijama u Dobrudži, imenovan je za vojnog izaslanika u Rumuniji, gde je ostao sve do 1919. godine.

Posle Prvog svetskog rata, od 30. marta 1919. godine do 19. februara 1920. godine je ministar vojske i mornarice. Dana 17. februara 1920. godine postavljen je za komandanta II armijske oblasti, i na toj dužnosti ostao je do 20. marta 1921. godine. Kao član užeg kruga pristalica kralja Aleksandra I, bio je njegov prvi ađutant u periodu od 13. marta 1921. do 24. decembra 1926. godine (sa prekidima od 24. maja do 20. jula 1921. godine i od 27. jula do 6. novembra 1924. godine, kada je po drugi i treći put bio ministar vojske i mornarice). Nakon odlaska sa mesta prvog ađutanta, po četvrti put imenovan ministrom vojske i mornarice i tu dužnost obavljao je do pred smrti.

Preminuo je u svojoj porodičnoj kući 23. aprila 1931. godine. Sahranjen je na Novom groblju.

Selo Novi Žednik u Bačkoj je po svom osnivanju nosilo ime Đeneral Hadžićevo, po generalu Hadžiću.

Oficirsko napredovanje i odlikovanja

Unapređen je u čin: artiljerijskog potporučnika 10. septembra 1889; generalštabnog kapetana 1896; pukovnika 19. februara 1912; generala 18. oktobra 1918. i armijskog generala 21. oktobra 1923.

Odlikovan Ordenom Karađorđeve zvezde III i IV stepena, Ordenom Svetog Save, Ordenom Belog orla a od inostranih imao je najviše ordene – ruske, francuske, engleske, rumunske, čehoslovačke, belgijske, poljske, grčke, američke i persijske.

Bibliografija

• Taktika u istorijskim primerima, Beograd 1900.
• Primenjena taktika u istorijskim primerima, Beograd 1907.

Literatura

• Bjelajac, Mile (2004). Generali i admirali Kraljevine Jugoslavije 1918—1941. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije. ISBN 978-86-7005-039-6. 
• Stanić, Đorđe (2003). Vernici srpstva i otadžbine. Beograd: Vojnoizdavački zavod. ISBN 978-86-335-0134-7. 
• Tekst pukovnika Dimitrija Trifunovića u Enciklopediji Jugoslavije JLZ „Miroslav Krleža“, Zagreb, 1986. tom 4 str 658.

Spoljašnje veze

• Sablja za heroja Dobrudže (Politika, Branko Bogdanović, 12. jul 2018.)