Suzana Valadon
| Suzana Valadon | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Meri-Klementina Valadon |
| Datum rođenja | 23. septembar 1865. |
| Mesto rođenja | Besin sir Gartamp, Francuska |
| Datum smrti | 7. april 1938. (72 god.) |
| Mesto smrti | Pariz, Francuska |
Suzana Valadon (franc. Suzanne Valadon; Besin sir Gartan, 23. septembar 1865 — Pariz, 7. april 1938) je bila francuska slikarka koja je radila i kao umetnički model.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođena pod imenom Meri-Klementina Valadon (Marie-Clémentine Valadon) u Bessines-sur-Gartempe, Haute-Vienne, Francuska, bila je ćerka nevenčanih roditelja, i sa svojih 15 godina Suzan Valadon postaje cirkuski akrobata, ali već sa 16 godina pada sa trapeza i tako završava tu karijeru. U Monmartrovskoj četvrti Pariza ona počinje da se interesuje za umetnost.
Pričalo se o njoj da je bila jako lepa žena, i kao takva ubrzo počinje da radi kao umetnički model, zato što je tako imala šansu da koliko-toliko posmatra i uči o slikarskim tehnikama. Bila je model slikarima Edgaru Degau, Anriju de Tuluz-Lotreku, Pjer-Ogistu Renoaru a i Pierre Puvis de Chavannes, a pričalo se i da je imala ljubavne afere sa barem dvojicom. Najpoznatija slika u kojoj je Valadon pozirala bila je Renoarova Dance at Bougival iz 1883, a to je bila ista godina kada je pozirala za sliku City Dance. Godine 1885 Renoar opet slika njen portret kao Girl Braiding Her Hair. Valadon je tumarala po lošim barovima Pariza a 1889. godine u jednom takvom sreće Tuluz-Lotreka koji je slika stvarajući jedno od svojih poznatih dela The Hangover.
Dega, koji je bio impresioniran njenom linijom crteža i finog slikanja, kupuje njene radove i nastavlja da je hrabri. Valadon kasnije dobija i finansijsku podršku tokom svog života.
Uprkos svojim dostignućima, živela je u senci kada se rađa njen sin Moris Utrilo koji će kasnije postati takođe slikar 1883. U početku mu daje ime Moris Valadon na rođenju, ali sin joj kasnije uzima porodično ime bliskih rođaka i postaje Moris Utrilo, jedan od najpoznatijih slikara Monmartra.
Suzana Valadon najčešće je volela da slika mrtvu prirodu i pejzaže, a primećuje se u njenim slikama snažna kompozicija i jake boje. Ali uprkos tome ostaće poznata po svojim slikama golih devojaka, aktova, koje se ubrajaju u njene najbolje radove.
Njena prva izložba bila je 1890-ih sa velikim brojem portreta, a među posetiocima upoznaje se i sa kompozitorom Erikom Satijem, sa kojim ima aferu 6 meseci 1893. Sati joj posle prve noći preovedene zajedno nudi brak. Za njega, intimnost veze sa Suzanom biće jedina te vrste u njegovom životu; napuštajući je, on govori, kako nema „ništa osim ledene samoće koja puni glavu prazninom a srce tugom."
Godine 1894. Valadonova postaje prva žena koja je primljena u Société Nationale des Beaux-Arts. Kao perfekcionista, Valadon radi i do 13 godina na slikama rađenim u ulju pre nego što bi ih izložila.
Kao slobodan duh, nosila bi i korset napravljen od šargarepa, držala bi kozu u ateljeu da bi „pojela sve njene loše slike“, a petkom hranila mačku kavijarom.
Njen brak sa tržišnim brokerom Polom Mosisom godine 1896. propada, kada 1909. godine tada 44-godišnja Suzan Valadon ostavlja pola zbog 23-godišnjeg slikara André Utter. Za Itera se udaje 1914, ali ni taj brak ne traje dugo.
Suzana Valadon umire 7. aprila, 1938. Pokopana je na groblju Cimetière de Saint-Ouen u Parizu. Njenoj sahrani su prisustvovali slikari André Derain, Pablo Pikaso, i Žorž Brak. Danas, neki njeni radovi se mogu videti u centru Centre Georges Pompidou u Parizu, kao i u Metropoliten muzeju umetnosti u Njujorku.
Godine 1998, spisateljica June Rose izdaje knjigu pod nazivom, Suzana Valadon - Gospodarica Monmartra a kasnije se pojavljuje još jedna knjiga spisateljice Elaine Todd Koren godine 2001. pod nazivom: Suzana: ljubav i umetnost.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Akademske | |
| Umetničke | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
