Tijatira

Tijatira

Tijatira
Prikaz na mapi Turske
Mesto	Turska
Koordinate

Tijatira (grč. Θυάτειρα) je drevni grad na zapadnoj Male Azije. Danas njegovi ostaci se nalaze u blizini savremenog turskog grada Akhisar. Tokom starog i srednjeg vek, bio je jedan od najznačajnijih gradova u istorijskom regionu Lidiji.

Dva puta se spominje u Novom zavetu, posebno se ranohrišćanska crkve u Tijatiri pojavljuje u knjizi Otkrivenja kao jedna od sedam crkava Apokalipse.

Istorija

Arheološka iskopavanja ukazuju na to da naselje na ovom mestu nalazi od 3. milenijuma pre nove ere. Tijatira se nalazio severno od grada Sarda i 60 kilometara istočno od Pergama na teritoriji Lidije u blizini granice sa Mizijom..

Prema Stefanu Carigradskom vizantijskog ime grada je dao Seleuk I Nikator, ali je verovatnije da je ime drevnog lidijskog porekla. Kada je grad potpao pod vlast Seleukida, obnovljen je i naseljen vojnicima]. Zatim Tijatira pala pod vlast Pergamskog carstva 133. p. n. e.. Car Atal III ga je pripojio Rimskom carstvu. U rimskom periodu sjajan grad je znatno napredovao pod upravom cara Vespazijana. U gradu su boravili i carevi Hadrijan (123.) i Karakal (215.).

266. godini u Tijatiri se odigrala bitka između vojske cara Valensa i uzurpatora Prokopija, koji je završena porazom uzurpatora.

Nakon pada Rimskog carstva 395. Tijatira je pripala vizantijskom casrtvu. U 12. veku, počela je najezda osmanskih Turaka na Malu Aziju, i Tijatiri tokom dva veka bila često na udaru. U 14. veku Tijatira postaje deo Osmanske imperije, a tada je preimenovana u Akhisar.

Tijatira se nalazila na raskrsnici važnih puteva koji olakšavaju njegovu transformaciju u važan trgovinski i zanatski centar. Od posebnog značaja za grad je bila proizvodnja vunenih tkanina i porfire .

U Tijatiri, kao i u drugim gradovima u Maloj Aziji, postojala je drevna hrišćanska crkva; Prema Epifaniju, početkom 3. veka, gotovo svi stanovnici Tijatire su bili hrišćanin. Crkva Tijatira je jedna od sedam crkava Apokalipse Među starim hrišćanskim episkopima Tijatire poznati po imenima su: Ser (325.), Fusko (431., učestvovao na Saboru u Efesu), Diamon (458.), Vasilije (878.). Nakon osvajanja od strane Turaka Tijatirska eparhija je ukinuta.

Početkom 20. veka stanovništvo Akhisar je bilo: ukupno 22.000 ljudi, od kojih 14.000 bili Muslimani, 7000 - pravoslavni grci , 1000 - Jermeni i Jevreji. Kao rezultat grčko-turske razmene stanovništva Grčko stanovništvo je napustilo grad, koji je od tada homogeno Turski.