То је само крај света
| To je samo kraj sveta | |
|---|---|
 Filmski poster | |
| Izvorni naslov | Juste la fin du monde |
| Režija | Gzavje Dolan |
| Scenario | Gzavje Dolan |
| Producent | Gzavje Dolan Nensi Grant Silvan Korbej Natanael Karmic |
| Glavne uloge | Gaspar Ulije Natali Be Marion Kotijar Lea Sedu Vensan Kasel |
| Snimatelj | Andre Terpin |
| Montaža | Gzavje Dolan |
| Godina | 2016. |
| Zemlja |  Kanada Francuska |
| Jezik | francuski |
| Zarada | 9.231.823 dolara[1] |
| IMDb veza | |
To je samo kraj sveta (franc. Juste la fin du monde) kanadsko-francuska je filmska drama u režiji i po scenariju Gzavjea Dolana iz 2016. Scenario je zasnovan na istoimenoj drami Žan-Lik Lagarsa. Glavni protagonista Luj (Gaspar Ulije) je mlad i uspešan dramski pisac, koji se vraća kući, nakon što je saznao da je smrtno bolestan, ne bi li majci (Natali Be), sestri (Lea Sedu), bratu (Vensan Kasel) i snaji (Marion Kotijar) saopštio vest o predstojećoj smrti. Ovo je prvi Dolanov film koji je pored Kanade finansirala i Francuska i prvi u kojem su glavne uloge dodeljene isključivo francuskim glumcima. Premijerno je prikazan u okviru glavnog takmičarskog programa 69. Kanskog festivala, gde je osvojio nagradu Gran-pri i nagradu Ekumenskog žirija. Uprkos nagradama filmski kritičari sa engleskog govornog područja su bili podeljeni u ocenama; od onih koji su mu zamerali melodramatičnost i lošu režiju, do onih koji su hvalili nestvarnu i stilizovanu atmosferu u prikazu disfukcionalnih odnosa u porodici. Sam Dolan ga smatra svojim najboljim filmskim ostvarenjem u karijeri.[2]
Uloge[uredi | uredi izvor]
| Glumac | Uloga |
|---|---|
| Gaspar Ulijel | Luj |
| Natali Be | majka |
| Marion Kotijar | Katrin |
| Lea Sedu | Suzan |
| Vensan Kasel | Antoan |
Produkcija[uredi | uredi izvor]
Scenario je zasnovan na istoimenoj drami francuskog književnika Žan-Lik Lagarsa, koji ju je napisao u vreme dok je bolovao od AIDS-a. Dolan je u intervjuima saopštio da ga je sa ovom dramom upoznala glumica Suzan Kleman, dok su snimali film Mamica.[3] Kada ju je prvi put pročitao, nije mu se preterano dopala, dok je tek sa godinama uočio njenu estetsku vrednost i poželeo da je pretvori u film. Poetski jezik književnog dela nije bilo lako adaprirati u filmski scenario. Dolan je čitav proces objasnio slkedećim rečima: Pokušao sam da zadržim osobenosti i jedinstvenost Lagarsovog jezika onoliko koliko sam mogao .... Predstava je glagoljiva, jezik uznemiren i rasplinut. Likovi stalno menjaju sopstevnu jezičku strukturu, prelamaju je, parafraziraju sopstvene rečenice. U osnovi zadržao sam sve to, ali sam očigledno morao da skratim nekoliko monologa, i naravno, da neke epizode izbacim. Ono što je zaista promenjeno je struktura. Druga polovina predstave je skoro potpuno apstraktna. Likovi razgovaraju sa svima i ni sa kim, govoreći na sceni, ali na različitim mestima... Što je pretpostovljam previše pozorišno i nije nam dalo mogućnosti za odgovarajuću nadogradnju. Vrhunac dramskog sukoba se odigrava samo između glavnog lika i njegovog brata i ispisan je na osam strana... Tako da sam morao da iskoristim delove iz izostavljenih scena, kao i scene koje sam napisao ispočetka, ne bi li napisao drugi deo i sam kraj.[3]
Premijera u Kanu[uredi | uredi izvor]
To je samo kraj sveta premijerno je prikazan na 69. Kanskom festivalu. Mišljenja filmkih novinarskih kritičara su nakon premijere bila podeljena.[4] Dolan je na konferenciji za štampu na pitanje da prokomentariše loše ocene pojedinih kritičara odgovorio: Postoji i nekoliko objavljenih pozitivnih recenzija. Možda je potrebno malo više vremena da film zaživi i da ga ljudi ne samo pogledaju, već i saslušaju. Lično ovo je moj najbolji film.[2] Takođe, odbacio je prikaz objavljen na portalu Indiewire u kome su film protumačili kao autobiografski: To nije novinarstvo. To je tračarenje. Prave se da je u pitanju sofisticirana analiza, a zapravo je jeftina psihologizacija.[5][6]
Uprkos negativnim novinarskim kritikama film je osvojio Gran-pri, drugu najprestižniju nagradu Kanskog festivala, i Nagradu ekumenskog žirija.[7] Nekoliko novinara je izviždalo ovakvu odluku žirija u sali za medije, odakle su posmatrali dodelu.[8] Dolan je vrlo emotivno i u suzama primio nagradu, citirajući francuskog književnika Anatola Fransa: Radije biram ludilo emocija nego ravnodušnost mudrosti.[9]
Recepcija filmske kritike[uredi | uredi izvor]
Piter Bradšo, filmski kritičar engleskog Gardijana, pozitivno ga je ocenio, dodelivši mu četiri od mogućih pet zvezdica, pri čemu je istakao da, iako se mnogima neće dopasti, Dolanovo visoko stilizovano ostvarenje na retko ubedljiv način prikazuje bezizlaznu atmosferu u otuđenoj porodici. Bradšo se osvrnuo i na analizu psihičkog stanja Luja i njegovog oklevanja da saopšti vest o bolesti svojim najbližima, ističući nespremnost glavnog junaka da prihvati ulogu žrtve, jer sluti da to može dodatno da ugrozi nategnute odnose u porodici i omogući još dublji prezir prema njemu. Takođe, ističe da jedan od unutrašnjih sukoba Luja počiva i na paradoksu što je u prošlosti svoju porodicu doživljavao kao smrt, a bekstvo iz nje životom, dok sada, kada je na korak od smrti, bezuspešno pokušava u nju da se vrati. „To je samo kraj sveta“ je duboko pesimistični film na temu porodice: koja je prikazana ne kao institucija brige i podrške, već kao nešto što guši i koči“.[10]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „It's Only the End of the World (2016)”. Box Office Mojo.
- ^ a b Leavitt, Sarah (19. 5. 2016). „Xavier Dolan says latest at Cannes is his 'best film' yet”. CBC News. Pristupljeno 23. 5. 2016.
- ^ a b Roxborough, Scott (17. 5. 2016). „Cannes: Xavier Dolan on His Competition Entry and His Love of 'Home Alone'”. Hollywood Reporter. Pristupljeno 25. 5. 2016.
- ^ Nordine, Michael (19. 5. 2016). „'It's Only the End of the World' Reviews: Xavier Dolan's Latest Is a 'Total Misfire'”. Pristupljeno 19. 5. 2016.
- ^ Zeitchik, Steven (20. 5. 2016). „Cannes favorite Xavier Dolan targets his critics: 'This is not journalism. It's gossip.'”. Los Angeles Times. Pristupljeno 23. 5. 2016. „"It's simply impossible to believe that a story this stridently self-pitying could not refer, more or less explicitly, to writer/director Dolan himself," read the review from the online publication the Playlist. "It suggests a level of martyred self-involvement on Dolan's part that is tantamount to a persecution complex."”
- ^ Howell, Peter (19. 5. 2016). „Montreal filmmaker Xavier Dolan faces Cannes criticism calmly”. The Star. Pristupljeno 23. 5. 2016.
- ^ „Dolan defies critics, wins Cannes Grand Prix”. CBC News. 22. 5. 2016. Pristupljeno 23. 5. 2016.
- ^ Picard, André (22. 5. 2016). „Canadian director Xavier Dolan scores polarizing Grand Prix win at Cannes”. Globe and Mail. Pristupljeno 23. 5. 2016.
- ^ „Cannes 2016 - Xavier Dolan : un Grand Prix, (encore) des larmes… et une citation d’Anatole France”. metronews.fr. 23. 5. 2016. Pristupljeno 23. 5. 2016.[mrtva veza]
- ^ Peter Bradshaw, „It’s Only the End of the World review: Xavier Dolan's nightmarish homecoming is a dream“, The Guardian, 19. 5. 2016. (Pristupljeno: 25. 5. 2016)
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- To je samo kraj sveta na sajtu IMDb (jezik: engleski)
