Umka

Koordinate: 44° 40′ 25″ S; 20° 18′ 10″ I / 44.6735° S; 20.302833° I / 44.6735; 20.302833
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Umka
Snimak Umke iz vazduha
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Upravni okrugBeogradski
OpštinaČukarica
Stanovništvo
 — 2011.Rast 5272
Geografske karakteristike
Koordinate44° 40′ 25″ S; 20° 18′ 10″ I / 44.6735° S; 20.302833° I / 44.6735; 20.302833
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina163 m
Umka na karti Srbije
Umka
Umka
Umka na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj11260
Pozivni broj011
Registarska oznakaBG

Umka je prigradsko naselje u gradskoj opštini Čukarica u gradu Beogradu. Prema popisu iz 2011. naselje Umka ima 5272 stanovnika.

Gradski saobraćaj[uredi | uredi izvor]

Do naselja Umka dnevnim linijama gsp-a može se doći:

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Umka živi 4229 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,2 godina (38,9 kod muškaraca i 41,4 kod žena). U naselju ima 1795 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,95.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[3]
Godina Stanovnika
1948. 2.058
1953. 2.368
1961. 3.731
1971. 5.393
1981. 5.618
1991. 5.005 4.847
2002. 5.292 5.449
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[4]
Srbi
  
 5.083 96,05%
Jugosloveni
  
 42 0,79%
Crnogorci
  
 26 0,49%
Hrvati
  
 13 0,24%
Makedonci
  
 13 0,24%
Bugari
  
 4 0,07%
Muslimani
  
 3 0,05%
Mađari
  
 3 0,05%
Slovenci
  
 2 0,03%
Slovaci
  
 2 0,03%
Rusi
  
 2 0,03%
Česi
  
 1 0,01%
Ukrajinci
  
 1 0,01%
Rumuni
  
 1 0,01%
nepoznato(Romi)
  
 25 0,47%


Stanovništvo prema polu i starosti[5]
m
ž
? 21
  
  
 16
80+ 32
  
  
 59
75—79 52
  
  
 103
70—74 126
  
  
 144
65—69 171
  
  
 189
60—64 160
  
  
 209
55—59 111
  
  
 138
50—54 163
  
  
 171
45—49 213
  
  
 208
40—44 215
  
  
 193
35—39 183
  
  
 212
30—34 193
  
  
 176
25—29 153
  
  
 152
20—24 163
  
  
 150
15—19 183
  
  
 156
10—14 180
  
  
 186
5—9 151
  
  
 135
0—4 110
  
  
 115
Prosek : 38,9 41,4
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 680 695 1.126 1.600 1.764 1.533 1.795
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 358 440 350 380 159 77 22 8 1 0 2,95
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 2.139 636 1.304 102 93 4
Ženski 2.276 459 1.310 394 107 6
UKUPNO 4.415 1.095 2.614 496 200 10
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 950 18 0 2 332
Ženski 703 7 0 1 149
UKUPNO 1.653 25 0 3 481
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 34 80 171 21 95
Ženski 9 12 150 16 35
UKUPNO 43 92 321 37 130
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 2 51 34 20 27
Ženski 20 27 33 81 122
UKUPNO 22 78 67 101 149
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 35 2 0 26
Ženski 28 6 1 6
UKUPNO 63 8 1 32

Kultura i obrazovanje[uredi | uredi izvor]

U naselju Umka nalazi se Osnovna škola „Dositej Obradović”. Osnovana je 1886. godine, sadašnji naziv po srpskom prosvetitelju i reformatoru, Dositeju Obradoviću nosi od 1952. godine.[6] Osim toga ovde postoji Škola za osnovno i srednje obrazovanje „Sveti Sava”.

U Umci je, kao ogranak Biblioteke „Laza Kostić“ sa Čukarice radila i biblioteka „Dimitrije Tucović”,[7]

Ondašnja biblioteka "Dimitrije Tucović", Umka, osnovana je 1952. godine, dobrovoljnim prilozima građana i ondašnjih radnih organizacija u knjigama. Više puta je menjala mesto, jer nije imala stalne prostorije.

Od 1958. godine  do aprila 2007. godine nalazila se u poslovnom prostoru zgrade (kuće) u ulici 13. oktobra (bivša Pustenička) br. 30, koja je nekada pripadala porodici Vojina Nikolića. Iz te kuće tj. prostorije od 70m2 koja se koristila za obavljanje bibliotečke delatnosti, Biblioteka je morala da bude iseljena na osnovu pravosnažne odluke II opštinskog suda u Beogradu od 2. februara 2007. a povodom postupka denacionalizacije imovine pok. Vojina Nikolića.

Do 1965. god. Biblioteka je bila samostalna u svojoj delatnosti, sa svojim ograncima u Pećanima i u Ruckoj, a od 1965. god. pripojena je ondašnjoj opštinskoj matičnoj biblioteci "Lazo Kočović", Čukarica (od 1995. biblioteka ima naziv „Laza Kostić“), u čijem je sastavu tada bila i Rakovica sve do 1975. godine. Tada se  Rakovica odvojila kao opština, izvršen je deobni bilans knjižnog fonda i deo bibliotečke mreže pripao je rakovičkoj mreži biblioteka.

Opšta integracija opštinskih biblioteka sa Bibliotekom grada Beograda izvršena je 1989. godine, tako da ceo grad Beograd bude jedna Biblioteka, sa centralizovanom nabavkom knjiga i drugog bibliotečkog materijala.

Ogranak je od 1. novembra 2004. bio  privremeno zatvoren za rad sa članstvom zbog opšte neuslovnosti za rad. Od tada, u neprekidnoj igri ponavljanja, strpljenja, sreće i mudrosti, tražile su se i pronalazile mogućnosti za izmeštanje bibliotečkog ogranka na lokaciji naselja Umka, u skladu sa osnovnim zahtevima bibliotečkog standarda koji određuju radne uslove i položaj biblioteke u okviru jednog naselja.

To se okončalo 1. aprila 2021. Od tog datuma je BGB  u zakupu prostorije (kuće) od 110 m2 koja se koristi za potrebe ogranka, na adresi Ilije Babića 11.

Biblioteka je dobila ime "Borislav Radović", Umka.

Predlog imena Biblioteci potekao je od Uroša Ristanovića, pesnika sa Umke. On je   10. marta 2019. godine na dan rođenja pesnika Borislava Radovića pokrenuo  inicijativu  za ponovno otvaranje biblioteke i njeno preimenovanje u biblioteku ,,Borislav Radović“. Sinergijom daljih delovanja ostvarivao se postupak povratka rada Biblioteke u naselju Umka.

Na predlog (5.11.2021.) Vladana Nikolića, načelnika Odeljenja biblioteka „Laza Kostić“, članovi Upravnog odbora BGB, na LI sednici UOBGB, odlukom broj 4558 od 1.12.2021. usvojili su predlog promene naziva bibliotečkog ogranka u Umci.[8]

Borislav Radović je živeo na Umci. Preminuo je u Beogradu, 26. aprila 2018. Njegova supruga,  Buba Radović  bila je bibliotekar, specijalista za stare knjige.

Gradski prevoz[uredi | uredi izvor]

Kroz naselje prolazi više gradskih i prigradskih linija: 551, kroz Veliku Moštanicu do Sremčice, 860 i 860E, do Obrenovca, 861A, do Obrenovca preko Male Moštanice, kao i novootvorene linije: 553, koja ide do naselja Rucka, na samom vrhu Umke, 860B, do Bariča i 860M, do Obrenovca, kroz industrijsku zonu Bariča.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Zahvaljujući lepoj plaži, bliskim šumama Lipovica i Duboko, i dobrim saobraćajnim vezama, selo Umka je 1930-tih postalo izletište Beograđana,[9] izgrađeno je nekoliko vila.[10] Posavina a.d. je 1935. napravila fabriku trikotaže i rukavica, osnovala je i istoimeni fudbalski klub 1928.[11] Postojala je i fabrika koža, trikotaže i rukavica "Šumadija A.D." braće Albala.[12]

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Crkva svetog Preobraženja gospodnjeg
    Crkva svetog Preobraženja gospodnjeg
  • Panorama
    Panorama
  • Lokalni put kroz bagremar
    Lokalni put kroz bagremar
  • Ulica u centru mesta
    Ulica u centru mesta
  • Park u centru mesta
    Park u centru mesta
  • Spomenik palim borcima u parku
    Spomenik palim borcima u parku
  • Nekadašnja zgrada biblioteke, koja je zatvorena
    Nekadašnja zgrada biblioteke, koja je zatvorena
  • kej u neposrednoj blizini parka
    kej u neposrednoj blizini parka
  • Pogled sa puta Ostružnica - Umka
    Pogled sa puta Ostružnica - Umka

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „GSP Beograd, linija 551”. www.gsp.rs. Pristupljeno 2022-04-12. 
  2. ^ „GSP Beograd, linija 553”. www.gsp.rs. Pristupljeno 2022-04-12. 
  3. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  4. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  5. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 
  6. ^ „OŠ “Dositej Obradović” – Umka (Čukarica)”. Edukacija - Osnovne škole. Pristupljeno 23. 05. 2018. 
  7. ^ „Biblioteka Laza Kostić”. Na vidiku.com. Pristupljeno 23. 05. 2018. 
  8. ^ „Biblioteka "Laza Kostić" Čukarica”. zvanična prezentacija. Biblioteka grada Beograda. Arhivirano iz originala 24. 05. 2018. g. Pristupljeno 23. 05. 2018. 
  9. ^ "Politika", 1. avg. 1937
  10. ^ "Vreme", 18. jul 1938, str. 6 i str. 10 (foto izletničkog broda)
  11. ^ "Vreme", 31. jul 1938
  12. ^ "Politika", 19. jul 1936

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Umka na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Умка&oldid=27683533”