Ujedinjena komunistička partija Nepala (maoistička)
Ujedinjena komunistička partija Nepala (maoistička) एकीकृत नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी) | |
|---|---|
.png) | |
| Generalni sekretar | Pušpa Kamal Dahal (Pračanda) |
| Osnovana | 1994. |
| Sedište | Katmandu Nepal |
| Ideologija | komunizam, marksizam-lenjinizam-maoizam-Pračandin put |
| Politička pozicija | krajnja levica |
| Religija | ateizam |
| Međunarodno članstvo | Revolucionarni internacionalistički pokret, Koordinacioni komitet maoističkih partija i organizacija Južne Azije |
| Boje | crvena |
| Ustavotvorna skupština Nepala | 239 / 601 |
| Zastava stranke | |
.svg) | |
| Veb-sajt | |
| www | |
Ujedinjena komunistička partija Nepala (maoistička) (एकीकृत नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी)) je politička partija koja deluje u Nepalu. Osnovana je 1994. godine. Po završetku građanskog rata u Nepalu 2008, partija je došla na čelo vladajuće koalicije unutar Ustavotvorne skupštine.
Ova partija se prvobitno zvala Komunistička partija Nepala (maoistička), do ujedinjenja sa Komunističkom partijom Nepala (Centre-Mesal) januara 2009. godine. Posle toga je poznata pod današnjim imenom.
Osnivanje i građanski rat[uredi | uredi izvor]
UKPN(m) formirana je nakon raskola uunutar Komunističke partije Nepala (Jedinstvo Centar). Zbog opšte bede nepalskog stanovništva (preko 90% nepismenih, 10% bogatih drži skoro 50% prihoda, 80% ruralnog stanovništva,...) i kraljevog ignorisanja zahteva političkih organizacija za većim slobodama i boljim uslovima života, UKPN(m) je 13. februara 1996. godine pokrenula rat protiv nepalske vlade na čelu sa kraljevskom porodicom.
Godine 2001, rat je zahvatio celu zemlju, nakon neuspeha pregovora. Tada su snage KPN(m) po prvi put napale jedinice nepalske vojske. Do 2005, UKPN(m) uključila se u koaliciju s nekim opozicionim partijama, kako bi se zajedno suprotstavile monarhističkoj diktaturi kralja Džanendre. Godine 2006, usledio je masovni štrajk diljem zemlje u kome su se protestanti višpe puta sukobili s vojskom. Posle ovoga, monarhija je proglasila kapitulaciju.[1]
Vladajuća koalicija[uredi | uredi izvor]
Na prvi izborima posle rata, održanima 2008, UKPN(m) osvojila je veliku većinu unutar Ustavotvorne skupštine i članicom je široke koalicije koja tvori većinu u skupštini. Većina članica koalicije su različite maoističke partije.
Dana 4. maja 2009, Pračanda je dao ostavku na mestu predsednika vlade, nakon čega je formirana nova vlada bez UKPN(m). Vlada je izgubila većinu u skupštini, zbog čega je podnela ostavku u junu. Nakon nekoliko meseci, UKPN(m) i Komunistička partija Nepala (ujedinjena marisističko-lenjinistička) formirale su koaliciju, formirana je nova vlada, a novi predsednik vlade postao je Jala Nat Kanal.[2]
Ideologija[uredi | uredi izvor]
Temeljni program UKPN(m) temelji se na tzv. Pračandinom putu. Sekretar partije, Pušpa Kamal Dahal — Pračanda razvio je ideologiju koja se nadovezuje na marksizam-lenjinizam-maoizam, ali je prilagođena uslovima u nepalskom društvu. Radi se o tome da je usvojena Maova doktrina o učešću svih socijalnih grupa u revoluciji, a uzor u načinu dolaska na vlast bila je Oktobarska revolucija u Rusiji.
Partija je posebno bila važna za emancipaciju nepalskih žena. Godine 2003, 50% žena činilo je niži kadar partije, 30% bile su vojnici unutar Narodnooslobodilačke armije, a 10% činile su članstvo Centralnog komiteta UKPN(m). Unutar partije, kao organizacija, deluje Svenepalsko udruženje žena (revolucionarno).
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ New Left Review - Achin Vanaik: The New Himalayan Republic, Pristupljeno 27. 4. 2013.
- ^ [1], Nepalese parliament elects new prime minister, by Manesh Shrestha, CNN, February 3, 2011.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
