Hekerov album
 | Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. Molimo vas da poboljšate ovaj članak tako što ćete dodati još izvora u sam tekst (inlajn referenci). |
Hekerov Album (nem. Höcker Album) je kolekcija fotografija za koje se veruje da ih je sakupio Karl-Fridrih Heker, oficir SS tokom nacističke vladavine u Nemačkoj. Kolekcija sadrži preko stotinu fotografija koje prikazuju život oficira i upravitelja koji su vodili koncentracioni logor Aušvic-Birkenau. Album predstavlja redak istorijski izvor i predstavlja važan dokument o Holokaustu. Nalazi se u Memorijalnom muzeju Holokausta Sjedinjenih Država u Vašingtonu.
Otkriće[uredi | uredi izvor]
Prema Muzeju, ovaj album fotografija je našao neidentifikovani američki kontraobaveštajni oficir koji je bio smešten u privatnoj kći u Frankfurtu nakon kapitulacije Nemačke 1945. Ovaj oficir je pronašao album u stanu, i kad se vratio u Sjedinjene Države, poneo ga je sa sobom.[1]
U januaru 2007, američki oficir je donirao album Memorijalnom muzeju Holokausta Sjedinjenih Država uz zahtev da njegov identitet ne bude otkriven. Natpisi ispod fotografija i ljudi koji su se nalazili na njima su ubrzo potvrdili da je album prikazivao život u i oko logora u Aušvicu. Prva fotografija u albumu predstavlja zajednički portret Riharda Baera, komandanta logora između 1944 i 1945, i Baerovog ađutanta, Karla Hekera.[2]
Sadržaj[uredi | uredi izvor]
Album sadrži 116 fotografija, koje su sve crno bele, i skoro sve prikazuju nemačke oficire. Veruje se da je pripadao Hekeru, jer se on javlja na mnogo više fotografija nego što je to slučaj sa bilo kojom drugom osobom. Naslov ispod prve fotografije glasi: Sa komandantom SS šturmbanfirerom Baerom, Aušvic, 21.6.44, što navodi da je Heker bio vlasnik albuma. Takođe, on je jedina osoba u albumu koja se na bilo kojoj fotografiji pojavljuje sama.[3]
Neke fotografije prikazuju formalne događaje, poput vojničkih sahrana ili otvaranja nove bolnice. Druge fotografije prikazuju oficire koji se odmaraju u odmaralištu za osoblje poznatom kao Zolahute (nem. Solahutte), nekoliko kilometara od logora. Ove fotografije se smatraju najneobičnijim jer prikazuju osoblje koje se veseli, peva, pije i jede, dok se istovremeno u logoru odvijaju najstrašniji zločini.[4]
Na nekim fotografijama se vide oficiri koji se odmaraju u društvu mladih stenografkinja i daktilografkinja poznatih kao helferinen (nemačka reč za pomagačice).
Fotografije Mengelea[uredi | uredi izvor]
Oba najpoznatija komandanta logora, Rihard Baer i Rudolf Hes se nalaze na fotografijama. Međutim, možda i najzloglasnija osoba koja se može videti na fotografijama je doktor Jozef Mengele, zatvorenicima poznat kao Anđeo smrti. Mengele, po profesiji lekar, je vodio medicinske eksperimente nad decom blizancima u logoru. Redovno je učestvovao u selekcijama kada je po dolasku vozova sa novim logorašima odlučivano koji logoraši će biti odmah ubijeni a kojima će biti dopušteno da žive i budu korišćeni kao robovska radna snaga.[3]
Ukupno, Mengele se nalazi na osam fotografija. Pre donacije ovog albuma muzeju, nije bila poznata nijedna fotografija koja prikazuje Mengelea u okviru logora.
Vreme nastanka[uredi | uredi izvor]
Fotografije u Hekerovom albumu su posebno uznemirujuće zbog vremena u kome su načinjene, između juna i decembra 1944.[5] Radnici u arhivi i istoričari su uočili da se ovaj period preklapa sa masovnim istrebljenjem stotina hiljada Mađarskih Jevreja u proleće i leto 1944, u događaju poznatom kao Mađarski transport. Ovi Jevreji su uhvaćeni i poslati u Aušvic nakon nacističke invazije na Mađarsku u martu 1944. Toliko mađarskih Jevreja je ubijeno u logoru Aušvic u tom periodu da kapacitet krematorijuma nije bio dovoljan da se spale sva tela, pa su ona bacana u otvorene jame koje su iskopane za tu svrhu.[6] Suprotnost ovih događaja sa pevanjem, flertovanjem i zabavom koje prikazuje Hekerov album je posebno uznemirujuća.
Po Rebeki Erbelding, radnici u arhivi muzeja, koja je primila album od donatora i prva uočila njegov značaj, „album nas podseća da su počinioci Holokausta bili ljudska bića, muškarci i žene sa porodicama, decom i kućnim ljubimcima, koji su slavili praznike i odlazili na odmore... Ovi ljudi su bili ljudska bića... i ove fotografije nas podsećaju na to šta su sve ljudska bića sposobna da učine kad podlegnu antisemitizmu, rasizmu i mržnji.“[7]
Hekerov slučaj[uredi | uredi izvor]
Karl Heker je preživeo rat i uspeo da izbegne hapšenje. Predao se vlastima 1952. kao član SS. Osuđen je na devetomesečnu kaznu, ali je nije odležao. 1963. mu je ponovo suđeno, ovaj put za masovna ubistva u logorima u kojima je služio. Osuđen je za pomaganje i podstrekivanje na ubistvo hiljada ljudi u četiri odvojena događaja, ali nikada nije u potpunosti dokazano da je on lično učestvovao u selekcijama.
Heker je odslužio pet godina sedmogodišnje zatvorske kazne i pušten je uslovno 1970.[8] Umro je 2000. sa 89 godina.[9]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Wilkinson, Alec, Picturing Auschwitz, New Yorker Magazine, March 17, 2008. Page 48
- ^ Wilkinson, str. 50–51
- ^ a b Wilkinson, str. 51
- ^ Wilkinson, str. 48–52
- ^ Erbelding, Rebecca, interview, NYTimes.com, Sept. 18, 2007
- ^ Wilkinson, str. 52
- ^ Intervju Erbeldingove u Njujork tajmsu
- ^ Wilkinson, str. 54
- ^ Lewis, Neil A. In Shadow of Horror, SS Guardians Frolic, New York Times, September 18, 2007
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Onlajn galerija fotografija iz Hekerovog albuma na sajtu Memorijalnog muzeja Holokausta Sjedinjenih Država
- U senci užasa, SS stražari Aušvica se zabavljaju na sajtu Projekta preživelih i pamćenja: Ne zaboravi
- Njujorker: Galerija Hekerovog albuma (14 fotografija)