Crkva Svetog Nikole u Baljevcu

Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
	Crkva Svetog Nikole
Opšte informacije
Mesto	Baljevac
Opština	Opština Raška
Država	Srbija
Vrsta spomenika	crkva
Vreme nastanka	kraj XII/prva polovina XIII veka
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Vlasnik	Republika Srbija
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture Kraljevo

Crkva Svetog Nikole u Baljevcu na Ibru, na osnovu arhitektonskih odlika građevine, potiče sa kraja XII ili početka XIII veka.^[1] Iako se nalazila u samom središtu tadašnje Srbije, o njoj nema pisanih izvora pre XVIII veka. Radovi na zaštiti njene arhitekture izvedeni su 1935. i 1936. godine i tada je preko nje postavljena krovna konstrukcija koja počiva na devet stubova postavljenih oko same građevine, dok su konzervatorski radovi na njenom živopisu rađeni 1969. godine.

Danas se Crkva Svetog Nikole nalazi pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od velikog značaja^[1], a po karakteristikama joj je slična obližnja Crkva Svetog Nikole u Šumniku.^[1]

Arhitektura i živopis[uredi | uredi izvor]

Crkva ima osnovu jednobrodne građevine, njena unutrašnjost je pilastrima podeljena na tri traveja, dok se na istočnoj strani nalazi široka oltarska apsida. Napravljena je od krupnog, tesanog kamenja, sa prozorskim okvirima od, najverovatnije radočelskog^[1], mermera bele boje, dok su joj fasade podeljene slepim lukovima, karakterističnim za romaničko graditeljstvo u Primorju.^[1]

Živopis u unutrašnjosti crkve je očuvan samo delimično, u nižim delovima, a na osnovu stila, datira se u sredinu XIV veka. Njegov najzanimljiviji deo svakako je ciklus fresaka posvećenih hramovnom svecu, zbog neobičnih kompozicionih rešenja i prikazivanja čuda svetog Nikole, bez scena iz njegovog života.^[1]

Galerija[uredi | uredi izvor]

Opština Raška - Crkva Svetog Nikole u Baljevcu
Opština Raška - Crkva Svetog Nikole u Baljevac
Opština Raška - Crkva Svetog Nikole u Baljevac

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b ^v ^g ^d ^đ „Crkva sv. Nikole — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
(iz knjige Pejić, Svetlana; Milić, Mileta, ur. (1998). „Baljevac, crkva svetog Nikole”. Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja (na jeziku: srpski). Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. str. 459. ISBN 8680879126.

Literatura[uredi | uredi izvor]

„Crkva sv. Nikole — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
(iz knjige Pejić, Svetlana; Milić, Mileta, ur. (1998). „Baljevac, crkva svetog Nikole”. Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja (na jeziku: srpski). Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. str. 459. ISBN 8680879126.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[СК-1] v ^g ^d ^đ „Crkva sv. Nikole — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
(iz knjige Pejić, Svetlana; Milić, Mileta, ur. (1998). „Baljevac, crkva svetog Nikole”. Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja (na jeziku: srpski). Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. str. 459. ISBN 8680879126.

[1]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Raškom upravnom okrugu
Vrnjačka Banja	Dvorac Belimarkovića u Vrnjačkoj Banji Crkva Svetog Save u Gračacu Kapela Belimarkovića u Vrnjačkoj Banji Vila Avala Vila Mi La Vila Palas Zgrada „Zadužbina Lazara Stojadinovića”, višeg kontrolora pošte i telegrafa i žene mu Anke - „Poštanski dom”
Kraljevo	Manastir Studenica Manastir Žiča Srednjovekovni grad Maglič Crkva Svetog Đorđa u Vrhu Bogorodičina crkva u Dolcu Crkva Svetog Nikole u Reci (Zaseok Palež) Crkva Svetog Nikole u Rudnom Kuća narodnog heroja Živana Maričića Crkva brvnara u Vrbi Crkva brvnara sa grobljem u Cvetkama Zgrada Osnovne škole „Četvrti Kraljevački bataljon“ Crkva Sv. Trojice u Kraljevu Švapčića kuća u Kraljevu Gospodar Vasin konak u Kraljevu Adžića kuća u Kraljevu Seničića kuća Gornja Savina isposnica Donja Savina isposnica Spomenik srpskim ratnicima 1912-1918. u Polumiru Crkva Svetog Nikole u Ušću Čardak Podgorac Igrutina Kuća Periše Damljanovića Crkva Svete Katarine u Tadenju Crkva Svetog Nikole u Tepečima Crkva Svetog Aleksija u Milićima Kuća Markovića u Kraljevu Kuća Božića u Kraljevu Kuća Petrovića u Kraljevu Okućnica Slavka Radojičića u Lascu Crkva Svetog Bogojavljenja Zgrada stare škole u Ušću Novakovića kuća u Kraljevu Manastir Svete Varvare na Reljinoj Gradini Rimokatolička crkva svetog Mihaela Arkanđela sa Župnim dvorom u Kraljevu Kompleks Poljoprivredne škole „dr Đorđe Radić” u Kraljevu
Novi Pazar	Manastir Đurđevi Stupovi Manastir Sopoćani Novopazarska tvrđava Jeleč raški (tvrđava) Petrova crkva Kurt-Čelebijina džamija u Svojboru Hadži Huremova — Bor džamija sa grobljem Amir-agin han Crkva Svetog Dimitrija u Janačkom Polju Crkva Svetog Nikole u Štitarima Crkva Svete Marine u Doinovićima Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Popama Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Rasu Stari hamam u Novom Pazaru Stari hamam u Novopazarskoj Banji Crkva Svetog Lazara u Živalićima Bogorodičina crkva u Kovačevu Veliko groblje Parice u Novom Pazaru Groblje Gazilar sa turbetom Lejlek džamija Srednjovekovni grad Ras Crkva Svetog Nikole u Novom Pazaru Zgrada Starog suda u Novom Pazaru Upravna zgrada „UNIPROMA“ u Novom Pazaru Zgrada „Mitropolija” u Novom Pazaru Jevrejsko groblje u Novom Pazaru Altun-alem džamija Turistički dom „Sopoćani” Crkva Lazarica u Purću Zgrada Muzeja „Ras” u Novom Pazaru
Raška	Manastir Gradac Crkva Nova Pavlica Crkva Stara Pavlica Crkva Sv. Petke u Trnavi Crkva Svetog Nikole u Šumniku Crkva Svetog Nikole u Baljevcu Manastir Končul Kuća Radomira Vujanca Kursulića kuća u Raški Srednjovekovni grad Brvenik sa crkvom Sv. Nikole Staro kupatilo u Jošaničkoj Banji Novo kupatilo u Jošaničkoj Banji
Tutin	Manastir Crna Reka Crkva Svetih Petra i Pavla u Lukavici Kuća narodnog heroja Bogoljuba Čupića Hamzagića kuća u Tutinu Crkva Svetog Dimitrija sa starim grobljem u Mitrovoj Reci