Šabačko pozorište
 Zgrada Šabačkog pozorišta (Zanatski dom) | |
| Lokacija | Ulica Karađorđeva 22 Šabac  |
|---|---|
| Koordinate | 44° 45′ 20″ S; 19° 41′ 32″ I / 44.7555° S; 19.6922° I |
| Status zaštite | Spomenik kulture od velikog značaja (zgrada) |
| Tip | Pozorište |
| Maks. broj gledalaca | 314 (Velika scena)[1] |
| Otvoreno | 1906. (kao profesionalno) 1944. (obnovljen rad nakon rata) |
| Period aktivnosti | 1840—danas (sa prekidima) |
| Vlasnik | Grad Šabac |
| Direktor | Vladimir Vasilić[2] |
| Veb-sajt | |
| www | |
Šabačko pozorište je profesionalno pozorište sa dugom tradicijom, smešteno u centru Šapca, u Karađorđevoj ulici br. 22. Predstavlja jednu od najznačajnijih kulturnih ustanova u gradu i regionu. Pozorište radi u zgradi Zanatskog doma, sagrađenoj 1933. godine, koja je zaštićena kao nepokretno kulturno dobro od velikog značaja.[3]
Istorijat
[uredi | uredi izvor]Rani počeci (1840—1906)
[uredi | uredi izvor]Pozorišni život u Šapcu ima korene koji sežu do 1840. godine. Tada je Damnjan Marinković, profesor Šabačke gimnazije, sa svojim đacima pripremio i izveo prvu pozorišnu predstavu – Svetislav i Mileva Jovana Sterije Popovića. Predstava je odigrana prvog i drugog dana Božića u zgradi Gimnazije, čime je Šabac u tom trenutku postao jedino mesto sa pozorištem u Kneževini Srbiji.[4] Sledeća značajna etapa dogodila se 1848. godine, kada je u Čitalištu šabačkom izvedeno sedam predstava, često sa ciljem prikupljanja pomoći tokom revolucionarnih događaja.
Prvo profesionalno pozorište (1906—Prvi svetski rat)
[uredi | uredi izvor]Godine 1906. osnovano je prvo profesionalno Šabačko pozorište. Oformljen je stalni ansambl od dvadeset profesionalnih glumaca i dva reditelja, izabrana je uprava, i opremljene su radionice za izradu kostima i dekora. Predstave su se igrale u sali Velike Kasine.[4] Ovaj rani profesionalni angažman prekinut je izbijanjem Prvog svetskog rata.
Period između ratova i Drugi svetski rat
[uredi | uredi izvor]Između dva svetska rata pozorišni život se odvijao kroz rad amaterskih trupa i gostovanja drugih pozorišta. Tokom Drugog svetskog rata rad je bio otežan ili prekinut.
Obnova nakon Drugog svetskog rata (1944—)
[uredi | uredi izvor]Neposredno posle oslobođenja Šapca u Drugom svetskom ratu, pozorište obnavlja rad kao Narodno pozorište. Prva predstava odigrana je 14. decembra 1944. godine. Od tada pozorište radi u kontinuitetu kao profesionalna ustanova.
Period „Ljubiša Jovanović“ i Svečanosti
[uredi | uredi izvor]U drugoj polovini 20. veka, pozorište je nosilo ime čuvenog glumca Ljubiše Jovanovića, rođenog u Šapcu. U tom periodu, pozorište je organizovalo renomirani pozorišni festival Svečanosti Ljubiše Jovanovića, na kojima su učestvovala najelitnija pozorišta iz čitave SFR Jugoslavije.[1] Ovaj festival je značajno doprineo ugledu šabačkog teatra. Godine 2002, pozorište vraća svoj prvobitni naziv – Šabačko pozorište, dok je 2014. godine velika scena nazvana po Ljubiši Jovanoviću u znak sećanja.[5]
Zgrada pozorišta
[uredi | uredi izvor]Šabačko pozorište smešteno je u zgradi Zanatskog doma, impozantnom zdanju podignutom 1933. godine u centru Šapca. Zgrada je izgrađena prema projektu inž. Vojislava Zaleskog, sredstvima Zanatlijskog udruženja. Pored pozorišne sale, u zgradi su se nalazile i prostorije namenjene zanatlijama.[3]
Zbog svojih arhitektonskih i kulturno-istorijskih vrednosti, zgrada Zanatskog doma proglašena je za nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja. Pozorišna sala ima kapacitet od 314 mesta.[1]
Pozorište danas
[uredi | uredi izvor]Scene i repertoar
[uredi | uredi izvor]Danas Šabačko pozorište ima razvijenu produkciju i tri scene:
- Dečja scena
- Mala scena „Dr Branivoj Đorđević“
- Velika scena „Ljubiša Jovanović“
Pozorište godišnje pripremi između 5 i 8 premijera i prikaže oko 200 predstava na matičnim scenama, uz dodatnih pedesetak gostovanja u drugim gradovima.[4] Repertoar je raznovrstan i obuhvata dela klasične i savremene domaće i svetske dramske književnosti.
Nagrade i priznanja
[uredi | uredi izvor]Šabačko pozorište je dobitnik brojnih nagrada na domaćim i međunarodnim festivalima. Tokom sezone 2016/17, predstava Perikle Vilijama Šekspira, u režiji Nikite Milivojevića, osvojila je čak 15 nagrada, što predstavlja jedan od najvećih uspeha u novijoj istoriji pozorišta.[6]
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v „Šabačko pozorište”. Turistička organizacija grada Šapca. Arhivirano iz originala 13. 01. 2017. g. Pristupljeno 19. oktobar 2025.
- ^ „O nama”. Šabačko pozorište. Pristupljeno 19. oktobar 2025.
- ^ a b „Šabačko pozorište”. Šabac na dlanu. Pristupljeno 12. 1. 2017.
- ^ a b v „Šabačko pozorište”. Grad Šabac-Kultura. Arhivirano iz originala 13. 01. 2017. g. Pristupljeno 12. 1. 2017.
- ^ „O nama”. Šabačko pozorište. Pristupljeno 19. oktobar 2025.
- ^ Ostajemo bez zanimanja koja su u pozorištu neophodna („Politika”, 13. mart 2017)
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
- Zvanični veb-sajt
- O nama (Šabačko pozorište)
