Šajkaš

Šajkaš
Šajkaš;
	Glavna ulica sa pravoslavnom crkvom.
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Južnobački
Opština	Titel
Stanovništvo
— 2022.	4.004
— gustina	112/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 16′ 20″ S; 20° 05′ 24″ I / 45.2723° S; 20.0901° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	78 m
Površina	38,9 km2
	Šajkaš Šajkaš na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	21244
Pozivni broj	021
Registarska oznaka	NS

Šajkaš je naseljeno mesto u opštini Titel u Južnobačkom okrugu. Prema popisu iz 2022. bilo je 4,004 stanovnika.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Prva poznata "Sentivanska" pravoslavna crkva posvećena Sv. velikomučeniku Dimitriju, stajala je preko puta današnjeg (1893) gde je sad parohijski dom. Ona je 1818. godine bila mala i vrlo trošna, pa je pretila opasnost da iznenada padne. Iste godine je doneta odluka o gradnji novog hrama; donet plan i proračun troškova. Planirani troškovi su bili 52000 f. a prvo je sklopljen ugovor sa ciglarom Josifom Mladetom. On je trebalo da isporuči za zidanje crkve 100000 komada cigle. Crkva ta je bila gotova 1821. godine.^[1]

To mesto je i 1850. godine nazivano "Sentivan" ili "Kovilj Sentivan". Tada je nakon završetka građanskog rata 1848-1849. popisivana ratna šteta po crkvama u Šajkaškoj. U Sentivanu je prijavljen odštetni zahtev u iznosu 13569 f. 50 novčića. Međutim, Poverenstvo je mislilo drugačije i predložilo je sledeće: za crkvene utvari dobiće 810 f. a za opravu i unutrašnji nameštaj crkve daće im se 6876 f. a što ukupno iznosi 7686 f. naknade. Na toliku odštetu se saglasilo i Ratno ministarstvo u Beču.^[1]

U drugoj polovini 19. veka broj stanovnika je rastao. Mesto je 1880. godine nazivano "Kovilj Sentivan", i u njemu je bilo 2210 stanovnika, najviše Srba (1428). Drugih nacija je u tom mestu bilo manje: Nemaca 691, Mađara 11 i "ostalih" 81 duša. Za deceniju se broj Nemaca skoro duplirao, pojavili su se Ruteni (10) a "ostalih" je bilo tek po koji - 7. Po popisu iz 1890. godine u selu ima 2679 duša, od kojih je 1630 Srba, Nemaca 1024, Mađara 25.^[1]

Po pravoslavnoj parohijskoj statistici u "Kovilj Svetom Ivanu" krajem 1891. godine ima: 1660 pravoslavnih duša, 283 pravoslavnih domova, jedan sveštenik, 198 učenika i dve osnovne škole.^[2]

Prilog za spomenik mitropolitu Stratimiroviću dali su 1894. godine iz mesta: Srpska crkvena opština, Stevan Stevanović paroh, Gliša Vračarić opštinski beležnik i građanin Živan Pastornjački.^[3]

Ovde se nalazi FK Borac Šajkaš.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Šajkaš živi 3437 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 36,6 godina (35,2 kod muškaraca i 38,0 kod žena). U naselju ima 1264 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,60.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

style="padding: 0;"

valign="down" width="50%"

Demografija^[4]
Godina	Stanovnika
1948.	2.237
1953.	2.391
1961.	2.825
1971.	2.987
1981.	3.541
1991.	3.828	3.721
2002.	4.550	4.848
2011.	4.374

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[5]

Srbi	4.362	95,86%
Romi	64	1,40%
Hrvati	21	0,46%
Mađari	18	0,39%
Jugosloveni	12	0,26%
Rusini	7	0,15%
Crnogorci	4	0,08%
Makedonci	4	0,08%
Slovaci	2	0,04%
Rumuni	1	0,02%
Muslimani	1	0,02%
nepoznato	36	0,79%

Stanovništvo prema polu i starosti^[6]


	m	ž
?	5	7
80+	23	47
75—79	45	78
70—74	68	87
65—69	85	123
60—64	109	123
55—59	98	105
50—54	151	132
45—49	170	158
40—44	194	164
35—39	202	162
30—34	152	178
25—29	194	144
20—24	159	165
15—19	152	137
10—14	182	180
5—9	163	153
0—4	142	113
Prosek :	35,2	38,0

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	601	661	746	796	999	1.097	1.264

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	169	210	214	326	169	107	44	15	5	5	3,60

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	1.807	553	1.135	82	37	0
Ženski	1.810	300	1.176	284	48	2
UKUPNO	3.617	853	2.311	366	85	2

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	954	159	1	10	233
Ženski	506	92	0	0	122
UKUPNO	1.460	251	1	10	355
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	33	207	70	17	95
Ženski	5	13	88	24	17
UKUPNO	38	220	158	41	112
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	4	23	35	11	7
Ženski	6	19	11	31	51
UKUPNO	10	42	46	42	58
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	19	1	0	29
Ženski	23	0	0	4
UKUPNO	42	1	0	33