Šelonj
| Šelonj | |
|---|---|
 Šelonj kod Porhova | |
 Mapa basena jezera Iljmenj i reke Volhov | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 248 km |
| Basen | 9.710 km2 |
| Pr. protok | 43,6 m3⁄s |
| Sliv | Iljmenj → Volhov → Neva → Baltičko more |
| Plovnost | nizvodno od grada Soljci |
| Vodotok | |
| Izvor | Sudomsko pobrđe na 57° 23′ 42″ N 30° 12′ 32″ E / 57.39500° S; 30.20889° I |
| V. izvora | 85 m |
| Ušće | u jezero Iljmenj na 58° 13′ 39″ N 30° 53′ 59″ E / 58.22750° S; 30.89972° I |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Rusija |
| Oblast | Pskovska oblast Novgorodska oblast |
| Naselja | Porhov, Soljci, Šimsk |
| DRV | 01040200412102000024311 |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Šelonj (rus. Шелонь) reka je na severozapadu evropskog dela Ruske Federacije. Protiče preko teritorija Pskovske i Novgorodske oblasti i uliva se u jezero Iljmenj u vidu estuarskog ušća površine 10 km², u njegov zapadni deo. Deo je basena reke Volhov i Baltičkog mora.
Ukupna dužina vodotoka je 248 km, površina slivnog područja 9.710 km², dok je prosečan protok na oko 59 km uzvodno od ušća 43,6 m³/s. Plovna je za manja plovila nizvodno od grada Soljci.
Reka Šelonj započinje svoj tok u močvarnom području podno Sudomskog pobrđa, na oko 23 km jugoistočno od varošice Dedoviči u istočnom delu Pskovske oblasti. Već u gornjem delu toka na reci se nalazi manje veštačko jezero koje se na pojedinim mestima širi do 450 metara, dok se nizvodno od Dedoviča nalazi manja brana na kojoj se nalaze turbine hidroelektrane. Nizvodno od elektrane širina reke dostiže do 30 metara, a reka prelazi u ravnije područje gde se njen tok smiruje. U tom delu toka obale su srednje visine, dok je prosečna dubina vode u koritu između 1,5 i 2 metra.
Obale se znatno izdižu u području oko i nizvodno od grada Porhova i obrasle su gustim borovim šumama. Širina reke naglo raste i već kod grada Soljci dostože do 70 metara, odnosno kod Šimska prelazi 300 metara, što korito Šelonja čini plovnim za manje brodove. Na ušću reka se širi u vidu estuara i do nekoliko kilometara.
Najvažnije pritoke su Mšaga, Sitnja, Udoha, Uza, Sudoma, Iljzna sa leve i Kološka, Lemenka, Ljuta, Ščilinka, Polonka, Belka i Severka sa desne strane. Najveća naselja na njenim obalama su Porhov, Soljci, Dedoviči i Šimsk. U basenu reke se nalaze brojni mineralni izvori.
Na levoj obali reke kod sela Velebici se 14. jula 1471. odigrala velika bitka između Moskovske kneževine i Novgorodske republike koja je u istoriju ušla kao Šelonjska bitka. Novgorodski poraz u toj bici ujedno je značio i kraj postojanja Novgorodske republike. U hanzeatskim spisima iz XV veka reka Šelonj se pominje kao važan deo trgovačkog Luškog puta kojim su išli trgovački putevi od obala Finskog zaliva ka unutrašnjosti.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Шелонь // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Шелонь — статья из Большой советской энциклопедии
- Воронов Ю. Б. «100 избранных маршрутов для путешествий на байдарке». Архивирано на сајту Wayback Machine (18. март 2015) М., «Мир», 1993.
