1. oklopna brigada
| Prva oklopna brigada | |
|---|---|
 Prva oklopna bigada Vojske Republike Srpske | |
| Postojanje | 1992—1995. |
| Formacija | brigada |
| Jačina | 3.266[1] po formaciji: 3.266[1] prosečno: 4.329 (kraj 1992)[1] |
| Deo | Vojske Republike Srpske |
| Angažovanje | |
| Komandanti | |
| Komandant | Milan Dupljanin |
Prva oklopna brigada je bila jedinica Vojske Republike Srpske, u sastavu Prvog krajiškog korpusa.
Istorija nastanka brigade[uredi | uredi izvor]
Nastankom VRS 20. maja 1992. formira se 1. oklopna brigada od jedinica iz sastava 329. okb. Na početku raspada Jugoslavije i rata u BiH, brigada poseduje sledeća oklopna sredstva: 99 T-55, 26 M-84 (modernizovani ruski tenk T-72), 17 T-34 i 23 BVP (borbeno vozilo pešadije); u zbiru 142 tenka. Oklopni bataljon u čijem sastavu su se nalazili moderni tenkovi M-84, brigada je nasledila od 1. oklopne brigade Jugoslovenske narodne armije iz SR Slovenije (Vrhnika).[2]
Sastav[uredi | uredi izvor]
Brigada je imala tri oklopna i jedan mehanizovani bataljon. Drugi oklopni bataljon je imao oko 550 boraca, dok je Prvi oklopni bataljon brojao oko 400 boraca.
Ratni put[uredi | uredi izvor]
Na početku raspada Jugoslavije, brigada (noseći ime 329. oklopna brigada) je učestvovala u borbama u Zapadnoj Slavoniji kao deo 5. banjalučkog korpusa u sastavu JNA. Na prostor Zapadne Slavonije upućena je sredinom avgusta, s tim što je već krajem marta 1991. jedan oklopni bataljon poslat na Plitvička jezera radi razdvajanja zaraćenih strana; taj oklopni bataljon će učestvovati u neuspelom pokušaju deblokade JNA jedinica u Gospiću tokom septembra 1991.[3] Tokom kasnijeg delovanja u Zapadnoj Slavoniji, brigada je učestvovala u borbama u zahvatu auto-puta Beograd-Zagreb, radi oslobađanja JNA garnizona u Đakovu i Našicama. Početkom oktobra 1991. brigada prelazi u odbranu i služi kao vatrena podrška pešadiji.
Brigada je učestvovala u operaciji Koridor. Za vreme trajanja operacije, načelnik štaba brigade bio je Novica Simić. Oklopno-mehanizovane čete brigade nalazile su se u sastavu Taktičke grupe 1, koja je napredovala desnom stranom reke Bosne. U sadejstvu sa Prnjavorskim bataljonom, borcima MUP-a Modriča, trećim motorizovanim bataljonom 16. krajiške brigade, i drugim jedinicama, oklopno-mehanizovane čete Prve oklopne brigade oslobađaju Modriču i Odžak u leto 1992. godine. Tokom 1993. godine, brigada je raspoređena u Posavini, kao mobilna rezerva. Jedan oklopni bataljon brigade je učestvovao u operaciji Sadejstvo.[4] U septembru 1994. godine, dve oklopno-mehanizovane čete učestvuju u operaciji Breza na bužimskom pravcu napada. Jedan bataljon (u čijem sastavu su bili tenkovi M-84) je učestvovao u odbrani Krajine u sklopu operacije Vaganj, tokom HV/ARBiH operacije Maestral[5] i Južni potez. Ratni put ove brigade je trajao više od 1500 dana. Tokom rata, prema nekim podacima, poginulo je 180 boraca ove brigade.[6]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Pregled popune ljudstvom za 1992. godinu (prilog br.8): „Analiza aktivnosti po elementima borbene gotovosti u 1992. godini. Komanda 1. Krajiškog korpusa. Prilog br. 8”. icr.icty.org. Pristupljeno 21. 4. 2019.[mrtva veza]
- ^ U ratu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. januar 2012), Pristupljeno 1. 4. 2013.
- ^ Dimitrijević Bojan: Neuspela Intervencija. Upotreba oklopnih jedinica u ratu u Hrvatskoj 1991. Str. 93
- ^ Balkan Battlegrounds Vol. 2, str. 380
- ^ Balkan Battlegrounds Vol. 1, str. 381
- ^ Obilježena 25. godišnjica Prve oklopne brigade VRS, Pristupljeno 30. 3. 2016.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Suzić, Branko: Udarne Pesnice Prve Oklopne Brigade. Banjaluka, 1995.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Analiza aktivnosti po elementima borbene gotovosti u 1992. godini. Komanda 1. Krajiškog korpusa. Prilog br. 8”. icr.icty.org. Pristupljeno 21. 4. 2019.[mrtva veza]
