B-1 Lancer
 B-1B u letu | |
| Opšte | |
|---|---|
| Dimenzije | |
| Masa | |
| Performanse | |
| Uveden u upotrebu | 1. oktobar 1986. god. |
| Status | u upotrebi |
| Broj primeraka | B-1A : 4 B-1B : 100 |
| Dužina | 45 |
| Razmah krila | 42 |
| Visina | 10 |
| Površina krila | 181 |
| Prazan | 87,090 |
| Normalna poletna | 147,871 |
| Maks. masa pri uzletanju | 216,364 kg |
| Maks. brzina na Hopt | 1,335 km/h |
| Dolet | 9,400 km |
| Plafon leta | 18,000 m |
Rokvel B-1 Kopljanik (engl. Rockwell B-1 Lancer) je supersonični teški bombarder sa promenljivom geometrijom krila, u naoružanju Američkog ratnog vazduhoplovstva. To je jedan od tri strateška bombardera u američkoj floti, preostala dva su B-2 Spirit i B-52 Stratofortres.
B-1 je prvi put zamišljen 1960-ih kao platforma koja će kombinovati supersoničnu brzinu B-58 Hastlera sa dometom i nosivošću B-52, a trebalo je na kraju da zameni oba bombardera. Nakon duge serije studija, Rokvel Internešnal (koji je sada deo Boinga ) pobedio je u konkursu za dizajn onoga što je nastalo kao B-1A. Ova verzija je imala maksimalnu brzinu 2,2 Maha na velikoj nadmorskoj visini i sposobnost letenja na velike daljine na vrlo malim visinama pri brzini od 0,85 Maha. Kombinacija visokih troškova aviona, uvođenje krstareće rakete AGM-86 koja je imala istu osnovnu ulogu i rani radovi na "stelt bombarderu" značajno su umanjili potrebu za B-1. To je dovelo do ukidanja programa 1977, nakon što su izgrađeni prototipovi B-1A.
Program je ponovo pokrenut 1981. godine, uglavnom kao privremena mera zbog kašnjenja u programu B-2 "stelt bombardera", s tim što je B-2 na kraju dostigao početnu operativnu sposobnost 1997. godine. To je dovelo do redizajna B-1B, koji se razlikovao od B-1A po nižoj maksimalnoj brzini na velikoj nadmorskoj visini od 1,25 Maha, ali je poboljšao performanse na malim visinama na 0,96 Maha. Elektronika je takođe znatno poboljšana tokom redizajna, a konstrukcija je pojačana kako bi se omogućilo poletanje sa maksimalnim mogućim opterećenjem goriva i oružja. Isporuka B-1B je počela 1986. godine i zvanično je stupio u službu Strateške vazduhoplovne komande (SAC) kao nuklearni bombarder iste godine. Do 1988. godine isporučeno je svih 100 aviona.
Početkom devedesetih godina prošlog veka, posle zalivskog rata B-1B je prebačen u ulogu konvencionalnog bombardera. Prvo je služio u borbama tokom bombardovanja Iraka - operacije Desert Foks 1998. godine, a ponovo tokom NATO akcije na Kosovu sledeće godine. B-1B je učestvovao u operacijama SAD i NATO vojnih snaga u Avganistanu i Iraku . Očekuje se da će B-1B nastaviti da služi do 2030-ih, a B-21 Rajder će početi da zamenjuje B-1B posle 2025. Planirano je da se B-1B povuče iz upotrebe do 2036. godine. [1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "USAF to Retire B-1, B-2 in Early 2030s as B-21 Comes On-Line". Air Force Magazine. 11 February 2018.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Sharpe, Michael (2012). „Bombers”. Military Aircraft (na jeziku: (jezik: engleski)). Charlottesville USA: Taj Books International LLC. str. 78. ISBN 978-1-84406-224-9.
- Geer, Wayne (1994). High-Tech-Flugzeuge (na jeziku: (jezik: nemački)). Berlin: Mittler. ISBN 3-8132-0452-9.
- Rendulić, Zlatko (1974). Vazduhoplovne doktrine - gledišta i tehnika. Beograd, Vojnoizdavački zavod.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- B-1B stranica na af.mil
- Stranica B-1B i stranica istorije B-1B na Boing.com
- Stranica istorije B-1 na veb lokaciji NASA / Lengli Risrč Centar
- B-1 stranica na GlobalSecurity.org, Detaljna istorija, razvoj i podaci
- B-1B u magazinu Ermen
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
