Crni Vrh (Peć)

Crni Vrh
Crni Vrh;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Kosovo i Metohija
Upravni okrug	Pećki
Opština	Peć
Stanovništvo
— 2011.	234
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 40′ 42″ С; 20° 16′ 40″ И / 42.6783° С; 20.2778° И
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	606 m
	Crni Vrh Crni Vrh na karti Srbije

Crni vrh (alb. Breg i Zi) je naseljeno mesto u opštini Peć, na Kosovu i Metohiji. Prema popisu stanovništva iz 2011. u naselju je živelo 234 stanovnika.

Položaj[uredi | uredi izvor]

Selo je brdsko-planinskog tipa. Nalazi se na oko tri kilometara od Peći i smešteno je u podnožju vrha Volujka i Asanovog vrha, na Prokletijama. Graniči se sa selima Brestovik, Ljevoša i drugim.

Do 1999. godine selo je bilo bogato i razvijeno, naseljeno iskljucivo srpskim stanovništvom. U njemu je živelo oko 500 ljudi u više od 100 domaćinstava, koje se većinom bavilo stočarstvom i vinogradarstvom. Selo je 1999. godine, zajedno sa većinom srpskih sela u Metohiji, uništeno do temelja u požaru, tako da je samo jedna kuća ostala van domašaja vatre. Meštani su proterani, stoka, brojne poljoprivredne mašine i pokretna imovina su opljačkani.^[2]

Opis naselja[uredi | uredi izvor]

O samom naselju je ostavio trag Tomislav Gojković, sin Vidoja Gojkovića, unuk Sretkov, koji je želeo da ovekoveči zapis o svom lepom metohijskom selu i da na ovaj način prenese sećanje o selu na mnoga pokolenja:

U selu je radila četvorogodišnja Osnovna škola „Boris Vukmirović“. Pored škole se nalazilo seosko groblje, koje je posle 1999. godine uništeno, tako da se danas jedva raspoznaje mesto na kome se nalazilo. Selo nije imalo crkvu, tako da su meštani odlazili u Pećku patrijaršiju.
Selo je bilo podeljeno po zaseocima, koji su nazivani po prezimenima starosedelaca: Gojkovice (Gojković), Lazine (Lazović), Jočice (Jočić), Dašice (Dašić), Zogovice (Zogovići). Iz svakog dela sela može se videti ceo grad Peć. Pogled dopire do Dečana i Kline. Na Volujku su se nalazile seoske bačije (pastirske kolibe građene od priručnog materijala sa skloništem za stoku),^[3] gde su meštani preko leta vodili stoku na ispašu.
Selo je slavilo Spasovdan, dok su ostala sela u okruženju Crnog Vrha slavila druge slave (na primer Belo Polje je slavilo drugi dan Uskrsa tako da smo mogli odlaziti jedni kod drugih na slavu). Crnovršani su organizovali i igranke koje su se održavale u školi pored groblja gde su se mladi i upoznavali od kojih su kasnije neki i sklopili brak. U selu je imalo nekoliko mesta gde su se i deca okupljala i igrala lopte, odnosno mali fudbal. To su bila sledeća mesta: Kačanik, Ustaljine, Nagrob, Isikovica, Ravni Blazovi i Lokva. U podnožju Hasanov vrha prolazila je reka Sušica gde su deca iz Crnog Vrha odlazila leti na kupanje. U povratku prolazili smo kroz Lazoviće gde smo pored puta brali i jeli kruške i džanarike po povratku sa kupanja iscrpljeni od hladne vode. Kada bi došla kasno jesen seljani su pekli rakiju od šljive, loze ili džanarike u zavisnosti ko je šta imao i nadmetali se i hvalili čija je najbolja rakija. Nakon tog završenog posla nastupali su drugi jeseni radovi poput branja kukuruza kao i spremanja drva za zimu, a 29. novembra su se klale svinje od kojih su se posle pravile kobasice, čvarci i sušilo meso. Tako bi se seljani preko zime zabavljali.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Prema popisu iz 2011. godine, Crni Vrh ima sledeći etnički sastav stanovništva:

Nacionalnost^[1]	2011.^[а]
Albanci	223 (95,30 %)
Egipćani	10 (4,27 %)
nedostupno	1 (0,43 %)
Ukupno	234

Demografija^[1]^[4]
Godina	Stanovnika
1948.	361
1953.	434
1961.	488
1971.	407
1981.	220
1991.	134
2011.	234

Napomene[uredi | uredi izvor]

^ Popis iz 2011. na Kosovu i Metohiji su sproveli organi samoproglašene Republike Kosovo. Ovaj popis je bio bojkotovan od strane velikog broja kosovskih Srba, tako da je realan broj Srba na Kosmetu znatno veći od onog iskazanog u zvaničnim rezultatima ovog popisa.

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^а ^б ^в Etnički sastav stanovništva na Kosovu i Metohiji iz 2011. godine
^ Umnik online — komisija za ljudska prava: Odluka Архивирано на сајту Wayback Machine (25. децембар 2017), Merek Novicki, 4. јун 2009, Pristupljeno 25. април 2013
^ Proleksis enciklopedija : „Bačija — značenje“, Pristupljeno 30. април 2013.
^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[4] Popis iz 2011. na Kosovu i Metohiji su sproveli organi samoproglašene Republike Kosovo. Ovaj popis je bio bojkotovan od strane velikog broja kosovskih Srba, tako da je realan broj Srba na Kosmetu znatno veći od onog iskazanog u zvaničnim rezultatima ovog popisa.

[popis-1] а ^б ^в Etnički sastav stanovništva na Kosovu i Metohiji iz 2011. godine

[2] Umnik online — komisija za ljudska prava: Odluka Архивирано на сајту Wayback Machine (25. децембар 2017), Merek Novicki, 4. јун 2009, Pristupljeno 25. април 2013

[3] Proleksis enciklopedija : „Bačija — značenje“, Pristupljeno 30. април 2013.

[5] Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.

[1]

[2]

[3]

[а]

[4]