Kljunasta flauta — разлика између измена

С Википедије, слободне енциклопедије
Интерактиван преглед историје
Новија измена →
Садржај обрисан Садржај додат
ВизуелноВикитекст
.
 
Ред 1: Ред 1:
{{Infobox instrument-lat
{{Infobox instrument-lat
| name = Recorder
| name = Kljunasta flauta
| image = VariousRecorderFlutes.jpg
| image = VariousRecorderFlutes.jpg
| image_size = 250px
| image_size = 250px
| alt =
| alt =
| caption = ''Various recorders (second from the bottom disassembled into its three parts)''
| caption = ''Razne kljunaste flaute (drugi s dna je rasklopljen u tri dela)''
| background =woodwind
| background =woodwind
| names = See {{section link||Other languages}}
| names = Pogledajte {{section link||drugi jezici}}
| classification =
| classification =
*[[Wind instrument|Wind]]
*[[Wind instrument|Duvački]]
*[[Woodwind instrument|Woodwind]]
*[[Woodwind instrument|Drveni duvački]]
*[[Аерофони инструменти|Aerofon]]
*[[Aerophone]]
| hornbostel_sachs = 421.221.12
| hornbostel_sachs = 421.221.12
| hornbostel_sachs_desc = Flute with internal duct and finger holes
| hornbostel_sachs_desc = Flauta sa unutrašnjim otvorima za kanale i prste
| inventors =
| inventors =
| developed =
| developed =
Ред 19: Ред 19:
| attack =
| attack =
| decay =
| decay =
| range = Soprano recorder: C<sub>5</sub>–D<sub>7</sub>(G<sub>7</sub>)[[File:Tonumfang-Sopranblockflöte.jpg|180px|center]]
| range = Soprano flauta: -{C<sub>5</sub>–D<sub>7</sub>(G<sub>7</sub>)}-[[File:Tonumfang-Sopranblockflöte.jpg|180px|center]]
| pitch =
| pitch =
| related =
| related =
*[[Tin whistle]]
*[[Tin whistle|limena frula]]
*[[Flageolet]]
*[[Flageolet|Flažolet]]
⚫
*[[Three-hole pipe|Cev sa tri otvora]]
*[[Csakan]]
⚫
| musicians = [[List of recorder players|Svirači kljunaste flaute]]
⚫
*[[Three-hole pipe]]
⚫
| musicians =[[List of recorder players|Recorder players]]
| builders =
| builders =
| articles =
| articles =
}}
}}
{{rut}}
⚫
'''Kljunasta flauta''' je [[woodwind instrument|drveni duvački]] [[muzički instrument]] in the group known as ''internal duct flutes''—flutes with a [[whistle]] mouthpiece, also known as [[fipple]] flutes. A recorder can be distinguished from other duct flutes by the presence of a thumb-hole for the upper hand and seven finger-holes: three for the upper hand and four for the lower. It is the most prominent duct flute in the [[Classical music|western classical tradition]].<ref name=":6">{{Cite web|url = http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/42041|title = Duct flute|date = |access-date = 2016-02-06|website = Grove Music Online|publisher = Oxford University Press|last = Montagu|first = Jeremy}}</ref>


⚫
'''Kljunasta flauta''' je [[Drveni duvački instrumenti|drveni duvački]] [[muzički instrument]] u grupi poznatoj kao ''unutarnje kanalne flaute'' — flaute sa usnim delom [[Звиждаљка|zviždaljke]], takođe poznate kao [[fipple|fipl]] flaute. Kljunasta flauta se razlikuje od drugih kanalnih flauta po prisustvu otvora za palac za gornju šaku i sedam otvora za prste: tri za gornju i četiri za donju šaku. Ona je najprominentnija kanalna flauta u [[Classical music|zapadnjačkoj klasičnoj tradiciji]].<ref name=":6">{{Cite web|url = http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/42041|title = Duct flute|date = |access-date = 2016-02-06|website = Grove Music Online|publisher = Oxford University Press|last = Montagu|first = Jeremy}}</ref>
Recorders are made in different sizes with names and compasses roughly corresponding to different vocal ranges. The sizes most commonly in use today are the soprano (aka "descant", lowest note C<sub>5</sub>), alto (aka "treble", lowest note F<sub>4</sub>), tenor (lowest note C<sub>4</sub>) and bass (lowest note F<sub>3</sub>). Recorders are traditionally constructed from wood and ivory, while most recorders made in recent years are constructed from molded plastic. The recorders' internal and external proportions vary, but the bore is generally reverse conical (i.e. tapering towards the foot) to cylindrical, and all recorder fingering systems make extensive use of [[#Forked fingerings|forked fingerings]].


Kljunaste flaute su napravljene u različitim veličinama sa imenima i krugovima koji grubo korespondiraju različitim glasnim rasponima. Veličine koje se danas najčešće koriste su soprano (aka „deskant”, najniža nota -{C}-<sub>5</sub>), alto (aka „trostruk”, najniža nota -{F}-<sub>4</sub>), tenor (najniža nota -{C}-<sub>4</sub>) i bas (najniža nota -{F}-<sub>3</sub>). Kljunaste flaute su tradicionalno pravljene od drveta i [[Слоновача|slonovače]], dok je većina kljunastih flauta napravljena posljednjih godina konstruisana od livene plastike. Unutrašnje i spoljne proporcije kljunastih flauta variraju, ali provrt je uglavnom reverzno koničan (tj. sužava se prema podnožju) do cilindričnog, a svi sistemi za prste flauta ekstenzivno koriste [[#viljuškasti prstenovi|viljuškaste prstenove]] za prste.
⚫
The recorder is first documented in Europe in the [[Medieval music|Middle Ages]], and continued to enjoy wide popularity in the [[Renaissance music|Renaissance]] and [[Baroque music|Baroque]] periods, but was little used in the [[Classical period (music)|Classical]] and [[Romantic music|Romantic]] periods. It was revived in the 20th century as part of the [[historically informed performance]] movement, and became a popular amateur and educational instrument. Composers who have written for the recorder include [[Claudio Monteverdi|Monteverdi]], [[Jean-Baptiste Lully|Lully]], [[Henry Purcell|Purcell]], [[George Frideric Handel|Handel]], [[Antonio Vivaldi|Vivaldi]], [[Georg Philipp Telemann|Telemann]], [[Johann Sebastian Bach]], [[Paul Hindemith]], [[Benjamin Britten]], [[Leonard Bernstein]], [[Luciano Berio]], and [[Arvo Pärt]]. Today, there are many professional [[List of recorder players|recorder players]] who demonstrate the instrument's full solo range and a large community of amateurs.<ref name=":5">For example, Eve O'Kelly describes how [[Frans Brüggen]] "achieved worldwide recognition as a recorder virtuoso" in her book ''The Recorder Today'', Cambridge University Press, 1990. {{ISBN|0-521-36681-X}}. p. 62</ref>


⚫
Kljunasta flauta je prvi put dokumentovana u Evropi u [[Medieval music|srednjem veku]], i nastavila je da uživa široku popularnost u doba [[Renaissance music|renesanse]] i [[Барокна музика|baroka]], ali je bio malo korišten u periodima [[Класицизам (музика)|klasike]] i [[Romantic music|romantike]]. Oživljen je u [[20. vek]]u kao deo [[Historically informed performance|istorijski informisanog]] pokreta i postao je popularan amaterski i obrazovni instrument. Među kompozitorima koji su pisali za ovaj instrument su [[Claudio Monteverdi|Monteverdi]], [[Jean-Baptiste Lully|Lili]], [[Henry Purcell|Persel]], [[George Frideric Handel|Hendl]], [[Antonio Vivaldi|Vivaldi]], [[Georg Philipp Telemann|Teleman]], [[Johan Sebastijan Bah]], [[Paul Hindemit]], [[Bendžamin Britn]], [[Leonard Bernstajn]], [[Luciano Berio|Lučano Berio]], i [[Arvo Pärt|Arvo Pert]]. Danas postoje mnogi profesionalni svirači ovog istrumenta koji demonstriraju puni solo opseg ovog instrumenta, i velika zajednica amatera.<ref name=":5">For example, Eve O'Kelly describes how [[Frans Brüggen]] "achieved worldwide recognition as a recorder virtuoso" in her book ''The Recorder Today'', Cambridge University Press, 1990. {{ISBN|0-521-36681-X}}. p. 62</ref>
⚫
The sound of the recorder is often described as clear and sweet,<ref name=":7"/> and has historically been associated with birds and shepherds. It is notable for its quick response and its corresponding ability to produce a wide variety of articulations. This ability, coupled with its open finger holes, allow it to produce a wide variety of tone colors and special effects. Acoustically, its tone is relatively pure and odd harmonics predominate in its sound.<ref name=":4">{{Citation |first=Jean-Marc |last=Bonard |date=January 2001 |title=The Physicist's Guide to the Orchestra |journal= European Journal of Physics |volume=22 |issue=1 |pages=89–101 |doi=10.1088/0143-0807/22/1/309 |arxiv=physics/0008053|bibcode=2001EJPh...22...89B }}</ref><ref name=":7">{{Cite web|url = http://www.oxfordmusiconline.com:80/subscriber/article/grove/music/23022|title = Recorder|date = |access-date = 2016-02-06|website = Grove Music Online|publisher = Oxford University Press|last = Lasocki|first = David}}</ref>

⚫
Zvuk kljunaste flaute često se opisuje kao čist i sladak,<ref name=":7"/> i istorijski je bio povezan sa pticama i pastirima. Odlikuje se brzim odzivom i odgovarajućom sposobnošću stvaranja širokog spektra artikulacija. Ova sposobnost, zajedno sa otvorenim rupama za prste, omogućava da se proizvede široka paleta tonskih boja i specijalnih efekata. Akustično, njen ton je relativno čist, a u njegovom zvuku preovlađuju neobični harmonici.<ref name=":4">{{Citation |first=Jean-Marc |last=Bonard |date=January 2001 |title=The Physicist's Guide to the Orchestra |journal= European Journal of Physics |volume=22 |issue=1 |pages=89–101 |doi=10.1088/0143-0807/22/1/309 |arxiv=physics/0008053|bibcode=2001EJPh...22...89B }}</ref><ref name=":7">{{Cite web|url = http://www.oxfordmusiconline.com:80/subscriber/article/grove/music/23022|title = Recorder|date = |access-date = 2016-02-06|website = Grove Music Online|publisher = Oxford University Press|last = Lasocki|first = David}}</ref>


== Reference ==
== Reference ==

Верзија на датум 28. септембар 2019. у 21:01

Kljunasta flauta
Razne kljunaste flaute (drugi s dna je rasklopljen u tri dela)
Drveni duvački instrumenti
Druga imenaPogledajte § drugi jezici
Klasifikacija
Hornbostel–Saksova klasifikacija421.221.12
(Flauta sa unutrašnjim otvorima za kanale i prste)
Opseg sviranja
Soprano flauta: C5–D7(G7)
Srodni instrumenti
Muzičari
Svirači kljunaste flaute

Kljunasta flauta je drveni duvački muzički instrument u grupi poznatoj kao unutarnje kanalne flaute — flaute sa usnim delom zviždaljke, takođe poznate kao fipl flaute. Kljunasta flauta se razlikuje od drugih kanalnih flauta po prisustvu otvora za palac za gornju šaku i sedam otvora za prste: tri za gornju i četiri za donju šaku. Ona je najprominentnija kanalna flauta u zapadnjačkoj klasičnoj tradiciji.[1]

Kljunaste flaute su napravljene u različitim veličinama sa imenima i krugovima koji grubo korespondiraju različitim glasnim rasponima. Veličine koje se danas najčešće koriste su soprano (aka „deskant”, najniža nota C5), alto (aka „trostruk”, najniža nota F4), tenor (najniža nota C4) i bas (najniža nota F3). Kljunaste flaute su tradicionalno pravljene od drveta i slonovače, dok je većina kljunastih flauta napravljena posljednjih godina konstruisana od livene plastike. Unutrašnje i spoljne proporcije kljunastih flauta variraju, ali provrt je uglavnom reverzno koničan (tj. sužava se prema podnožju) do cilindričnog, a svi sistemi za prste flauta ekstenzivno koriste viljuškaste prstenove za prste.

Kljunasta flauta je prvi put dokumentovana u Evropi u srednjem veku, i nastavila je da uživa široku popularnost u doba renesanse i baroka, ali je bio malo korišten u periodima klasike i romantike. Oživljen je u 20. veku kao deo istorijski informisanog pokreta i postao je popularan amaterski i obrazovni instrument. Među kompozitorima koji su pisali za ovaj instrument su Monteverdi, Lili, Persel, Hendl, Vivaldi, Teleman, Johan Sebastijan Bah, Paul Hindemit, Bendžamin Britn, Leonard Bernstajn, Lučano Berio, i Arvo Pert. Danas postoje mnogi profesionalni svirači ovog istrumenta koji demonstriraju puni solo opseg ovog instrumenta, i velika zajednica amatera.[2]

Zvuk kljunaste flaute često se opisuje kao čist i sladak,[3] i istorijski je bio povezan sa pticama i pastirima. Odlikuje se brzim odzivom i odgovarajućom sposobnošću stvaranja širokog spektra artikulacija. Ova sposobnost, zajedno sa otvorenim rupama za prste, omogućava da se proizvede široka paleta tonskih boja i specijalnih efekata. Akustično, njen ton je relativno čist, a u njegovom zvuku preovlađuju neobični harmonici.[4][3]

Reference

  1. ^ Montagu, Jeremy. „Duct flute”. Grove Music Online. Oxford University Press. Приступљено 2016-02-06. 
  2. ^ For example, Eve O'Kelly describes how Frans Brüggen "achieved worldwide recognition as a recorder virtuoso" in her book The Recorder Today, Cambridge University Press, 1990. ISBN 0-521-36681-X. p. 62
  3. ^ а б Lasocki, David. „Recorder”. Grove Music Online. Oxford University Press. Приступљено 2016-02-06. 
  4. ^ Bonard, Jean-Marc (јануар 2001), „The Physicist's Guide to the Orchestra”, European Journal of Physics, 22 (1): 89—101, Bibcode:2001EJPh...22...89B, arXiv:physics/0008053 Слободан приступ, doi:10.1088/0143-0807/22/1/309 

Literatura

  • Griscom, Richard; Lasocki, David (2012). The Recorder: A Research and Information Guide. Routledge Music Bibliographies (3rd изд.). New York & London: Routledge. ISBN 978-0-415-99858-1.  ISBN 978-0-203-87502-5 (e-book)
  • Lydgate, John. Schick, J., ур. Lydgate's Temple of Glas. Oxford University Press. стр. 64. 
  • Lydgate, John. Bergen, Henry, ур. Lydgate's Fall of Princes. Oxford University Press. стр. 270. 
  • record, v.1. Oxford English Dictionary (3rd изд.). 2005. 
  • recorder, n.2. Oxford English Dictionary (3rd изд.). 2005. 
  • Partridge, Eric (1977). Origins: A Short Etymological Dictionary of Modern English. Routledge. 
  • Baines, Anthony (1957). Woodwind Instruments and Their History. 
  • Hunt, Edgar (1977). The Recorder and Its Music. London: Eulenburg. ISBN 9780903873055. 
  • Montagu, Jeremy (2007). Origins and Development of Musical Instruments. Scarecrow Press. ISBN 978-0810856578. 
  • Virdung, Sebastian (1511). Musica getutscht. 

Spoljašnje veze

Kljunasta flauta на Викимедијиној остави.
Викизворник има текст из Енциклопедије Британике (1911), чланак Recorder (musical instrument).
Преузето из „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kljunasta_flauta&oldid=22211945”