Španska kolonizacija Amerike

Zastava španskih konkvistadora sa krunom Kastilje na crvenoj zastavi, koju su koristili Ernan Kortes, Fransisko Pizaro i drugi

Prekomorska ekspanzija pod Krunom Kastilje pokrenuta je pod kraljevskom vlašću, a prvi su je realizovali španski konkvistadori. Izvršena je invazija Amerika i nove teritorije su inkorporirane u Špansko carstvo, s izuzetkom Brazila, Kanade, severoistoka Sjedinjenih Država i još nekoliko malih zemalja Južne Amerike i Kariba. Kruna je stvorila civilne i verske strukture za administraciju regiona. Motivacija za kolonijalnu ekspanziju bila je trgovina i širenje katoličke vere putem preobražavanaj autohtonih žitelja.

Počevši od prispeća Kristofora Kolumba na Karibe 1492. godine i nastavljajući kontrolu nad ogromnom teritorijom tokom više od tri veka, Špansko carstvo se proširilo na Karipska ostrva, polovinu Južne Amerike, veći deo Centralne Amerike i veći deo Severne Amerike (uključujući današnji) Meksiko, Floridu, i jugozapadne i primorske pacifičko obalske regione Sjedinjenih Država. Procenjuje se da je tokom kolonijalnog perioda (1492-1832) ukupno 1,86 miliona Španaca naseljeno u Americi, a dodatnih 3,5 miliona je doseljeno tokom postkolonijalne ere (1850-1950); procena je da je u 16. veku naseljeno 250.000, a većina tokom 18. veka, jer je imigraciju podstakla nova dinastija Burbon. Suprotno tome, veličina autohtone populacije je redukovana za procenjenih 80% tokom prvog veka i po nakon Kolumbovih putovanja, prevashodno širenjem afroevroazijskih bolesti. Ovo se može smatrati prvim genocidnim aktom velikog obima u modernom dobu, iako je ova tvrdnja osporena zbog uvođenja bolesti, koje se smatrju nusproduktom kolumbijske razmene. Rasno mešanje bilo je centralni proces u španskoj kolonizaciji Amerike, i ultimatno je dovelo do latinoameričkog identiteta, koji kombinuje hispano i indijanske kulture.

Španija je uživala u kulturnom zlatnom dobu u šesnaestom i sedamnaestom veku, kada su srebro i zlato iz američkih rudnika sve više finansirali dugi niz evropskih i severnoafričkih ratova. Početkom 19. veka Špansko američki ratovi za nezavisnost rezultirali su secesijom i kasnijom balkanizacijom većine španskih kolonija u Americi, osim Kube i Portorika, koji su konačno napušteni 1898, posle Špansko-američkog rata, zajedno sa Gvamom i Filipinima u Tihom okeanu. Španski gubitak ovih poslednjih teritorija politički je okončao špansku vlast u Americi.

Osvajanja

---

Iberijska teritorija Krune Kastilje. .

---

Prekomorska severna teritorija Krune Kastilje (Nova Španija i Filipini)

---

Prekomorska južna teritorija Krune Kastilje (Peru, Nova Granada i Río de la Plata)

Katolički monasi Izabela od Kastilje, kraljica Kastilje i njen muž kralj Ferdinando, kralj Aragona, vodili su politiku zajedničke vladavine svojih kraljevstava i stvorili jedinstvenu Špansku monarhiju. Iako su Kastiljom i Aragonom zajedno vladali njihovi monarsi, oni su ostali odvojena kraljevstva. Katolički monarsi dali su zvanično odobrenje za planove đenovskog pomorca Kristofora Kolumba za putovanje u Indiju plovidbom na zapad. Finansiranje je stiglo od kraljice Kastilje, tako da se profit od španske ekspedicije pretočio u Kastilju. U proširenju španskog suvereniteta na njihove prekomorske teritorije, vlast nad ekspedicijama otkrivanja, osvajanja i naseljavanja pripadala je u monarhiji.

Literatura

• Brading, D. A., The First America: the Spanish Monarchy, Creole Patriots, and the Liberal State, 1492–1867 (Cambridge: Cambridge University Press, 1993).
• Clark, Larry R. "Imperial Spain’s Failure to Colonize Southeast North America: 1513 - 1587" (TimeSpan Press 2017) updated edition to “Spanish Attempts to Colonize Southeast North America (McFarland Publishing 2010)
• Elliott, J. H. Empires of the Atlantic World: Britain and Spain in America, 1492–1830 (New Haven: Yale University Press, 2007)
• Gibson, Carrie. Empire's Crossroads: A History of the Caribbean from Columbus to the Present Day (New York: Grove Press, 2015)
• Gibson, Carrie. El Norte: The Epic and Forgotten Story of Hispanic North America (New York: Atlantic Monthly Press, 2019)
• Goodwin, Robert América: The Epic Story of Spanish North America, 1493-1898 (London: Bloomsbury Publishing, 2019)
• Hanke, Lewis. The Spanish Struggle for Justice in the Conquest of America (Boston: Little, Brown, and Co., 1965).
• Haring, Clarence H. The Spanish Empire in America (London: Oxford University Press, 1947)
• Kamen, Henry. Empire: How Spain Became a World Power, 1492–1763 (HarperCollins, 2004)
• Merriman, Roger Bigelow. The Rise of the Spanish Empire in the Old World and in the New (4 Vol. London: Macmillan, 1918) online free
• Portuondo, María M. Secret Science: Spanish Cosmography and the New World (Chicago: Chicago UP, 2009).
• Restall, Matthew and Felipe Fernández-Armesto. The Conquistadors: A Very Short Introduction (2012) excerpt and text search
• Thomas, Hugh. Rivers of Gold: the rise of the Spanish Empire, from Columbus to Magellan (2005)
• Weber, David J. The Spanish Frontier in North America (Yale University Press, 1992)
• Alejandro Cañeque. "The Political and Institutional History of Colonial Spanish America" History Compass (April 2013) 114 pp 280–291, doi:10.1111/hic3.12043
• Weber, David J. "John Francis Bannon and the Historiography of the Spanish Borderlands: Retrospect and Prospect." Journal of the Southwest (1987): 331–363. See John Francis Bannon
• Weber, David J. “The Spanish Borderlands, Historiography Redux.” The History Teacher, vol. 39, no. 1, 2005, pp. 43–56. JSTOR, online.

Spoljašnje veze

• Spanish Exploration and Conquest of North America
• Spain in America (Edward Gaylord Bourne, 1904) 'Spain in America'
• The Spanish Borderlands (Herbert E. Bolton, 1921) 'The Spanish Borderlands'
• Indigenous Puerto Rico DNA evidence upsets established history
• The short film Spanish Empire in the New World (1992) is available for free download at the Internet Archive
• “The Political Force of Images,” Vistas: Visual Culture in Spanish America, 1520–1820.