Antemije iz Trala
Antemije iz Trala (Grčki: Ἀνθέμιος ὁ Τραλλιανός; oko 474 – 533 x 558)[1] bio je vizantijski Grk iz Trala[2] koji je radio kao geometar i arhitekta u Konstantinopolju, glavnom gradu Vizantijskog carstva. Sa Isidorom iz Mileta dizajnirao je Aja Sofiju za Justinijana I.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Antemije je bio jedan od pet sinova Stefana iz Trala, lekara. Njegova braća su bili Dioskor, Aleksandar, Olimpijije i Metrodor. Dioskor je nastavio očevu profesiju i radio je u Tralu; Aleksandar je radio u Rimu i postao jedan od najslavnijih lekara svog vremena; Olimpije je postao zapažen advokat; a Metrodor je radio kao profesor klasika (grammaticus) u Carigradu.[3]
Rečeno je da je Antemije iznervirao svog komšiju Zenona na dva načina: prvo, tako što je napravio minijaturni zemljotres slanjem pare kroz kožne cevi koje je pričvrstio među grede i podove Zenonove salona dok je zabavljao prijatelje[4] i, drugo, tako što je simulirao grmljavinu i munju i sijajući nepodnošljivo svetlo u Zenonove oči iz malo udubljenog ogledala.[3] Pored njegovog poznavanja pare, neki sumnjivi autori pripisivali su Antemiju poznavanje baruta ili drugog eksplozivnog jedinjenja.[3]
Matematika[uredi | uredi izvor]
Antemije je bio vrstan matematičar. U raspravi On Burning Mirrors, nameravao je da olakša konstrukciju površina da reflektuju svetlost do jedne tačke, opisao je konstrukciju elipse[1] i pretpostavio svojstvo elipsa koje nije pronađeno kod Apolonija iz Perge. Njegov rad takođe uključuje prvu praktičnu upotrebu konusnogog preseka: nakon što je dao fokus i dvostruku ordinatu, koristio je fokus i direktrisu da dobije bilo koji broj tačaka na paraboli.[3] Ovaj rad je kasnije bio poznat arapskim matematičarima.
Evtokijev komentar na Apolonijevo delo Conics bio je posvećen Antemiju.[1]
Arhitektura[uredi | uredi izvor]
Kao arhitekta, Antemije je najpoznatiji po svom radu na projektovanju Aja Sofije.[3] Justinijan I ga je angažovao da radi zajedno sa Isidorom iz Mileta, ubrzo nakon što je crkva na istom mestu izgorela 532. godine. Antemije je preminuo tokom ranih faza rada na projektu. Takođe se navodi da je popravio odbranu od poplava u Darašu.[5]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Boyer (1991).
- ^ Heath 1911, str. 98: "ANTHEMIUS, Greek mathematician and architect, who produced, under the patronage of Justinian (A.D. 532), the original and daring plans for the church of St Sophia in Constantinople, ... He was one of five brothers—the sons of Stephanus, a physician of Tralles—who were all more or less eminent in their respective departments. ..."
- ^ a b v g d Heath 1911, str. 98.
- ^ Agathias (2. 5. 2011). „Section 5.7.2-5”. The Histories (na jeziku: engleski). Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-082694-4.
- ^ „Anthemius - Biography”.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Boyer, Carl Benjamin (1991), A History of Mathematics
(2nd izd.), John Wiley & Sons, ISBN 0-471-54397-7. - Ovaj članak uključuje tekst iz publikacije koja je sada u javnom vlasništvu: Heath, Thomas Little (1911), „Anthemius”, Ur.: Chisholm, Hugh, Encyclopædia Britannica (na jeziku: engleski), 2 (11 izd.), Cambridge University Press, str. 93
Dodatna literatura[uredi | uredi izvor]
Baynes, T.S., ur. (1878). „Anthemius”. Encyclopaedia Britannica. 2 (9th izd.). str. 103.- Editions of Anthemius's "On Burning-Glasses":
- Dupuy, L. (1777), Περί παραδόξων μηχανημάτων [Perí Paradóxōn Mēkhanēmátōn; Concerning Wondrous Machines]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Akademske | |
| Umetničke | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
