Pređi na sadržaj

Kampus

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Kampus bečkog Univerziteta
Originalni plan Žozefa Žaka Ramea za Junion koledž[1][2] u Skenektadiju u Njujorku, prvom sveobuhvatno planiranom kampusu u Sjedinjenim Državama.[3]

Kampus je oblast u kojoj je smešten koledž ili univerzitet. Reč kampus vodi poreklo iz latinske reči campus koja znači polje ili otvoreni prostor.

Pojam kampus uglavnom se koristi u SAD i uključuje zgrade u kojima su smeštene učionice, laboratorije, biblioteke, studentski dom i njihovo okruženje. Taj pojam je prvi put upotrebljen u vezi sa Koledžom Nju Džerzija (današnjim Univerzitetom Prinston), početkom 18. veka, ali je on tada označavao samo jedan deo univerzitetskog poseda. Reč kampus je, u današnjem značenju, počela da se koristi tokom 20. veka.

Ponekada se kampusom nazivaju slične celine koje nisu vezane za univerzitetske, već za poslovne ili bolničke zgrade.

Etimologija[uredi | uredi izvor]

Reč potiče od latinske reči za „polje“ i prvi put je korišćena da opiše veliko polje u blizini Nasau Hola[4][5] koledža u Nju Džerziju (danas Univerzitet Prinston) 1774. godine.[6] Polje je odvajalo Prinston od obližnjeg malog grada.

Neki drugi američki koledži su kasnije usvojili tu reč da opisuje pojedinačne oblasti u svojim institucijama, ali „kampus“ još nije opisivao celokupnu univerzitetsku imovinu. Škola može imati jedan prostor koji se zove kampus, drugi koji se zove polje, a treći koji se zove dvorište.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Tradicija kampusa počela je sa srednjovekovnim evropskim univerzitetima gde su studenti i nastavnici živeli i radili zajedno u zatvorenom okruženju..[7] Pojam važnosti okruženja za akademski život kasnije je prešao u Ameriku, a rane kolonijalne obrazovne institucije bile su zasnovane na škotskom i engleskom kolegijalnom sistemu.[7]

Kampus je evoluirao od zatvorenog modela u Evropi do raznolikog skupa nezavisnih stilova u Sjedinjenim Državama. Svi rani kolonijalni koledži su izgrađeni u vlasničkim stilovima, a neki su bili smešteni u pojedinačnim zgradama, kao što je kampus Univerziteta Prinston ili raspoređeni u verziji klaustra koji odražava američke vrednosti, kao što je Harvard.[8] Dizajn kampusa i arhitektura koledža širom SAD evoluirali su kao odgovor na trendove u širem svetu,[9][10] od kojih većina predstavlja nekoliko različitih savremenih i istorijskih stilova i aranžmana.

Korisnici[uredi | uredi izvor]

Kampus Kuopio Univerziteta istočne Finske[11][12] u Kuopiju, Severna Savonija, Finska.

Značenje se proširilo na celokupnu institucionalnu svojinu tokom 20. veka, sa starim značenjem koje se na nekim mestima zadržalo u 1950-im.

Poslovne zgrade[uredi | uredi izvor]

Guglpleks, korporativni kampus u Kaliforniji[13][14]

Ponekad se zemljišta na kojima se nalaze poslovne zgrade kompanije, zajedno sa samim zgradama, nazivaju kampusima. Majkrosoftov kampus[15][16][17] u Redmondu, u Vašingtonu, je dobar primer ove upotrebe. Bolnice, pa čak i aerodromi ponekad koriste ovaj termin da opišu teritoriju svojih objekata.

Univerziteti[uredi | uredi izvor]

Panorama grada Oksforda iz vazduha 2016. Univerzitet u Oksfordu nema centralni kampus, već održava mnoge zgrade raštrkane po gradu.

Reč kampus je takođe primenjena na evropske univerzitete, iako se neke takve institucije (posebno, „drevni“ univerziteti kao što su Bolonja, Padova, Oksford i Kembridž) karakterišu vlasništvom nad pojedinačnim zgradama u urbanim sredinama nalik univerzitetskom gradu, a ne velikim travnjaci nalik parku u kojima se postavljaju zgrade.[18][19]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ College of Physicians of Philadelphia (1846). Summary of the Transactions of the College of Physicians of Philadelphia. 1. Waverly Press. str. 88. 
  2. ^ „First annual report of the Union College Anti-Slavery Society : with an address to students, and an appendix”. Schenectady, New York. 1836. Arhivirano iz originala 11. 7. 2021. g. Pristupljeno 10. 6. 2021. 
  3. ^ Turner, Paul V. (1996). Joseph Ramée: International Architect of the Revolutionary Era. Cambridge: Cambridge University Press. str. 190. 
  4. ^ Orange Key Virtual Tour. Stop 8 "Front Campus" (including Nassau Hall) on the Princeton University website. Retrieved 29 June 2013.
  5. ^ „New Jersey and National Registers of Historic Places — Mercer County” (PDF). New Jersey Department of Environmental Protection — Historic Preservation Office. 5. 4. 2013. str. 8. Arhivirano iz originala (PDF) 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 4. 6. 2013. 
  6. ^ Harper, Douglas. „Campus (n.)”. Online Etymology Dictionary. Pristupljeno 20. 12. 2013. 
  7. ^ a b Chapman, M. Perry (2006). American Places: In Search of the Twenty-first Century Campus. Greenwood Publishing Group. str. 7. ISBN 9780275985233. 
  8. ^ Turner, Paul Venable (1984). Campus: An American Planning Tradition. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. 
  9. ^ [1]. Campus from 1600. Retrieved 10 April 2022.
  10. ^ [2]. Modern day campus. Retrieved 10 April 2022.
  11. ^ „Opening Ceremony of the Sino-Finnish Environmental Research Centre (SFERC) and the Scientific Conference on "Challenges of Environmental Research and Management" on May 18-20, 2009 at Nanjing University, China”. University of Eastern Finland. 2009-05-20. Arhivirano iz originala 10. 8. 2009. g. Pristupljeno 2009-06-18. 
  12. ^ Ministry of Education and Culture website on university sector reform in Finland
  13. ^ Olsen, Stefanie (13. 7. 2003). „Google's movin' on up with Sujeet Kumar and Manohar Patti”. CNET News.com. CNET Networks, Inc. Arhivirano iz originala 5. 2. 2021. g. Pristupljeno 4. 1. 2007. 
  14. ^ Conrad, Katherine (14. 6. 2006). „Google to purchase Mountain View buildings”. San Jose Mercury News. AccessMyLibrary. Arhivirano iz originala 12. 1. 2009. g. Pristupljeno 7. 11. 2009. 
  15. ^ „Facts About Microsoft”. Microsoft. Pristupljeno 21. 7. 2015. 
  16. ^ Lalonde, James E. (28. 1. 1988). „Microsoft deals with pressure: Heavy demand, not enough room”. The Seattle Times. str. E2. 
  17. ^ Williams, Scott (8. 1. 1992). „4 original headquarters buildings and land repurchased by Microsoft”. The Seattle Times. Pristupljeno 15. 7. 2016. 
  18. ^ Christian Cwik, Michael Zeuske "Rettet die Unis und die Unistädte", In: science-ORF 14 June 2020.
  19. ^ Pierre Bourdieu, Monique de Saint Martin, "La Noblesse d’État. Grandes écoles et esprit de corps" (Paris) 1989.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Kampus na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Кампус&oldid=27553073”