Đorđe Zličić

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
đorđe zličić
Đorđe Zličić Ciga
Lični podaci
Datum rođenja(1920-05-04)4. maj 1920.
Mesto rođenjaĐurđevo, kod Žablja, Kraljevstvo SHS
Datum smrti7. februar 1942.(1942-02-07) (21 god.)
Mesto smrtiNovi Sad, Kraljevina Mađarska
Profesijatipografski radnik radnik
Delovanje
Član KPJ odpre rata
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
Heroj
Narodni heroj od5. jula 1951.

Đorđe Zličić Ciga (Đurđevo, kod Žablja, 4. maj 1920 — Novi Sad, 7. februar 1942), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 4. maja 1920. godine u selu Đurđevu, kod Žablja.[1] Poticao je iz siromašne zanatlijske porodice. Njegovi roditelji su se 1926. godine preselili u Novi Sad, gde je Đorđe odrastao i završio osnovnu školu.[2]

Potom je upisao gimnaziju, ali je u drugom razredu usled iznenadne smrti njegovog oca Nestora morao da prekine školovanje i da pređe na učenje grafičkog zanata. Tokom učenja zanata, kao šegrt je došao u kontakt sa radničkim pokretom i sindikatima i 1937. godine postao član Ujedinjenih radničkih sindikata (URS).[2]

U toku 1937. postao je član masovne omladinske organizacije OMPOK (Omladinski pokret), preko koga je ilegalna Komunistička partija delovala među omladinom. Tu se upoznao i povezao sa poznatim vojvođanskim komunistima – Sonjom Marinković i Kočom Kolarovim. Ubrzo je i on postao član ilegalnog Saveza komunsitičke omladine Jugoslavije (SKOJ) i priključio im se u radu na organizovanju i obnovi skojevskih organizacija u Vojvodini.[2]

Avgusta 1940. godine na Četvrtoj pokrajinskoj konferenciji SKOJ-a za Vojvodinu, održanoj u Petrovgradu Đorđe je postao organizacioni sekretar Pokrajinskog komiteta SKOJ-a za Vojvodinu. Na ovoj Konferenciji je podneo referat o radničkoj omladini. Pošto je već bio član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ), na Šestoj pokrajinskoj konferenciji KPJ za Vojvodinu održanoj septembra 1940. godine u Sremskoj Kamenici bio je izabran za člana Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu.[2]

Na Šestoj zemaljskoj konferenciji SKOJ-a održanoj u septembru 1940. u Zagrebu Đorđe je bio izabran za Biroa Centralnog komiteta SKOJ-a. Ubrzo po izlasku Žarka Zrenjanina iz zatvora, oktobra 1940. Đorđe je umesto organizacionog postao politički sekretar PK SKOJ-a za Vojvodinu. Kao najviši rukovodilac SKOJ-a u Vojvodini, Đorđe se potpuno posvetio revolucionarnom radu i radu na omasovljenju i organizacionom jačanju SKOJ-a. Za samo nekoliko meseci SKOJ je postao jedna od najmasovnijih omladinskih organizacija u Vojvodini.[2]

U toku Aprilskog rata, 1941. godine Đorđe se kao dobrovoljac prijavio u Jugoslovensku vojsku, ali je uspeo da stigne samo do Rume. Usled brze propasti vojske, vratio se u Novi Sad kako ne bi pao u zarobljeništvo. Krajem aprila je prešao u Veliki Bečkerek, gde se povezao sa Žarkom Zrenjaninom i ostalim članovima PK KPJ za Vojvodinu.[2]

Kao skojevski rukovodilac, u danima priprema za oružani ustanak aktivno je radio na organizovanju omladine u Banatu i Bačkoj i njenom uključivanju u Narodnooslobodilački pokret (NOP). Tokom leta 1941. godine, kao sekretar PK SKOJ-a, Zličić organizuje omladinske diverzantske i sabotažne akcije u kojima je i sam aktivno učestvovao. Sa grupom skojevaca je organizovao i 30. avgusta u Novom Sadu zajedno sa svojim nerazdvojnim drugom Kostom Šokicom likvidirao predratnog policijskog agenta Lasla Kelča Laciku koji je i sam bio član URS-ovih sindikata u predratno vreme, ali se stavio u službu okupatora i obilato koristio svoje poznavanje radničkog pokreta čime je naneo veliku štetu narodnom pokretu u Novom Sadu.[3] Od tada, novosadska policija je uporno tragala za Đorđem. Istovremeno je za njim tragala i policija iz Velikog Bečkereka, zbog nekoliko akcija paljenja žita koje je bio organizovao.[2]

Početkom septembra, po partijskom zadatku je iz Banata prešao u Bačku, sa zadatkom da u Šajkaškoj pomogne organizaciju i stvaranje vojnih desetina i partizanskog odreda. Zajedno sa Stevanom Divninim, sekretarom Sreskog komiteta KPJ i učesnikom Oktobarske revolucije, Đorđe je radio na stvaranju uslova za prihvatanje banatskih partizana u Bačkoj i njihovom prebacivanju u Srem, odnosno na Frušku goru. Okupator je želeo da osujeti ovu akciju, pa je jakim snagama zauzeo Šajkašku i obale Tise, a bila je i povedena hajka na partizane. Uprkos tome, Đorđe je uspeo da organizuje prebacivanje članova Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu u Bačku polovinom septembra i da održava veze s organizacijama u Banatu. Zajedno sa Kostom Šokicom, 16. oktobra 1941. godine uspeo je da razoruža dvojicu mađarskih policajaca i da umakne poteri. Kada ih je sustigla druga patrola, ubili su dvojicu policajaca.[2][4]

Novembra 1941. godine Đorđe je prešao u Novi Sad i tu je sa Tozom Markovićem i Brankom Bajićem, radio na obnovi partijskih i skojevskih organizacija. U zimu 1941/42. nastupio je izuzetno težak period za oslobodilački pokret u Bačkoj i Banatu, usled stalnih hapšenja i progona. Uprkos svim teškoćama, Đorđe je u dubokoj ilegalnosti nastavio da radi.[2]

Mađarska policija je uspela da 1. februara 1942. godine otkrije kuću Ancike Vol u Novom Sadu u kojoj se nalazio Đorđe zajedno sa svojom devojkom Dušicom Dejanović, Vidom Kaćanski Lučić (1923—1942), kurirom PK KPJ za Vojvodinu i Ancikom Vol.[5] Policija je opkolila kuću i pozvala četvorku na predaju, ali je Đorđe zajedno sa drugaricama odbio da se predaju. Pružili su otpor policiji, koji je potrajao čitava tri sata. Kada mu je ponestalo metaka, Đorđe je goloruk jurnuo napolje u nadi da će uspeti nekako da pobegne, ali je bio izrešetan rafalima. Teško ranjen je bio prenet u zloglasnu „Armiju“, gde je uprkos ozbiljnim ranama bio podvrgnut mučenjima. Islednicima nije ništa rekao, a zbog lošeg stanja u kome se nalazio ubrzo je umro 7. februara.[2]

Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 5. jula 1951. godine, proglašen je za narodnog heroja.[2][1]

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Kuća na kojoj je spomen ploča posvećena ubistvu Đorđa Zličića, Vide Kaćanski-Lučić, Dušice Dejanović i Ancike Vol
    Kuća na kojoj je spomen ploča posvećena ubistvu Đorđa Zličića, Vide Kaćanski-Lučić, Dušice Dejanović i Ancike Vol
  • Spomen ploča Đorđu Zličiću, Dušici Dejanović, Vidi Kađanski-Lučić i Anciki Vol koje su živote izgubile prilikom obračuna sa mađarskim okupatorom 3. februara 1942. godine.
    Spomen ploča Đorđu Zličiću, Dušici Dejanović, Vidi Kađanski-Lučić i Anciki Vol koje su živote izgubile prilikom obračuna sa mađarskim okupatorom 3. februara 1942. godine.
  • Zgrada sa Spomen pločom posvećenoj Đorđu Zličiću na uglu ulica Partizanske i Đorđa Zličića u Novom Sadu
    Zgrada sa Spomen pločom posvećenoj Đorđu Zličiću na uglu ulica Partizanske i Đorđa Zličića u Novom Sadu
  • Spomen ploča sa reljefnim likom Đorđa Zličića, rad vajara Ljubomira Denkovića, postavljena 1972. godine na zgradi na uglu ulica Partizanske i Đorđa Zličića u Novom Sadu
    Spomen ploča sa reljefnim likom Đorđa Zličića, rad vajara Ljubomira Denkovića, postavljena 1972. godine na zgradi na uglu ulica Partizanske i Đorđa Zličića u Novom Sadu

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Vojna enciklopedija 1973.
  2. ^ a b v g d đ e ž z i j Narodni heroji Jugoslavije 1975.
  3. ^ Rotbart, 1988 & str. 93, 96.
  4. ^ Rotbart, 1988 & str. 96.
  5. ^ Žene Srbije u NOB 1975.

Literatura[uredi | uredi izvor]


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ђорђе_Зличић&oldid=27409231”