Đorđe Koda
| Đorđe Koda | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 9. mart 1811. |
| Mesto rođenja | Novi Sad,  Austrijsko carstvo |
| Datum smrti | 13. februar 1891. (79 god.) |
| Mesto smrti | Novi Sad,  Austrougarska |
Đorđe (Georgije) Koda (Novi Sad, 9. mart 1811 — Novi Sad, 13. februar 1891) bio je novosadski trgovac, dobrotvor i javni radnik.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Poreklom iz cincarske porodice.[1] Putovao je u Nemačku, Italiju, Englesku i Francusku a 1842. oženio se Justinom, ćerkom zagrebačkog trgovca Janka Malina, i imao devetoro dece. Trgovačkim poslovima bavio se sa ocem a od 1848. samostalno. Bio je zastupnik kaldrmarine, varoških i pijačnih taksi, a od 1858. do 1869. prostranog zemljišta pored Dunava koje je korišćeno kao pašnjak, rit i zemlja za obrađivanje. Prvi je uveo vođenje knjiga u Novosadskoj opštini i bio osnivač i član Novosadske štedionice. Predlog propisa o izdavanju novca za zajmove i Nacrt formulara za obveznice predao je 1864. godine.[2]
Bio je član Matice srpske (od 1867) i član njenog Upravnog odbora (1868—1887), član Odbora za izradu „Uputstva o izdavanju novca za zajmove” iz Matičinih fondova i član Odbora za ispitivanje finansijskih mogućnosti za kupovinu kuće za Maticu srpsku.[2]
Kao predsednik Grčke crkvene opštine predložio je da ova opština školski fond iz kojeg je plaćala učitelja za učenike grčke nacionalnosti prisajedini srpskom Gimnazijskom fondu tako da učitelj postane redovni profesor gimnazije a grčki jezik redovni predmet, što se ostvarilo 1873. Takođe je bio predsednik Srpske čitaonice u Novom Sadu (do 1879), blagajnik Pozorišnog centralnog odbora, prvi predsednik (1862-1863) i član Ekonomskog odseka Srpskog narodnog pozorišta[3], osnivač i priložnik Karlovačke gimnazije a sa Markom Popovićem i Markom Nikolićem podigao je pravoslavnu kapelu u Petrovaradinu.
Kao ugledni građanin Novog Sada izabran je u Odbor koji je išao u Peštu na savetovanje sa ministrom trgovine o zakonu o radu (1876). Pored očeve kuće, imao je i kuću u Kazandžijskoj (danas Jovana Subotića) ulici koju je izdavao pod zakup Magistratu Novog Sada. Iz poslova se povukao 1879. i preneo ih na sina Dimitrija, koji je u Novom Sadu 1872. otvorio „Bankarski menjarski zavod D. Koda” i držao prodavnicu kolonijalne robe. Sin Aleksandar bio je lekar.
Njegov portret, rad slikara Novaka Radonića, nalazi se u Galeriji Matice srpske.
Sahranjen je na Uspenskom groblju u Novom Sadu.[2]