Pređi na sadržaj

Ljubo Truta

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
ljubo truta
Ljubo Truta
Lični podaci
Datum rođenja(1915-12-22)22. decembar 1915.
Mesto rođenjaZlarin, kod Šibenika, Austrougarska
Datum smrti2. jun 1991.(1991-06-02) (75 god.)
Mesto smrtiSplit, Hrvatska, SFR Jugoslavija
Profesijavojno lice
Delovanje
Član KPJ od1942.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
Jugoslovenska narodna armija
1941–1975.
Činadmiral
Heroj
Narodni heroj od27. novembra 1953.
Odlikovanja
Orden narodnog heroja Orden ratne zastave Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem
Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima
Orden narodne armije sa zlatnom zvezdom Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Ljubomir Ljubo Truta (Zlarin, kod Šibenika, 22. decembar 1915 – Split, 2. jun 1991) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, admiral JRM i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je u radničkoj porodici. Rano je ostao bez oca, pa je sam morao da izdržava sebe i majku. Nakon završetka gimnazije u Šibeniku, upsao se na Pravni fakultet u Zagrebu. Pošto nije bio materijalno obezbeđen, nije mogao redovno da studira. Zaposlio se kao poštanski činovnik u Preku na ostrvu Ugljanu, a posle odsluženja vojnog roka u Šibeniku.

Posle kapitulacije Jugoslavije 1941, radio je s grupom simpatizera KPJ na Pošti u Šibeniku i na prikupljanju materijalnih sredstava za partizane, i na uništavanju okupatorskih pismenih pošiljki. Bio je rukovodilac Gradskog odbora Crvene pomoći. Maja 1942. godine stupio je u novoosnovani Severnodalmatinski partizanski odred. Ubrzo je postao komandir čete i istakao se u borbama koje je odred vodio u Bukovici, a posebno u zauzimanju Oklaja—Promine 28. juna. Kada se posle italijanske julske ofanzive u severnoj Dalmaciji odred povukao u južnu Liku, Ljubo je tamo bio teško ranjen. Posle ozdravljenja, bio je postavljen za operativnog oficira odreda, a početkom oktobra 1942. za operativnog oficira novoosnovane Druge dalmatinske brigade. Tada je primljen u KPJ. Učestvovao je u borbama za zauzimanje Kijeva (kod Vrlike), 27. novembra, kod Livna i Duvna. u prvoj polovini decembra, i oko Kupresa, krajem istog meseca.

Kada je, početkom februara 1943. godine, formirana Peta dalmatinska brigada, Ljubo je bio postavljen za komandanta bataljona. U vreme Četvrte neprijateljske ofanzive, njegov bataljon se istakao u mnogim borbama, a posebno u prenošenju ranjenika i bolesnika preko planine Prenj. Tada je brigada bila zahvaćena epidemijom tifusa. Od te bolesti nije bio pošteđen ni Ljubo. Brigada je rasformirana 12. aprila 1943, a njenim borcima popunjene su ostale dalmatinske brigade. Posle ozdravljenja, postao je zamenik komandanta bataljona u Trećoj dalmatinskoj brigadi, a posle prelaska Sutjeske, početkom juna, bio je dodeljen štabu Druge dalmatinske brigade. Početkom avgusta 1943. godine, bio je postavljen je za komandanta bataljona u Prvoj dalmatinskoj brigadi. S brigadom prešao je iz istočne Bosne u Dalmaciju, i od 10. septembra učestvovao u teškim borbama kod Klisa protiv jedinica Sedme SS divizije „Princ Eugen“. Sa brigadom se istakao u borbama kod Imotskog, Posušja i na Pelješcu, u novembru iste godine. Krajem godine, bio je postavljen za načelnika Štaba Prve dalmatinske brigade. Učestvovao je u desantnim akcijama brigade u prvoj polovini 1944. godine s oslobođenog Visa na ostrva Hvar, Korčulu i Šoltu i na poluostrvo Pelješac.

Jula 1944. godine bio je postavljen za komandanta Osme dalmatinske brigade 20. divizije. Uspešno je komandovao brigadom u borbama za konačno oslobođenje Dalmacije, posebno Sinja, 25. oktobra. U novembru je postao komandant Devete divizije, i s njom učestvovao u borbama za oslobođenje Knina (kada je divizija, s komandantom Trutom, pohvaljena od Vrhovnog komandanta Josipa Broza Tita), zatim Širokog Brijega i Mostara. Deveta divizija je, pod komandom Ljube Trute, oslobodila južni deo Like, ostrva Pag, Rab, Cres i Lošinj. On je organizovao desant svojih brigada s ostrva Cresa u Istru, posle čega je divizija učestvovala u oslobođenju Opatije, Lovrana i Raše. Učestvovala je i u oslobođenju Trsta. Za uspešno izvršene zadatke u završnim operacijama, divizija je, s komandantom Trutom, ponovo bila pohvaljena od Vrhovnog komandanta.

Jula 1946. godine, Truta je bio postavljen na dužnost načelnika Operativnog odeljenja Komande JRM. Godinu kasnije otišao je na vojno školovanje u Sovjetski Savez (Viša vojno-pomorska akademija). Posle toga se nalazio na raznim dužnostima u JRM, a poslednja je bila komandant vojno-pomorske oblasti, u činu admirala. Penzionisan je 1975. godine. Posle toga je bio predsednik Međuopštinskog odbora SUBNOR-a za Dalmaciju.

Umro je 2. juna 1991. godine u Splitu.[1]

Nosilac je Partizanske spomenice 1941, Ordena ratne zastave, Ordena partizanske zvezde sa zlatnim vencem, Ordena partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Ordena zasluga za narod sa srebrnim zracima, Ordena za hrabrost i ostalih jugoslovenskih odlikovanja.[2] Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Vojska.net: Ljubo Truta (jezik: engleski)
  2. ^ Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji. „Sedma sila“, Beograd 1957. godina.
  • Narodni heroji Jugoslavije. Ljubljana - Beograd - Titograd: Partizanska knjiga - Narodna knjiga - Pobjeda. 1982. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Љубо_Трута&oldid=26800924”