Pređi na sadržaj

Aleksandar Stamatović (istoričar)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Aleksandar D. Stamatović
Lični podaci
Datum rođenja(1967-02-12)12. februar 1967.
Mesto rođenjaSarajevo, SFRJ
Naučni rad
Poljeistorija, politika
InstitucijaFilozofski fakultet u Istočnom Sarajevu
Za druge upotrebe pogledajte stranicu Aleksandar Stamatović.

Aleksandar D. Stamatović (Sarajevo, 12. februar 1967) srpski je istoričar i političar u Crnoj Gori i Republici Srpskoj. Doktor je istorijskih nauka i redovni profesor na Katedri za istoriju Filozofskog fakulteta u Istočnom Sarajevu.[1] Bavi se istraživanjima u oblasti političke i crkvene istorije srpskog naroda, sa posebnim težištem na proučavanju novovjekovne i savremene istorije Crne Gore u razdoblju od 18. do 20. vijeka. Jedan je od najvećih stručnjaka za istoriju Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori.

U sklopu svoje političke djelatnosti, bio je predsjednik Srpskog otadžbinskog pokreta, a potom potpredsjednik Srpske radikalne stranke u Crnoj Gori. Zalagao se za očuvanje državnog zajedništva Crne Gore i Srbije, prvobitno u okviru Savezne Republike Jugoslavije (1992-2003), a potom u okviru Državne zajednice Srbije i Crne Gore (2003-2006). Počevši od 2009. godine, predsjednik je Otadžbinske srpske stranke u Crnoj Gori.[2]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 1967. godine u Sarajevu, gdje su u to vrijeme živjeli i radili njegovi roditelji, koji su bili rodom iz Crne Gore (otac iz okoline Danilovgrada, a majka iz okoline Šavnika). Nakon povratka porodice u Crnu Goru, dovršio je osnovno i stekao srednje obrazovanje, a potom se opredijelio za studije istorije i geografije. Diplomirao je 1991. godine na Filozofskom fakultetu u Nikšiću, a magistraturu iz oblasti istorijskih nauka stekao je 1994. godine, na Filozofskom fakultetu u Prištini. Zatim je upisao doktorske studije na Filozofskom fakultetu u Beogradu, gdje je doktorirao početkom 2000. godine, sa tezom: Istorijske osnove nacionalnog identiteta Crnogoraca 1918-1953, u kojoj je obradio složeno pitanje o namenskom konstruisanju nove "crnogorske" nacionalnosti.

Radnu karijeru, koju je započeo ranije, kao nastavnik u raznim osnovnim i srednjim školama, nastavio je kao nastavnik opšte istorije u bogosloviji na Cetinju, a kasnije je prešao na Filozofski fakultet u Istočnom Sarajevu, gde je prošao kroz sva zvanja, od docenta (2006), preko vanrednog profesora (2011), do redovnog profesora (2017).[3] Objavio je znatan broj naučnih radova i stručnih priloga iz oblasti političke i crkvene istorije srpskog naroda, a najveći dio njegovih radova je posvećen novovjekovnoj i savremenoj istoriji Crne Gore u razdoblju od 18. do 20. vijeka, uključujući i istoriju Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori.

Politička djelatnost[uredi | uredi izvor]

Nakon uspostavljanja višestranačkog sistema u Crnoj Gori (1990), uključio se u politički život, postavši jedan od osnivača Srpskog otadžbinskog pokreta (SOP), a ujedno i predsjednik te stranke (1992). U cilju objedinjavanja srpskih političkih snaga u Crnoj Gori, SOP je nešto kasnije pristupio Srpskoj radikalnoj stranci u Crnoj Gori, a Stamatović je izabran za njenog potpredsjednika (1996). U sklopu svoje političke djelatnosti, aktivno se zalagao za očuvanje državnog zajedništva Crne Gore i Srbije, prvobitno u okviru tadašnje Savezne Republike Jugoslavije (1992-2003), a potom u okviru Državne zajednice Srbije i Crne Gore (2003-2006). Počevši od 2009. godine, predsjednik je Otadžbinske srpske stranke (OSS) u Crnoj Gori.[4][5] Kao predsjednik OSS, učestvovao je u stvaranju koalicije srpskih i prosrpskih stranaka pod nazivom Srpska sloga (2012). Tokom narednih godina, u raznim prilikama je kao predsjednik OSS pozivao na zaštitu ugroženih prava Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori.[6]

Važniji radovi[uredi | uredi izvor]

  • Stamatović, Aleksandar D. (1994). „Proslavljanje Svetog Save u Crnoj Gori”. Stvaranje: Časopis za književnost i kulturu. 49 (1-3): 74—81. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (1994). „Srpski etnički, jezički, vjerski i kulturni tragovi u sjevernoj Albaniji”. Stvaranje: Časopis za književnost i kulturu. 49 (8-10): 759—766. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (1995). Položaj oficira, podoficira, barjaktara i perjanika Kraljevine Crne Gore između dva svjetska rata. Podgorica: Kulturno-prosvjetna zajednica. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (1995). „O autokefalnosti crnogorske crkve”. Stvaranje: Časopis za književnost i kulturu. 50 (3-5): 434—443. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (1996). „Srpstvo u pjesmama velikog vojvode Mirka Petrovića”. Stvaranje: Časopis za književnost i kulturu. 51 (6-7): 761—768. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (1997). „O odnosu i vlasti naroda”. Stvaranje: Časopis za književnost i kulturu. 52 (1-5): 168—172. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (1999). Kratka istorija Mitropolije crnogorsko-primorske (1219-1999). Cetinje: Svetigora. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2000). Istorijske osnove nacionalnog identiteta Crnogoraca 1918-1953. Beograd: Srpska radikalna stranka. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2000). Istina o četnicima (PDF). Beograd: Srpska radikalna stranka. Arhivirano iz originala (PDF) 12. 07. 2019. g. Pristupljeno 07. 09. 2019. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2000). Istorija plemena Zagarača do 1941. godine. Nikšić: Svetigora. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2001). Pitanje autokefalnosti crkve u Crnoj Gori. Podgorica: Vijeće narodnih skupština Crne Gore. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2002). Istine i laži o crnogorskoj zastavi. Podgorica: Vijeće narodnih skupština Crne Gore. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2003). Četnički pokret u Crnoj Gori 1941/42 (zbirka dokumenata - izbor). Podgorica: Korpus za zaštitu ljudskih prava Srba. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2004). Etnogeneza dukljanstva - crnogorske ustaše. Podgorica: Vijeće narodnih skupština Crne Gore. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2004). Ostroška golgota. Cetinje: Svetigora. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2006). „Hrišćanska crkva na tlu današnje Crne Gore prije doseljavanja slovenskih plemena”. Pravoslavlje u Crnoj Gori. Cetinje: Svetigora. str. 5—12. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2007). Antisrpstvo u udžbenicima istorije u Crnoj Gori. Podgorica: Srpsko narodno vijeće Crne Gore. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2007). „Nacionalni identitet zelenaša i crnogorskih federalista 1918-1941”. Politička revija. 6 (1): 119—139. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2007). „Tretman Kosova i Metohije u prosvetnoj politici i udžbenicima Crne Gore do 1916. godine”. Baština. Leposavić: Institut za srpsku kulturu. 23: 379—395. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2008). Istina o Podgoričkoj skupštini. Podgorica: Unireks. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2008). Tri pohare knjaza Danila (na Pipere, Bjelopavliće i Kuče). Podgorica: Srpsko narodno vijeće Crne Gore. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2010). Četnički pokret u Crnoj Gori 1943 (zbirka dokumenata - izbor). Podgorica: Unireks. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2014a). Istorija Mitropolije crnogorsko-primorske do 1918. godine (PDF). Cetinje: Svetigora. Arhivirano iz originala (PDF) 23. 06. 2019. g. Pristupljeno 07. 09. 2019. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2014b). Istorija Mitropolije Crnogorsko-primorske 1918-2009 (PDF). Podgorica: Unireks. Arhivirano iz originala (PDF) 29. 06. 2019. g. Pristupljeno 07. 09. 2019. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2014c). „Kanonski status Mitropolije crnogorske i Njegoša kao mitropolita 1830-1851. godine”. Od kosovskog zaveta do Njegoševog makrokozma: Petar II Petrović Njegoš (1813-2013). Kosovska Mitrovica: Filozofski fakultet. str. 127—142. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2016). „Prolazak srpske vojske preko Crne Gore krajem 1915. godine (prema crnogorskim izvorima)”. Vek srpske Golgote (1915-2015). 1. Kosovska Mitrovica: Filozofski fakultet. str. 367—381. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2016). „Oslobođenje Metohije u Prvom balkanskom ratu i uspostavljanje crnogorskih organa vlasti u prvim mjesecima oslobođenja”. Kosovo i Metohija u kontekstu balkanskih naroda i država (PDF). 2. Leposavić: Institut za srpsku kulturu. str. 133—153. Arhivirano iz originala (PDF) 17. 04. 2018. g. Pristupljeno 07. 09. 2019. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2017). Suđenje mitropolitu Arseniju Bradvareviću. Nikšić: Institut za srpsku kulturu. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2017). Nastava istorije i srpsko nacionalno vaspitanje. Nikšić: Institut za srpsku kulturu. 
  • Stamatović, Aleksandar D. (2017). Osnovi metodike nastave istorije. Pale: Filozofski fakultet. 

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Filozofski fakultet u Istočnom Sarajevu: Katedra za istoriju”. Arhivirano iz originala 13. 09. 2019. g. Pristupljeno 07. 09. 2019. 
  2. ^ RTV (2009): Nova stranka Srba u Crnoj Gori
  3. ^ Filozofski fakultet (2017): Izvještaj komisije o prijavljenim kandidatima za izbor u zvanje
  4. ^ PCNEN (2009): Danas osnivanje Otadžbinske srpske stranke
  5. ^ PCNEN (2009): Osnovana Otadžbinska srpska stranka
  6. ^ Dan (2017): Otadžbinska srpska stranka traži poštovanje pravoslavnog stanovništva

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Александар_Стаматовић_(историчар)&oldid=27809372”