Almaški kraj

Almaški kraj
Almaški kraj;
	Almaška crkva
Administrativni podaci
Grad	Novi Sad
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 15′ 47″ S; 19° 50′ 48″ I / 45.26305° S; 19.84666° I
	Almaški kraj Almaški kraj na karti Novog Sada

Almaški kraj je deo Novog Sada.

Položaj[uredi | uredi izvor]

Smešten je između Almaške i Saborne crkve i obuhvata delove gradskih četvrti Podbara i Stari grad.

Granicu Almaškog kraja čine ulice Temerinska (na zapadu), Pašićeva (na jugu), zatim ulice Zlatne grede, Lončarska, Zemljane Ćuprije i Đorđa Rajkovića (na istoku), te Almaška ulica (na severu), iako se naselje delimično prostire i severno od Almaške ulice.

U administrativnom smislu, Almaški kraj je podeljen između mesnih zajednica "Podbara" (na severoistoku) i "Stari grad" (na jugozapadu).

Istorija[uredi | uredi izvor]

Almaški kraj je naseljen srpskim porodicama iz sela Almaš 1718. godine, otuda i ime. Almaška crkva je sagrađena 1797. i ona je najveća pravoslavna crkva u Novom Sadu. U ovom delu Novog Sada je smeštena i nova zgrada Matice srpske.

Srpsko komorsko naselje Almaš nalazilo se severno od Novog Sada, na Almaškoj bari, između Temerina, Nadalja i Gospođinaca. Raseljeno je krajem druge decenije 18. veka. Prema popisu od 1715. u naselju je bilo 20 srpskih porodica. Godine 1718. preselile su se u Petrovaradinski Šanac, na prostor između današnje Almaške i Saborne crkve. Prozvali su ga Almaški kraj.

Iako siromašni, Almašani su odmah po dolasku izgradili hram od zemlje, šiblja, trske i dasaka. Godine 1733. podigli su malo veću crkvu. Međutim, ni ta nije zadovoljavala njihove potrebe, pa je oko i iznad stare izgrađena nova Almaška crkva, osvećena 1797. a potpuno završena 1808.

2019. godine, na sednici Republičke vlade, Almaški kraj je proglašen za zaštićenu kulturno-istorijsku celinu.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Računa se da u Almaškom kraju živi oko 4.000 stanovnika, pretežno Srba.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Jovan Mirosavljević, Brevijar ulica Novog Sada 1745-2001, Novi Sad, 2002.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Galerija[uredi | uredi izvor]

Almaški kraj na mapi Novog Sada iz 1745. godine
Zgrada Matice srpske
Ulica u Almaškom kraju

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Ovaj članak vezan za Novi Sad je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti.

[1] Naselje čija je gradnja u planu.

[Делимично-2] v Delom gradsko, a delom prigradsko naselje.

[Посебно-3] Statistički posebno naselje, ali se smatra delom građevinskog područja Grada Novog Sada.

[n 1]

[n 2]

[n 3]

p r u Gradske četvrti i prigradska naselja Novog Sada
Bački deo grada (južno od kanala DTD)	Avijatičarsko naselje Adamovićevo naselje Adice Almaški kraj Banatić Bulevar Vragova bašta Grbavica Depresija Detelinara Železnička kolonija Jugovićevo Kameničko ostrvo Kamenjar Kampus novosadskog univerziteta Liman Lipov gaj Mali Satelit (Tozinovac) Novi Sad na vodi^{[n 1]} Novo naselje (Bistrica) Pervazovo naselje Podbara Ribarsko ostrvo Rotkvarija (Žitni trg) Savina Sajlovo^{[n 2]} Sajmište Salajka (Slavija) Satelit Stari grad (Centar) Telep Tozin sokak Šarengrad Šonsi
Bački deo grada (severno od kanala DTD)	Veliki rit Vidovdansko naselje Gornje livade Klisa Mali Beograd Mišin salaš Rimski šančevi^{[n 2]} Slana bara Šangaj
Sremski deo grada	Petrovaradin^{[n 3]} (Alibegovac Bukovački plato Vezirac Karagača Mišeluk Novi majur Petrovaradinska tvrđava Podgrađe Petrovaradina Ribnjak Sadovi Stari majur Tekije Trandžament Širine Široka dolina) Sremska Kamenica^{[n 3]} (Artinjeva Bocke Donja Kamenica Glavica Gornja Kamenica Grigovac Mala Kamenica Paragovo Popovica Staroiriški put Tatarsko brdo Čardak)
Prigradska naselja	Bangladeš Begeč Budisava Bukovac Veternik Veternička rampa^{[n 2]} Kać Kisač Kovilj Ledinci Nemanovci Pejićevi salaši Rumenka Stari Ledinci Stepanovićevo Tankosićevo Futog Čenej
Industrijske zone	Industrijske zone u Novom Sadu
^ Naselje čija je gradnja u planu. ^ ^a ^b ^v Delom gradsko, a delom prigradsko naselje. ^ ^a ^b Statistički posebno naselje, ali se smatra delom građevinskog područja Grada Novog Sada.