Ambazonija

Zastava države Ambazonije

Država Ambazonija ili Federalna Republika Ambazonija je politički entitet koji su proglasili anglofoni separatisti, koji traže nezavisnost od Kameruna. Oni tvrde da državu treba da čine severozapadni i jugozapadni region Kameruna. Nijedna zemlja nije priznala postojanje Ambazonije.

Geografski položaj

Ambazonija se nalazi u Gvinejskom zalivu. Na istoku, Ambazonija se graniči sa Republikom Kamerun, a na zapadu i severu sa Nigerijom. Uklesana je između Zapadne Afrike i bivše Francuske Ekvatorijalne Afrike. Ambazonija ima površinu od 43.000 km². Kada bi bila nezavisna delila bi morske granice sa Nigerijom, Kamerunom i Ekvatorijalnom Gvinejom.

Karta države Ambazonije

Država ima populaciju od približno 6 miliona ljudi. Rangirana je na 131. mestu po veličini.

Ambazoniju čine 2 geografska regiona:

1. Oblast travnjaka na severu
2. Region šuma na jugu.

Reljef

Ambazonija je okružena sa nekoliko planinskih lanaca i dubokih kotlina. Doline su uglavnom prekrivene rafijom i eukaliptusom. Rafija je osnovna sirovina za izradu umetničkih predmeta, a takođe se koristi u proizvodnji vina. Najviša tačka Ambazonije je planina Foko (4100m).

Šumski region ima veoma bogat reljef koji počinje od istoka reke Mungo i sa ravnicom Tiko teče ka severozapadu sa vulkanskom i prelepom planinom Foko i močvarama mangrova koja se protežu od Tika do Atlantskog okeana na njegovim zapadnim granicama sa Nigerijom. Tu je ogromna bogata šuma koja se proteže između 4 okruga: Kupe-Muaneguba, Lebijalem, Manja i Meme. To je dom Debunše, koji se nalazi na severozapadu Viktorije i drugo najvlažnije mesto na svetu posle Čarapundžija u Indiji. Debušina ima godišnje padavine oko 10000mm.

Vegetacija

Duž puta od šume do savane mogu se videti suve doline sa veoma visokim drvećem od kojih su neka visoka i preko 20 m. Postepeno se može primetiti promena vegetacije od veoma visokog drveća do obične trave.

Zona savane je strmog i stenovitog nagiba prekrivenog travama koje su ponekad visoke i do 1,5 m i potpuno su bez drveća, a i ako ga ima oskudno je i nisko. Penjući se ka gore može se videti videti kišomer i čuveno usamljeno Magično drvo.

Šumski region ima veoma bogat reljef koji počinje od istoka reke Mungo i sa ravnicom Tiko teče ka severozapadu.

Klima

Postoje dve sezone:

1. Sušna sezona koja počinje od novembra i završava se oko maja. prosečna temperatura je oko 20 stepeni, a vazduh je suv i hladan.
2. Kišna sezona koja počinje u junu i završava se oko oktobra. Prosečna dnevna temperatura je oko 20 stepeni, a noću 15 stepen

U planinama duž zapadne granice postoje dve različite sušne sezone. Kod Memfea i Bamende u periodu od novembra do februara praktično je bez kiše. Na obali, sušna sezona je mnogo kraća i manje izražena, ali se vidi u naglom smanjemu padavina tokom juna i jula, kada količine padavina iznose od 90 do 150mm.

Istorija

Predstavnici anglofonih grupa sazvali su prvu konferenciju svih anglofona u Buei od 2. aprila do 3. aprila 1993. godine. Konferencija je izdala "Deklaraciju Buea", koja je pozvala na ustavne amandmane za obnavljanje federacije iz 1961. godine. Zatim je usledila druga anglofonska konferencija u Bamendi, koja je izdala "Bamendsku deklaraciju" u kojoj se navodi da će Južni Kamerun proglasiti nezavisnost, ukoliko savezna država ne bude obnovljena u razumnom roku. Mlađi aktivisti formirali su Omladinsku ligu Južnog Kameruna u Buei 28. maja 1995. godine, a Ujedinjenim Nacijama je poslata delegacija, predvođena Džonom Fončom, koja je primljena juna 1995. godine, gde je podneta peticija protiv "aneksije" južnog Kameruna od Francuskog Kameruna. Iste godine usledio je referendum o potpisima, za koji organizatori tvrde da je 315.000 ljudi glasalo u korist nezavisnosti.

Naoružani pripadnici Južno Sudanskog Nacionalnog Saveta zauzeli su radio stanicu Buea i jugozapadnoj provinciji u noći 30. decembra 1999. godine i u ranim satima 31. decembra emitovali su traku sa proglašenjem nezavisnosti. Vlasti Kameruna su optužene za kršenje ljudskih prava aktivista iz Južnog Kameruna.

Južni Kamerun, od tada preimenovan u Ambazoniju, član je organizacije nepredstavljenih nacija i naroda, a od 2005. godine je i čarter član organizacije afričkih država u nastajanju.

Tokom 2016. i 2017. godine, široko rasprostranjeni protestni pokret naišao je na gušenje vlade, što je dovelo do nereda i nasilja protiv snaga bezbednosti. 2017. godine došlo je do jednostranog proglašenja nezavisnosti od strane lidera Ambazonije. Nasilje je preraslo u rat, a od 2023. godine nastavljaju se sukobi sa naseljenim centrima i strateškim lokacijama koje uglavnom kontroliše vlada. Ambazonske snage su se borile da formiraju ujedinjeni front, a međusobni sukobi su ometali pregovore sa Kamerunom ili uspostavljanje kontrole nad različitim grupama milicija koje su učestvovale u borbama. Nasilje koje još uvek traje dovelo je do kršenja ljudskih prava, od obe strane, uključujući ubijanje civila, mučenje, silovanje i rodno zasnovane zločine, kao i neopravdane pritvore i otmice.

Postanak imena

Termin Ambazonija potiče od reči Ambozes, lokalnog zaliva na ušću reke Vuri, poznat kao zaliv Ambas. Naziv je osmislio Fon Gorji Dinka 1984. u okviru kampanje za očuvanje i obnovu autonomije angolofonih institucija u regionu.

Termin se češće povezuje sa separatističkom frakcijom koja traži nezavisnost, dok kamerunska vlada i drugi zvanični izvori, poput Ujedinjenih Nacija i dalje nazivaju "severozapadni region" i "jugozapadni region".

Da bi se odnosili na delove Kameruna koji govore francuski jezik, separatisti iz Ambazonije su koristili termin "la Republike" i pogrdne opise poput "banana država", ili "kolonijalni Kamerun". "Banana republika" se koristi kao kritika kamerunskih institucija, dok se "kolonijalni Kamerun" koristi za kritiku frankofonske dominacije. Ambazonski pobunjenici nazivaju ratnu zonu anglofonske krize kao "Nulta teritorija", što se odnosi na razaranja izazvana građanskim ratom.

Jezik

Ambazonci uglavnom koriste kamerunski engleski dijalekat. Međutim, separatističke snage su takođe razvile jedinstven sleng u kontekstu pobune. Pobunjenici svoje logore nazivaju "crkvama", prenoseći dublje duhovno značenje ovim važnim mestima, gde se pobunjenici mogu sakriti. Slično tome neki pobunjenici svoje oružje nazivaju "biblijama", a svoje napade "krstaškim ratovima", dok drugi koriste izraze "šećerna trska", ili "kikiriki". za patrone. Izraz "prženje kokica" za borbene situacije veoma je uobičajen među pobunjenicima. Kada pobunjenici kažu da su "protraćili" pojedinca, oni opisuju atentan, a izdajice se nazivaju "crnonogi". Oni koji su pretrpeli amputacije, često kao rezultat torture od strane pobunjeničke milicije opisuju se kao "kratkih rukava", dok se čin odsecanja nečijih prstiju naziva "gari".

Infrastruktura

Mnoga područja Ambazonije praktično su depopulizovana zbog potpune nepristupačnosti regiona. Nedostatak osnovnih puteva tokom cele godine primorao je starosedeoce regiona da migriraju u druge delove zemlje. Najslikovitiji prikaz je loša infrastruktura koju je kolonijalna vlada Kameruna nanela Ambazoniji. Vlada Ambazonije je svesna činjenice da su frustracije koje su narod i omladina trpeli 57 godina ubedili da svi moraju podneti žrtve neophodne za postizanje suvereniteta i državnosti. U tom kontekstu vlada je posvećena sprovođenju jasno definisane politike o osnovnoj ifrastrukturi u saobraćaju, komunikacijama, snabdevanju električnom energijom i vodom. Kako bi provreda Ambazonije funkcionisala kao jedinstvena celina i omogućila svim regionima zemlje da daju svoj doprinos ekonomskom razvoju, vlada će preduzeti izgradnju nacionalnog autoputa, koji će biti napravljen da poveže sve ključne regione.

Aerodromi

Republika Ambazonija je mala država po površini. Međutim, ima određene potrebe u pogledu aerodromske infrastrukture. Aerodromi će omogućiti pristup različitim delovima zemlje. Rehabilitacija postojećih aerodroma i uzeltišta imaće prioritet, dok će renoviranje novih pisti imati prioritet u odnosu na izgradnju puteva.

U tom pogledu prioritet će imati sledeći aerodromi:

• Bamenda, koji nikad nije stavljen u upotrebu od njegove igradnje 1980-ih. Renoviranje ovog aerodroma će imati prioritet, jer će se koristiti kao sedište pravosuđa Republike Ambazonije.
• Besongabang, namenjen da služi Mamfe, biće sedište zakonodavnog tela
• Tiko, namenjen da služi glavnoj morskoj luci u Viktoriji kao i nacionalnom glavnom gradu Buea

Luke

Brodovi su bili specijalno opremljeni za transport banana proizvedenih u Ambazoniji. Takođe su nudili putničke usluge između Evrope i Ambazonije. U tu svrhu izgrađeni su objekti na Tiku. Nakon ujedinjenja sa francuskim Kamerunom 1961. godine Ambazonija je izgubila pristup tržištu banana u Velikoj Britaniji, jer više nije bila teritorija Komonvelta. To je dovelo do prestanka brodske linije od Avonmuta do Tika i do naglog pada industrije banana u Ambazoniji.

Pad luke Tiko može se direktno pratiti gubitkom britanskog tržišta za industriju banana Ambazonije. Ipak, Tiko i dalje ima potencijal da se vrati u svoj raniji status velike morske luke, pod uslovom da uloži odgovarajuća ulaganja u lučke objekte.

Poljoprivreda

Najveća agroindustrijska jedinica u državi su plantaže banana, čaja i palminog ulja. Moguće je posetiti plantažu čaja u Buei i plantažu banana u Delmonteu u Tiku. Oni su veličanstveno prostrano zelenilo i eksploatacija visokih prihoda za privredu. Takođe su veliki proizvođači kakaa, a stabla su upečatljiva po svojim veličinama. U severnom delu Ambazonije dobro uspevaju irski krompir, pasulj, kukuruz, kupus, biber, zelena paprika, paradajz, luk, itd.

Turizam

Ambazonija zbog svog geografskog položaja u Africi raspolaže značajnim turističkim potencijalima, što je čini mestom za posetu. Poseduje impresivne turističke resurse, reljef, klimu, floru i faunu, kao i ljude i tradiciju. Kao dom najvišeg vrha u zapadnoj Africi i zemalja velikih vodopada Menčum nudi podjednako mnogo tradicija kao i kulturne raznolikosti.

Ambazonija je puta ogromnih turističkih bogatstava, prirodno-geografskih zanimljivosti, istorijskih ostataka živih svedočanstava o tome šta je u zemlji postojalo, kulturnog nasleđa, tradicionalnih karakteristika svakog naroda koji ona predstavlja izložbi i drugih folklornih manifestacija raznovrsnih kao i njen narod.

Spomenik nezavisnosti

Ovaj spomenik nezavisnosti u Mamfeu, je verovatno najmanje poznat spomenik izgrađen tokom godina vrtoglave euforije u znak sećanja na rođenje dvojezičnih Saveznih Ujedinjenih Kamerunskih Republika. U smislu simbolike, spomenik je važan koliko i nesreća naroda. Danas je spomeniku preko potreban novi premaz boje i okruženje koje je dostojno nekada uzvišenih težnji koje su u početku dovele do njegove izgradnje- još jedan pokazatelj neposredne potrebe za slobodom za Ambazoniju.

Botanička bašta

Grad Viktorija ima botaničku baštu koja je druga najbolja u Africi. Poseduje brojne vrste flore od kojih se oko 150 ne može naći nigde drugde u svetu. Ova botanička bašta je bila jedna od najvažnijih u svetu. Da bi se upotpunio rad u Viktoriji u Buei su uspostavljane eksperimentalne parcele za vrste na visokim nadmorskim visinama kao što je čaj. Vrt poseduje herbarijum, laboratorije, učionice, muzej, biblioteku i smeštaj za osoblje.

Nacionalni park Korup

Nacionalni park Korup se nalazi u južnom regionu Ambazonije i pokriva 126.900 hektara šume, od kojih je većina zimzelena šuma. Park je nastao 1986. godine i uključuje bivši rezervat šume Korup, osnovan pod britanskim mandatom 1930-ih. Nalazi se 60km u unutrašnjosti Atlantskog okeana i 10km od granice sa Nigerijom. Jedan je od najvlažnijih i najizolovanijih ostataka atlantske obalne šume koja se nekada širilia od delte Nigera do Gabona. Klima je ekvatorijalna i veoma vlažna, sa 5300mm padavina godišnje. Područje ima izrazitu sušnu sezonu u periodu decembar-februar i intenzivnu vlažnu sezonu u periodu od maja do oktobra.

Park ima peskovito zemljište koje je veoma siromašno zbog ispiranja hranljivih materija obilnim padavinama. Veoma velike granitne gromade su tipične za park i čine turističku atrakciju.

Literatura

• Lando, Rodrick (2022). "A Survey of Some Anglophone Crisis-induced Semantic Extensions in Contemporary Cameroon English Usage". In Aloysius Ngefac (ed.). Aspects of Cameroon Englishes. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. pp. 116–129. ISBN 978-1-5275-8028-2