Atletika na Letnjim olimpijskim igrama

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Atletika je bila u programu svih do sada održanih Letnjih olimpijskih igara. Iako su se broj i vrste atletskih disciplina kroz istoriju bitno menjali, osnovna podela na trčanja, bacanja, skokove i višeboj je uvek bila prisutna. Danas su u programu 24 discipline za muškarce i 23 discipline za žene. Disciplina u kojima se takmiče samo muškarci je hodanje na 50 kilometara.

Muške discipline[uredi | uredi izvor]

Atletski program za muškarce po disciplinama nije se menjao od Olimpijskih igara u Melburnu 1956. godine, kada je uvrštena disciplina hodanja na 20 km, osim što jednom na igrama u Montrealu 1976. godine nije bilo takmičenja u disciplini hodanja na 50 km.

Discipline koje se više ne nalaze u programu su uglavnom razne dužine preponskih trka, skokovi iz mesta, neke bacačke discipline, i mešovite štafete u kojima su takmičari iz jedne ekipe trčali različite dužine deonica. Do sada su se ukupno pojavile 52 različite discipline za muškarce.

Disciplina 96 00 04 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 Godina
Olimpijske atletske discipline
100 metara H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H X H H H 28
200 metara - H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 27
400 metara H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 28
800 metara H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 28
1.500 metara H X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X H H 28
5.000 metara - - - - X X X X X X X X X X X X X X X X H H H H H H H H 24
10.000 metara - - - - X X X X X X X X X X X X X X X X H H H H H H H H 24
110 m prepone H H X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 28
400 m prepone - H X X - X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X H H X 26
3000 m prepreke - - - - - X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X H H H 23
4 h 100 m - - - - X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X H H 24
4 h 400 m - - - - X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X H H 24
Maraton H H H H H X X X X X X X X X X X X X H H H H H H H H H H 28
20 km hodanje - - - - - - - - - - - - H H H H H H H H H H H H H H H H 16
50 km hodanje - - - - - - - - X X X X X X X X X - X X X H H H H H H H 19
Desetoboj - - X - X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 24
Skok udalj H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 29
Troskok H X H X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 28
Skok uvis H X H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 28
Skok motkom H X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 28
Bacanje kugle H H H H H X X X X X X X X X X X X X X X H H H H H H H H 28
Bacanje diska X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 28
Kladivo - X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 27
Bacanje koplja - - - X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 25
Discipline koje višu nisu u programu
60 metara - H H - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2
200 m prepone - X X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2
2.500 m prepreke - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
2.590 m prepreke - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
3.200 m prepreke - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
4.000 m prepreke - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
mešovita štafeta - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
3000 m ekipno - - - - X X X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 3
5000 m ekipno - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
3 milje ekipno - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
4 milje ekipno - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
5 milja - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
3.000 m hodanje - - - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
3.500 m hodanje - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
10 km hodanje - - - - X X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2
10 milja hodanje - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Triatlon - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Petoboj - - - - X X X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Skok udalj bez zaleta - X X X X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 4
Troskok bez zaleta - X X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2
Skok uvis bez zaleta - X X X X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 4
56 funti bacanje tereta - - X - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2
Bacanje kugle sa dve ruke - - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Grčki disk - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Bacanje diska sa dve ruke - - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Bacanje koplja slobodan stil - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Bacanje koplja sa dve ruke - - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Kros pojedinačno - - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Kros ekipno - - - - X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1
Discipline 12 23 25 26 30 27 24 22 23 23 23 23 24 24 24 24 24 23 24 24 24 24 24 24 24 24 24 24 52
Godina 96 00 04 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 27

Ženske discipline[uredi | uredi izvor]

Takmičenja u atletici za žene uključena su u program na Olimpijskim igrama u Amsterdamuu 1928. godine. Do sada je na programu Olimpijskih igara bilo 27 disciplina za žene.

Disciplina 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 Godine
Olimpijske atletske discipline
100 metara X X X X X X X X X X X X H H H H H H H H H 21
200 metara - - - X X X X X X X X X X X X X H H H H H 18
400 metara - - - - - - - X X X X X X X X X H H H H H 13
800 metara X - - - - - X X X X X X X X X X H H H H H 16
1.500 metara - - - - - - - - - X X X X X X X H H H H H 11
5.000 m - - - - - - - - - - - - - - - H H H H H H 6
10.000 m - - - - - - - - - - - - - H H H H H H H H 8
Maraton - - - - - - - - - - - - H H H H H H H H H 9
100 m prepone - - - - - - - - - X X X X X X X X X X X H 12
400 m prepone - - - - - - - - - - - - X X X X X X X X H 9
3000 m prepreke - - - - - - - - - - - - - - - - - - H H H 3
4 h 100 m X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 21
4 h 400 m - - - - - - - - - X X X X X X X X X X X X 12
20 km hodanje - - - - - - - - - - - - - - - - X X X X X 5
Skok uvis H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 21
Skok motkom - - - - - - - - - - - - - - - - H H H H H 5
Skok udalj - - - H H H H H H H H H H H H H H H H H H 18
Troskok - - - - - - - - - - - - - - - H H H H H H 6
Bacanje kugle - - - H H H H H H H H H H H H H H H H H H 18
Bacanje diska X X X X X X XX X X X X X X X X X X X X X X 21
Bacanje kladiva - - - - - - - - - - - - - - - - H H H H H 5
Bacanje koplja - X X X X X X X X X X X X X X X H H H H H 20
Sedmoboj - - - - - - - - - - - - X X X X X H H H H 9
Discipline koje višu nisu u programu
80 m prepone - X X X X X X X X - - - - - - - - - - - - 8
Petoboj - - - - - - - X X X X X - - - - - - - - - 5
3.000 metara - - - - - - - - - - - - H H H - - - - - - 3
10 km hodanje - - - - - - - - - - - - - - X X - - - - - 2
Discipline 5 6 6 9 9 9 10 12 12 14 14 14 17 18 19 20 22 22 23 23 23 27
Godina 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20

Pojedinačno osvojene medalje[uredi | uredi izvor]

Prikazani su svi učesnici u atletski takmičenjima koji su ukupno osvojili više od 5 medalja.

Stanje posle Letnjih olimpijskih medalja u Londonu 2012.

Pavo Nurmi iz Finske je osvojio najviše medalja na olimpijskim igrama (12 medalja) u muškoj, a Merlin Oti sa Jamajke sa 9 medalja u ženskoj konkurenciji. Najviše medalja u pojedinačnim disciplinama imaju Amerikanci Rej Juri (8 medalja) zatim Karl Luis (7 medalja). U ženskoj konkurenciji 7 medalja ima Merlin Oti (Jamajka).

Medalje po zemljama učesnicama[uredi | uredi izvor]

Medalje je osvajalo 97 zemalja. Stanje zaključno sa LOI 2012.

# Zemlja učesnica Zlato Srebro Bronza
1  Sjedinjene Američke Države 320 251 196 767
2  Sovjetski Savez 64 55 74 193
3  Ujedinjeno Kraljevstvo 53 79 62 194
4  Finska 48 35 31 114
5  Istočna Nemačka 38 36 35 109
6  Rusija 26 27 25 78
7  Kenija 24 31 24 79
8  Poljska 23 18 13 54
9  Etiopija 21 7 17 45
10  Australija 20 26 25 71
11  Švedska 19 21 41 81
12  Italija 19 15 26 60
13  Jamajka 18 29 20 67
14  Nemačka 16 24 37 77
15  Francuska 14 22 25 61
16  Kanada 13 14 26 53
17  Zapadna Nemačka 12 14 17 43
18  Rumunija 11 14 10 35
19  Čehoslovačka 11 8 5 24
20  Kuba 10 14 15 39
21  Mađarska 10 13 17 40
22  Novi Zeland 10 2 8 20
23  Ujedinjeni tim 7 11 3 21
24  Japan 7 7 9 23
25  Norveška 7 5 8 20
26  Grčka 6 12 11 29
27  Južnoafrička Republika 6 12 6 24
28  Maroko 6 5 8 19
29  Kina 6 3 12 21
30  Holandija 6 3 6 15
31  Bugarska 5 7 6 18
32  Češka 5 1 4 10
33  Ujedinjeni tim Nemačke 4 18 8 30
34  Belorusija 4 5 8 17
35  Brazil 4 3 7 14
36  Portugalija 4 2 4 10
37  Irska 4 2 0 6
38  Bahame 4 2 4 10
39  Alžir 4 1 2 7
40  Belgija 3 6 2 11
41  Meksiko 3 5 2 10
42  Ukrajina 3 3 12 18
43  Litvanija 3 1 1 5
44  Trinidad i Tobago 2 4 8 14
45  Španija 2 4 5 11
46  Argentina 2 3 0 5
47  Estonija 2 1 3 6
48  Dominikanska Republika 2 1 0 3
49  Kazahstan 2 0 1 3
 Uganda 2 0 1 3
51  Kamerun 2 0 0 2
52  Nigerija 1 4 8 13
53  Turska 1 3 2 6
54  Tunis 1 3 1 5
55  Austrija 1 2 4 7
56  Slovenija 1 2 1 4
57  Hrvatska 1 1 0 2
 Ekvador 1 1 0 2
 Južna Koreja 1 1 0 2
Mešoviti timovi		 1 1 0 2
61  Panama 1 0 2 3
62  Mozambik 1 0 1 2
63  Burundi 1 0 0 1
 Gernzi 1 0 0 1
 Luksemburg 1 0 0 1
 Sirija 1 0 0 1
67  Švajcarska 0 6 2 8
68  Letonija 0 4 1 5
69  Namibija 0 4 0 4
70  Danska 0 2 4 6
71  Čile 0 2 0 2
 Indija 0 2 0 2
 Šri Lanka 0 2 0 2
 Tanzanija 0 2 0 2
 Jugoslavija 0 2 0 2
76  Kolumbija 0 1 1 2
 Island 0 1 1 2
 Kineski Tajpej 0 1 1 2
79 Kraljevina Bohemija Bohemija 0 1 0 1
 Bocvana 0 1 0 1
 Obala Slonovače 0 1 0 1
 Gvatemala 0 1 0 1
 Haiti 0 1 0 1
 Iran 0 1 0 1
 Saudijska Arabija 0 1 0 1
 Senegal 0 1 0 1
 Sudan 0 1 0 1
 Zambija 0 1 0 1
89 Britanska zapadna Indija 0 0 2 2
 Filipini 0 0 2 2
 Katar 0 0 2 2
92  Australazija 0 0 1 1
 Barbados 0 0 1 1
 Džibuti 0 0 1 1
 Eritreja 0 0 1 1
 Portoriko 0 0 1 1
 Venecuela 0 0 1 1
Ukupno (97) 931 939 932 2802

Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]

Stanje posle LOI 2016.[1]

  • Atletika je bila na svih 28 LOI.
  • Broj atletskih disciplina — 83
  • Ukupno takmičara 20.626 (14,792 muškarca i 5.835 žena)
  • Ukupno zemalja učesnica — 223
  • Najmlađi učesnik — Selestin Ndrin (Céléstine N'Drin) Italija, 13 god. i 4 dana, LOI 1976.
  • Najstariji učesnik - Hajle Satajin (Haile Satayin) Izrael, 53 god. i 136 dana, LOI 2008.
  • Najviše medalja pojedinačno — Pavo Nurmi, Finska, 12 medalja (9 zlatnih i 3 srebrne)
  • Najviše medalja reprezentacije — SAD — 788 (331 zlatna, 255 srebrnih i 202 bronzane

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Atletika na LOI na sajtu SR/Olympic sports-reference.com/”. Arhivirano iz originala 26. 11. 2012. g. Pristupljeno 04. 12. 2012. 

Veze[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Atletika na Letnjim olimpijskim igrama na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Атлетика_на_Летњим_олимпијским_играма&oldid=27799364”