Pređi na sadržaj

Atonični napad

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Atonični napad
Demonstracija atoničkog napada primenom hipnoze
Klasifikacija i spoljašnji resursi
SpecijalnostPatologija
MKB-10R29.6

Atoniči, astatični ili akinetični napad ili iznenadni pad (engl. Drop attacks) nagli je gubitak tonusa u mišićima koji dovodi do naglog padanja glave ili tela na podlogu. Naziv „atonični napad“, naknadno je uveden u medicinsku terminologiju, kako bi se pod ovim pojmom označio širok spektar iznenadnih padova sa prisutnim poznatim poremećajima, ili bez njih, koji povećavaju rizik od padova, sa provokativnim specifičnim stimulansom ili bez njega, sa gubitkom svesti, ili bez njega, i sa značajnim osnovnim abnormalnostima ili bez njih.[1]

Osnovne postavke[uredi | uredi izvor]

  • Atonični napadi su iznenadni padovi, bez gubitka svesti izavani bez jasno određenim nadražaja, koji se javljaju naglo i bez upozorenja, a završavaju brzim povratkom na početnu poziciju.
  • Ovaj naziv naknadno je uveden u medicinsku terminologiju, kako bi se označio širok spektar iznenadnih padova sa prisutnim poznatim poremećajima koji povećavaju rizik od padova, ili bez njih, sa provokativnim specifičnim stimulansom, ili bez njega, sa gubitkom svesti, ili bez njega, i sa značajnim osnovnim abnormalnostima, ili bez njih.
  • Promene koje izazivaju atonični napad, mogu voditi poreklom sa raznih lokalica, ali najčešće su to strukture u niži delovi moždanog stabla ili kičmene moždine.
  • Atonični napadi uglavnom ukazuju na prolazno oštećenje bilateralnih centralnih struktura nervnog sistema koje su odgovorne za održavanjem posturalnog mišićni tonus i ravnoteže.
  • Poseban oblik atiničnog napada su tzv. Tumarkinovi padovi vestibularnog porekla (ili Tumarkinove krize). One označavaju padove bez jasne povezanosti sa autonomnim ili neurološkim simptoma kod pacijenata sa teškom bolešću vestibularnog sistema, najčešće kod Menijerove bolesti, u fazi ove bolesti kada napadi vertiga (vrtoglavice) mogu biti zamenjeni stalnim poteškođama vida i ravnoteže, uključujući poteškoće sa hodanjem po mraku, i povremene padove zbog gubitka ravnoteže.[2]

Nomenklatura[uredi | uredi izvor]

Atonični napadi su iznenadni padovi, bez gubitka svesti koja se ne nadovezuju na određeni stimulansa, javljaju naglo i bez upozorenja, a slede brzim povratkom u osnovni položaj.[1] U početku naziv je korišćeni za opisivanje padova samo kod zdravih starijih osoba.[1] Međutim termin atonični napad je naknadno je uveden da obuhvati širok spektar iznenadnih padova sa prisutnim poznatim činiocima koji povećavaju rizik od padova ili bez njih, sa provokacijom određenog stimulansa, ili bez nje, sa gubitkom svesti, ili bez, i sa značajnim osnovnim abnormalnostima, ili bez njih.

Kako se pojam atonični napad koristi i za jedan od oblika epileptičnog napada, ovaj pojam ne uključuju takozvane epileptične atonične napade ili druge padova povezane sa napadima,[3][4] kod presinkope ili sinkope, smanjena osetljivost i gubitak mišićnog tonusa, ili padnovi kod pacijenata sa opštom slabožću, ataksijom, posturalnom nestabilnošću (npr Parkinsonove bolesti, progresivna supranuklearna paraliza), ili senzornih poremećaja.

Enciklopedijske definicije atoničnog napada[uredi | uredi izvor]

Farlex Partner Medical Dictionary © Farlex 2012

Nagli pad bez najve ili povezanih simptoma ili znakova, obično u starih osoba sa normalnim elektroencefalogramom; nepoznatog uzroka.[5]

Mosby's Medical Dictionary, 9th edition. © 2009, Elsevier

Oblik prolaznog ishemijskog napada, koji zbog kratkog prekida u cerebralnog protoka krvi, uzrokuje pad osobe na pod, bez gubitka svesti. Pad može biti uzrokovana poremećenim osećaj ravnoteže ili smanjenjem mišićnog tonusa nogu. Slabost mišića nogu, kuka ili kolena, glavni je uzrok disfunkcije pada.[6]

Segen's Medical Dictionary. © 2012 Farlex, Inc. All rights reserved

Povremene epizode naglog gubitka motornih funkcija, u kojima osoba koja staji ili hoda, iznenada i potpuno svestna pada na pod, z bog slabosti nogu. Etiologija; ovaj poremećaj, koji je idiopatski - najčešći je kod starijih žena. Pripisuju se poremećajima refleksa zbog starosti; vertebrobazilarnoj ishemiji, akutnoj vrtoglavice zbog nadražaja lavirinta, katapleksija, a mogu biti povezani i sa gubitkom svesti, zbog sinkope i konvulzija.[7]

McGraw-Hill Concise Dictionary of Modern Medicine. © 2002 by The McGraw-Hill Companies, Inc.

Atonični napad u neurologiji definiše sa kao povremena epizoda naglog gubitka motornih funkcija, kada pacijent staji ili hoda. Nastaja naglo i iznenada, zbog slabosti nogu kod pacijenta koji je potpuno svestan do pada na pod. Najčešće se radi o idiopatskom obliku napada kod starijih osoba ženskog pola, a pripisuju se; poremećajima refleksnih funkcija povezanim sa starenjem; vertebrobazilarnoj ishemije, akutnoj vrtoglavici, katopleksiji ili gubitku svesti koji se javlja u sinkopi.[8]

Medical Dictionary for the Health Professions and Nursing © Farlex 2012

Epizoda iznenadnog pada koji se javlja tokom stajanja ili hodanja, bez upozorenja i bez gubitka svesti. Pacijenti su uglavnom starije osobe koje imaju normalne nalaze na elektroencefalogramu.[9]

Collins Dictionary of Medicine © Robert M. Youngson 2004, 2005

Tendencija iznenadnog pada, bez upozorenja, i bez gubitka svesti. Atonični napadi mogu biti posledica privremene nestašice krvi u mozgu i treba ih ispitati.[10]

Epidemiologija[uredi | uredi izvor]

Oko 12% atoničkih napada je posledica srčanih poremećaja (varijanta sinkope)
  • U većini slučajeva (64%), uzrok atoničnog napada nikada nije definitivno utvrđen.[11]
  • Oko 12% napada je posledica srčanih poremećaja (varijanta sinkope )
  • Oko 8% napada je zbog slabe cirkulacije u mozgu ,
  • Oko 8%, napada nastaje zbog srčano-moždanih poremećaja,
  • Oko 7% napada su kriptogeni, pretežno kod žena starijih od 40 godina.
  • Oko 5% napada nastaje zbog poremećaja unutrašnjem uvu. ( Menijerova bolest - Tumarkinova kriza),[12]
  • Oko 1%, napada nastaje zbog psiholoških problema. Retko, su atonični napadi izazvani reakcijom na strah, kao i zbog katopleksije.[13]

U ostale, moguće uzroke, napada spada; upotreba lekova i neuravnotežen hod zbog promena na koštano-miićnom sistemu.[14]

Klinička slika[uredi | uredi izvor]

Karakteristike kliničke slike atoničnog napada[15]

Faza napada Znaci i simptomi
Početak napada
  • Nagli
  • Bez aure ili upozorenja
  • Nije ga izazvao poseban nadražaj
Tok napada
  • Kratak (do 15 sekundi)
  • Bez gubitka svesti
  • Nema dokaza o oduzetosti (npr, tonička ili klonična aktivnost)
  • Može biti praćen prolaznim neuroloških simptoma i znacima
Posle napada
  • Potpuno budan
  • Nije zbunjen
  • Brzo se vraća na početne vrednosti
  • Mogu zaostati prolazne poteškoće u održavanju položaja
Posledice
  • Izražena slabost u nogama,
  • Ataksija,
  • Nastavak nestabilnost, ili gubitak osećaja

Dijagnoza[uredi | uredi izvor]

Dijagnoza se postavlja na osnovu anamneze (istorije bolesti), fizikalnog pregleda i dopunskih ispitivanja.

Anamneza (istorija bolesti)

Temeljno uzeta istorija mora da obuhvati podatke o toku napada; da li se javio bez ikakvog upozorenja ili aure, da li je bi bez gubitka svesti, i koje su bile manifestacije po završetku napada. Zapažanja svedoka, koja su prisustvovala napadu, mogu biti veoma korisna u razjašnjavanju karakteristika simptoma koji su od posebnog značaja za diferencijalnu dijagnozu.

Fizikalni pregled

Fizikalni pregled obuhvata klasične kardiološke, neurološke, ortopedske i otoralingološke metode koje se primenjuju u dijagnostici kod ovakvih stanja.

Dopunska ispitivanja
Evocirani potencijali se korsite u svrhu dopunskog ispitivanja

Dopunska ispitivanja bi trebalo da obuhvate:

  • Procenu ili određivanje ortostatskog pulsa i krvnog pritisaka.
  • Elektrokardiografm srca, holter monitoring,
  • Snimanje vratne kičme i mozga.
  • Dopler ultrasonografiju krvnih sudova vrata,
  • Magnetnu rezonantnu angiografija, CT angiografiju, ili klasičnu angiografiju,
  • Elektroencefalografiju,
  • Audiometriju, elektronistagmografiju ili video nistagmografiju,
  • Test vestibularnih evociranih miogenih potencijala (VEMP).

Diferencijalna dijagnoza[uredi | uredi izvor]

EEG je važna diferencijalno dijagnostička metoda u atoničnom napadu

Diferencijalno dijagnostički treba imati u vidu sledeće bolesti, za koje je u više od dve trećine padova utvrđeno da imaju slične menifestacije kao i atonični napadi ili padovi:

  • Epileptični napadi
  • Menijerova bolest sa migrenoznim vrtoglavicama.[12]
  • Vertebrobazilarna insuficijencija. Ova neurološka manifestacija (npr, gubitak vida, diplopija, vrtoglavica, utrnulost, itd), pored iznenadnog gubitka mišićnog tonusa u nogama, karakteriše se i slučajevima iznenadnog pada bez jasno povezanih kliničkih manifestacija, koje se tek naknadnim istraživanjem mogu pripisati vertebrobazilarnoj insuficijenciji.[16]
  • Kardiovaskularna sinkopa, koja uključuje sindrom karotidnog sinusa.
  • Ortostatska hipotenzije, i vazovagalna sinkopa.[17][18]
  • Cerebrovaskularni poremećaji.[14]
  • Autoimuni poremećaji, npr. autoimuni encefalitis.[19]
  • Hipotireoidizama.[20]

Terapija[uredi | uredi izvor]

Kako etiološki gledano atonične napade mogu izazvati raznovrsni uzroci, ne postoji specifična terapija koja bi bila prikladna za sve oblike atoničnog napada. Zato je terapija atoničnih napada usmerena na lečenje osnovnog uzroka.

Tretman (hitna pomoć) generalno se ne ukazuje bolesniku sa pojedinačnim napadom odnosno padom, jer ta pomoć nakon događaja nije potrebna pacijentu, jer odmah nastavlja započete aktivnosti. Ali je zato nakon napad-pada potrebno sprovesti pojedinačnu i multidisciplinarnu opštemedicinsku i neurološku procena pacijenta.[21]

Neki od mogućih uzroka atoničnog napada i njihovo lečenje

Uzrok atoničnog pada Najefikaksnije lečenje
Srčani poremećaji
 Lekovi ili ugradnja srčanog vodiča (pejsmejkera)
Neurološki napadi
(epilepsija i srodna stanja)
 Antikonvulzivi
Neadekvatan protok krvi u mozgu
(TIA)
 Regulacija holesterola, primena antikoagulanata, operativno lečenje krvnih sudova mozga
Menijerova bolest
 Hirurško lečenje ili primena lekova za uništavanje lavirint (npr niske doze gentamicina)

Posledice[uredi | uredi izvor]

Stopa rizika od moždanog udara ili smrti kod pacijenata sa atoničnim napdom je 0,5% na godišnjem nivou. Ova stopa značajno se ne razlikuje od one kod opšte populacije.[11]

Kako kod osoba sa atoničnim napadom nastaju iznenadni padovi one imaju mnogo više preloma kostiju od onih u opštoj populaciji.[22]

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v Sheldon JH. On the natural history of falls in old age. Br Med J 1960;2:1685-90.
  2. ^ Bubalo, Jovan. „Menierova bolest”. http://drjovanbubalo.com/index.html. Arhivirano iz originala 23. 04. 2016. g. Pristupljeno 14. 4. 2016.  Spoljašnja veza u |work= (pomoć)
  3. ^ Abd-El-Barr MM, Joseph JR, Schultz R, Edmonds JL, Wilfong AA, Yoshor D. Vagus nerve stimulation for drop attacks in a pediatric population. Epilepsy Behav 2010;19(3):394-9.
  4. ^ Rathore C, Abraham M, Rao RM, George A, Sankara Sarma P, Radhakrishnan K. Outcome after corpus callosotomy in children with injurious drop attacks and severe mental retardation. Brain Dev 2007;29:577-85.
  5. ^ For Farlex Partner Medical Dictionary: drop attack. (n.d.) Farlex Partner Medical Dictionary. (2012). Retrieved April 14 2016 from [1]
  6. ^ For Mosby's Medical Dictionary: drop attack. (n.d.) Mosby's Medical Dictionary, 8th edition. (2009). Retrieved April 14 2016 from [2]
  7. ^ For Segen's Dictionary: drop attack. (n.d.) Segen's Medical Dictionary. (2011). Retrieved April 14 2016 from [3]
  8. ^ For McGraw-Hill Concise Dictionary of Modern Medicine: drop attack. (n.d.) McGraw-Hill Concise Dictionary of Modern Medicine. (2002). Retrieved April 14 2016 from [4]
  9. ^ For Medical Dictionary for the Health Professions and Nursing:drop attack. (n.d.) Medical Dictionary for the Health Professions and Nursing. (2012). Retrieved April 14 2016 from [5]
  10. ^ For Collins Dictionary of Medicine: drop attack. (n.d.) Collins Dictionary of Medicine. (2004, 2005). Retrieved April 14 2016 from [6]
  11. ^ a b Meissner et al. The natural history of drop attacks. Neurology 1986, 36, 1029-1034.
  12. ^ a b Tumarkin, A. The otolithic catastrophe: a new syndrome. BMJ (1936), str. 1:175-77
  13. ^ Egel, R. T., et al. (2012). Isolated cataplexy in the differential diagnosis of drop attacks: a case of successful clinical diagnosis and treatment. Case Rep Neurol Med (2012), str. 757586.
  14. ^ a b Lee H, Yi HA, Lee SR, Ahn BH, Park BR. Drop attacks in elderly patients secondary to otologic causes with Meniere’s syndrome or non-Meniere peripheral vestibulopathy. J Neurol Sci 2005;232:71-6.
  15. ^ „Functional or dissociative neurological symptoms, Drop attack”. Arhivirano iz originala 14. 04. 2016. g. Pristupljeno 13. 4. 2016. 
  16. ^ Brust JC, Plank CR, Healton EB, Sanchez GF. The pathology of drop attacks: a case report. Neurology 1979;29:786-90.
  17. ^ Dey AB, Stout NR, Kenny RA. Cardiovascular syncope is the most common cause of drop attacks in the elderly. Pacing Clin Electrophysiol 1997;20(3 Pt 2):818-9.
  18. ^ Tan MP, Chadwick TJ, Kerr SR, Parry SW. Symptomatic presentation of carotid sinus hypersensitivity is associated with impaired cerebral autoregulation. J Am Heart Assoc 2014;3(3):e000514.
  19. ^ Maramattom BV, Jeevanagi SR, George C. Facio-brachio-crural dystonic episodes and drop attacks due to leucine rich glioma inactivated 1 encephalitis in two elderly Indian women. Ann Indian Acad Neurol 2013;16(4):590-2.
  20. ^ Kramer U, Achiron A. Drop attacks induced by hypothyroidism. Acta Neurol Scand 1993;88:410-1.
  21. ^ Meissner I, Wiebers DO, Swanson JW, O'Fallon WM. The natural history of drop attacks. Neurology 1986;36:1029-34.
  22. ^ Timothy C., Hain. „Drop Attacks”. Dizziness-and-balance.com. November 6, 2015. Pristupljeno 15. 4. 2016. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Rubenstein, L. Z. (1 September 2006). "Falls in older people: epidemiology, risk factors and strategies for prevention". Age and Ageing 35 (Supplement 2): ii37–ii41.
  • Bisdorff, A; Von Brevern, M; Lempert, T; Newman-Toker, DE (2009). "Classification of vestibular symptoms: towards an international classification of vestibular disorders". Journal of vestibular research : equilibrium & orientation 19 (1–2): 1–13.
  • Zamponi, N.; Passamonti, C.; Cesaroni, E.; Trignani, R.; Rychlicki, F. (2011). "Effectiveness of vagal nerve stimulation (VNS) in patients with drop-attacks and different epileptic syndromes". Seizure 20 (6): 468–474.
  • Ruckenstein, MJ; Shea, JJ Jr (1999). Harris, JP, ed. Meniere's Disease. Kugler Publications : 266.
  • Radna grupa za izradu vodiča, rukovodilac Dragoslav Sokić (2005). Gubitak svesti Nacionalni vodič za lekare u primarnoj zdravstvenoj zaštiti (PDF). Beograd: Srpsko lekarsko društvo. str. 6—21. ISBN 978-86-85313-32-5. Pristupljeno 13. 4. 2016. 



Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje
u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja).
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Атонични_напад&oldid=27441627”