Biograd na Moru
| Biograd na Moru | |
|---|---|
 Biograd na Moru | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Hrvatska |
| Županija | Zadarska županija |
| Osnovan | 10. vek |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  5.569 |
| — gustina | 148 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 56′ 16″ S; 15° 26′ 42″ I / 43.93782° S; 15.44491° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 2 m |
| Površina | 35,5 km2 |
  Biograd na Moru Biograd na Moru na karti Hrvatske | |
| Ostali podaci | |
| Gradonačelnik | Ivan Knez (HDZ) |
| Poštanski broj | 23210 |
| Pozivni broj | +385 23 |
| Registarska oznaka | ZD |
| Veb-sajt | |
| Službena prezentacija grada | |
Biograd na Moru (poznato još i kao Zaravecchia[1] - "Stari Zadar") je grad u Hrvatskoj, u Zadarskoj županiji.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Biograd, grad i luka u severnoj Dalmaciji, nalazi se 28 km južno od Zadra. Smešten je na malom poluostrvu i kopnu. Na njegovoj severnoj strani je uvala Bošana a na južnoj Soline. Ispred grada su ostrva Planac i Sv. Katarina (sa svetionikom). Prosečna temperatura vazduha u januaru je 7 a u julu 24,5 °C, s prosečnim godišnjim padavinama od 840 mm. U uvali Soline nalazi se velika javna, peščana plaža okružena borovom šumom. Biograd je lokalni trgovački i prometni centar, s dobrim vezama prema svojem zaleđu, okolnim obalnim naseljima i gradićima i ostrvom Pašmanom. Biograd je centar revijere koja obuhvata Sv. Petar na Moru, Turanj, Sv. Filip i Jakov, Biograd, Pakoštane i Drage, kao i više naselja na ostrvu Pašmanu: Tkon, Kraj, Pašman, Barotul, Mrljane, Neviđane, Dobropoljana, Banj i Ždrelac, i Vrgadu na istoimenom ostrvu.[2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Biograd na Moru je hrvatski kraljevski grad koji se prvi put spominje sredinom X veka, dok je u XI veku bio sedište hrvatskih kraljeva i biskupa. Najveći procvat Biograd je doživeo kao prestonica srednjovekovnih hrvatskih vladara, a godine 1102. u njemu je krunisan i ugarski kralj Koloman. Godine 1202. Biograd je utočište beguncima iz Zadra, te se naziva i Zara vecchia. Od 1409. do 1797. je pod vlašću Venecije. Stradao je u mletačko-turskim ratovima, a 1521. i 1646. je porušen i zapaljen. U 16. i 17. veku u Biogradu je središte hrvatske narodne vojske koja je imala veliku ulogu u ratovima protiv Turaka.
Godine 1838. "Stari Zadar" je tek "ubogo selo" sa 105 domova i 450 stanovnika.[1]
Turistički razvoj Biograda počeo je između dva svetska rata. Prvi gosti, Česi, počeli su dolaziti u Biograd tokom 1920-ih. Prvi hotel sagrađen je 1935. na mestu današnjeg hotela Ilirija.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Prema popisu iz 2001. Biograd na Moru je imao 5.259 stanovnika.
Prema popisu iz 2011. godine, Biograd na Moru je imao 5.569 stanovnika.[3]
Grad Biograd na Moru[uredi | uredi izvor]
Broj stanovnika po popisima[uredi | uredi izvor]
| Nacionalnost[4] | 2001. | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. | 1953. | 1948. | 1931. | 1921. | 1910. | 1900. | 1890. | 1880. | 1869. | 1857. |
| br. stanovnika | 5.259 | 5.315 | 4.560 | 3.486 | 2.418 | 2.115 | 1.806 | 1.495 | 1.181 | 1.137 | 1.044 | 796 | 675 | 693 | 649 |
- napomene:
Nastao iz stare opštine Biograd na Moru.
Biograd na Moru (naseljeno mesto)[uredi | uredi izvor]
Broj stanovnika po popisima[uredi | uredi izvor]
| Nacionalnost[4] | 2001. | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. | 1953. | 1948. | 1931. | 1921. | 1910. | 1900. | 1890. | 1880. | 1869. | 1857. |
| br. stanovnika | 5.259 | 5.315 | 4.560 | 3.486 | 2.418 | 2.115 | 1.806 | 1.495 | 1.181 | 1.137 | 1.044 | 796 | 675 | 693 | 649 |
- napomene:
Do 1971. iskazivano pod imenom Biograd.
Popis 1991.[uredi | uredi izvor]
Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Biograd na Moru je imalo 5.315 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:
Industrija[uredi | uredi izvor]
Industrija je bazirana na poljoprivredi, ribarstvu i turizmu. Biograd je trajektna luka za ostrvo Pašman.
Spomenici i znamenitosti[uredi | uredi izvor]
- Zavičajni muzej grada Biograda na Moru
Obrazovanje[uredi | uredi izvor]
- Osnovna škola Marije Eškinje
- Srednja škola Biograd na Moru
Sport[uredi | uredi izvor]
Sporski timovi :
- Vaterpolo plivački klub „Biograd"
- Hrvatski fudbalski klub „Primorac"
- Rukometni klub „Biograd"
- Atletski sportski klub „Maraton"
- Atletski klub „Soline"
- Karate klub „B"
- Teniski klub „Biograd"
- Teniski klub „As"
- Jedriličarski klub „Biograd"
- Ronilački klub „Albamaris"
- Sportsko-ribolovno udruženje„Podlanica“
- Plivački klub „Dupin"
- Košarkaški klub „Biograd"
- Odbojkaški klub „Biograd"
- Klub odbojke na pesku „Soline"
- Jet ski klub „Maestral"
Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b "Serbskij narodnij list", Budim 1839. godine
- ^ funtravel1 (24. 1. 2020). „Biograd na moru | Sve o Biogradu na moru | Cene putovanja |”. Fun Travel Niš. Pristupljeno 4. 2. 2023.
- ^ „Popis stanovništva 2011.”. Državni zavod za statistiku RH. 2011. Pristupljeno 18. 7. 2013.
- ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9.
- CD-rom: „Naselja i stanovništvo RH od 1857—2001. godine“, Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Hrvatske, Zagreb, 2005.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- www.biogradnamoru.hr (jezik: hrvatski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
