Pređi na sadržaj

Božidar Lavrič

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
božidar lavrič
Dr Božidar Lavrič, 1949.
Lični podaci
Datum rođenja(1899-11-10)10. novembar 1899.
Mesto rođenjaNova Vas, Austrougarska
Datum smrti15. novembar 1961.(1961-11-15) (62 god.)
Mesto smrtiLjubljana, NR Slovenija, FNR Jugoslavija
Profesijalekar
Delovanje
Član KPJ od1941.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
1941 — 1945.
Činpukovnik u rezervi
Odlikovanja
Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden rada sa crvenom zastavom
Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima Orden bratstva i jedinstva sa srebrnim vencem Partizanska spomenica 1941.

Božidar Lavrič (Nova Vas, 10. novembar 1899 — Ljubljana, 15. novembar 1961) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, univerzitetski profesor, lekar, sanitetski pukovnik JNA u rezervi i akademik.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 10. novembra 1899. godine u Novoj Vasi. Nakon završene škole, studirao je medicinu u Zagrebu, Parizu i Pragu, gde je diplomirao 1924. godine i promovisan u doktora medicinskih nauka. Specijalizaciju iz hirurgije završio je u Zagrebu, 1930. godine, a usavršavao se u Francuskoj (1925), Sjedinjenim Američkim Državama (1938, 1947) i Švedskoj (1954).[1]

Do 1933. godine radio je u Šibeniku, gde je kao lekar uveo vlastitu metodu odstranjenja ehinokoka, kao i Zagrebu, gde je službovao kao asistent na zagrebačkoj hirurškoj klinici. Nakon toga, preuzima rukovođenje hirurškog odeljenja u Mariboru. Ubrzo potom, dr Lavrič postaje načelnik Drugog hirurškog odeljenja Opšte državne bolnice u Ljubljani.[1] Godine 1936. dr Lavrič biva postavljen kao privatni docent na predmetu Topografska anatomija na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Ljubljani. U zvanje docenta promovisan je 1940. godine, kada je uveden predmet Hirurgija.[2] Do Drugog svetskog rata, dr Lavrič je bio predsednik Rotari kluba za Ljubljanu.

Nakon okupacije Kraljevine Jugoslavije, 1941. godine, dr Lavrič se pridružio Narodnooslobodilačkom pokretu (NOP). Iste godine je postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Italijani su ga držali u internaciji između 1942. i 1943. godine, da bi nakon kapitulacije Kraljevine Italije bio oslobođen i radio je u bolnicama za ranjene partizane u Bariju, a u Beogradu je 1944. postao glavni hirurg NOVJ.[2]

Nakon oslobođenje Jugoslavije, 1945. je imenovan za redovnog profesora Hirurgije na Medicinskom fakultetu u Ljubljani. Dr Lavrič je bio jedan od inicijatora osnivanja Instituta za transfuziju, te podstakao razvoj savremene anesteziologije, čime su stvoreni uslovi za napredak i razvoj opšte hirurgije, pogotovo grudne i kardiovaskularne hirurgije. Preuzeo je celokupnu plućnu hirurgiju, organizovao dve grupe za rad u antituberkuloznim lečilištima na Golniku i Topolšici i uveo dekortikaciju i resekciju pluća zbog maligniteta i tuberkuloze.[2] Do 1949. godine bio je dekan ljubljanskog Medicinskog fakulteta, a potom rektor Visoke medicinske škole, da bi od 1956. do 1958. godine bio rektor Univerziteta u Ljubljani.

Dr Lavrič je prvi radio zahvate na srcu, ubrzo i na otvorenom srcu.[1] Ovo postignuće je dr Lavriču i njegovom timu donelo Kidričevu nagradu 1959. godine. Iako je najveći deo vremena posvetio hirurgiji srca, dr Lavrič se bavio i drugim hirurškim oblastima: uveo je plastičnu hirurgiju i razvio traumatologiju i neurohirurgiju. Trudio se da unapredi negu hirurških pacijenata i uveo fizioterapiju posle operacija.[2]

Bio je lični hirurg Josipa Broza Tita, kojeg je pratio ga na putovanjima po svetu. Tokom bolesti engleskog kralja Džordža VI, i dr Lavrič je bio jedan od konsultovanih stručnjaka.[2]

Umro je 15. novembra 1961. godine u Ljubljani.[2] Sahranjen je uz najviše vojne i državne počasti na Centralnom groblju Žale u Ljubljani.

Odlikovanja i priznanja[uredi | uredi izvor]

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih visokih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden zasluga za narod prvog reda, Orden rada prvog reda, Orden jugoslovenske zastave drugog reda, Orden zasluga za narod drugog reda i Orden bratstva i jedinstva drugog reda. Imao je čin rezervnog pukovnika JNA.

Dobitnik je Prešernove nagrade 1950. godine, dok je 1999. godine izašla poštanska markica Republike Slovenije sa njegovim likom.

Bio je počasni član mnogih hirurških društava u Čehoslovačkoj, NR Bugarskoj i Zapadnoj Nemačkoj, potom član Slovenačke akademije nauka i umetnosti (SAZU) od 1949. godine (od 21. marta 1950. do smrti bio potpredsednik SAZU)[2], od 1955. godine dopisni član Jugoslovenske akademije znanosti i umjetnosti (JAZU)[1] i Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU), Udruženja hirurga Velike Britanije i Irske, Udruženja hirurga u Lionu (Francuska), spoljni član Francuske hirurške akademije, počasni doktor Univerziteta u Nansiju, član Međunarodnog udruženja hirurga i član uređivačkih odbora slovenačkih i inostranih stručnih časopisa.[2]

Objavio je oko 80 članaka u priznatim slovenačkim i inostranim časopisima.[2]

Foto-galerija[uredi | uredi izvor]

  • Dr Božidar Lavrič, 1937.
    Dr Božidar Lavrič, 1937.
  • Dr Božidar Lavrič, 1949.
    Dr Božidar Lavrič, 1949.
  • Dr Božidar Lavrič (desno, drugi red) sa medicinskim timom nakon operacije Josipa Broza Tita, 1951.
    Dr Božidar Lavrič (desno, drugi red) sa medicinskim timom nakon operacije Josipa Broza Tita, 1951.
  • Dr Božidar Lavrič sa Titom u šetnji nakon operacije, 1951.
    Dr Božidar Lavrič sa Titom u šetnji nakon operacije, 1951.
  • Počasna straža na sahrani dr Božidara Lavriča, 1961.
    Počasna straža na sahrani dr Božidara Lavriča, 1961.
  • Partizanska spomenica 1941.
    Partizanska spomenica 1941.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v g Lavrič, Božidar;Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje, 2021
  2. ^ a b v g d đ e ž z Božidar Lavrič;Slovenska akademija znanosti in umetnosti

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Božidar Lavrič na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Божидар_Лаврич&oldid=27513164”