Bribir (Skradin)
Bribir | |
|---|---|
 Arheološki lokalitet Bribirska glavica | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Hrvatska |
| Županija | Šibensko-kninska |
| Grad | Skradin |
| Oblast | Ravni Kotari |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 103 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 55′ 19″ S; 15° 50′ 38″ I / 43.92200092641425° S; 15.84376717879032° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 229 m |
  Bribir Bribir na karti Hrvatske | |
 Bribir Bribir na karti Šibensko-kninske županije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 22223 Bribir |
| Pozivni broj | +385 22 |
| Registarska oznaka | ŠI |
Bribir je naseljeno mjesto u Dalmaciji. Pripada gradu Skradinu, u Šibensko-kninskoj županiji, Republika Hrvatska.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Bribir se nalazi na samom rubu Ravnih Kotara, prema Bukovici. Udaljen je oko 13 km sjeverozapadno od Skradina. Naselje čine tri zaseoka: Bribir, Bribirske Mostine i Pavići.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Najstariji tragovi života otkriveni su u plodnom polju nedaleko od rečice Bribirčice, gde su na lokalitetu Krivače nađeni ostaci naselja iz mlađeg kamenog doba. Plodno polje pruža se na zapadu do sela Ostrovice. Na spoju tog polja i krševite visoravni Bukovice izdiže se na 300 m nadmorske visine prostrana uzvisina Bribirska glavica koja obuhvata površinu veću od 70.000 m². Najznačajniji arheološki spomenici nalaze se na Glavici iznad sela, koja je bila naseljena najkasnije početkom 1. milenijuma p. n. e. Do dolaska Rimljana ovo naselje je živelo kao utvrđena liburnska gradina, a već u 1. veku. n. e. opasana je jakim zidanim bedemima i stiče status municipija, a naziva se Municipium Varvariae.
Nakon prosperiteta u prvim stoljećima naselje u vreme seobe naroda proživljava teške dane, kao i ostala naselja na području prostranog Rimskog carstva.
Ruševine antičkog grada naseljavaju Hrvati, koji naziv rimski naziv menjaju u Bribir. Prvo svedočanstvo nalazimo kod vizantijskog cara — pisca iz 10. st. Konstantina Porfirogeneta, koji u popisu hrvatskih županija navodi i županiju „Berbera“. Najveći procvat Bribir doživljava u vreme kada su njime gospodarili moćni feudalci Šubići, posebno u 13. i 14. veku za vreme bana Pavla I Šubića. Grad su porušili i zaposeli Turci, a nakon njihova odlaska stanovnici se nisu više trajno nastanjivali na platou Glavice, nego u njenom podnožju.
Bribir se od raspada Jugoslavije do avgusta 1995. godine nalazio u Republici Srpskoj Krajini. Do teritorijalne reorganizacije u Hrvatskoj naselje se nalazilo u sastavu bivše velike opštine Šibenik.
Kultura[uredi | uredi izvor]
U Bribiru se nalazi hram Srpske pravoslavne crkve Sv. Joakima i Ane iz 1574. godine.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Prema popisu iz 1991. godine, Bribir je imao 549 stanovnika, od čega 517 Srba (94%), 21 Hrvat, 1 Jugosloven i 10 ostalih. Prema popisu iz 2001. u njemu je živelo 79 stanovnika.[1] Bribir je prema popisu stanovništva iz 2011. godine imao 103 stanovnika.[2]
| Nacionalnost[3] | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. |
| Srbi | 517 | 454 | 528 | 665 |
| Hrvati | 21 | 28 | 18 | 37 |
| Jugosloveni | 1 | 78 | 25 | |
| ostali i nepoznato | 10 | 8 | 9 | 4 |
| Ukupno | 549 | 568 | 580 | 706 |
| Demografija[3] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1961. | 706 | |
| 1971. | 580 | |
| 1981. | 568 | |
| 1991. | 549 | |
| 2001. | 79 | |
| 2011. | 103 | |
Popis 1991.[uredi | uredi izvor]
Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Bribir je imalo 549 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:
Prezimena[uredi | uredi izvor]
- Bijelić — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu[4]
- Gladović — Pravoslavci, slave Đurđevdan
- Gnjidić — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu
- Ležaić — Pravoslavci, slave Sv. Stefana
- Milošević — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu
- Mutić — Pravoslavci, slave Đurđevdan
- Ostojić — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu
- Pavić — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu
- Smolić — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu
- Stevelić — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu
- Šarić — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu
- Šimpraga — Pravoslavci, slave Đurđevdan
- Šubašić — Pravoslavci, slave Sv. Nikolu
- Šuša — Pravoslavci, slave Sv. Stefana
- Šušić — Pravoslavci, slave Sv. Jovana
- Ćoraš — Rimokatolici
Znamenite ličnosti[uredi | uredi izvor]
- Željko Gnjidić, krajiški pjevač, bivši član grupe Jandrino jato
- Vuk Mandušić, srpski uskočki vojvoda
- Boris Milošević, hrvatski političar
- Katarina, ćerka Jelisavete Nemanjić
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Popis stanovništva 2001., Pristupljeno 21. 4. 2013.
- ^ „Popis stanovništva 2011.”. Državni zavod za statistiku RH. 2011. Pristupljeno 21. 4. 2013.
- ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
- ^ Benkovac: Prezimena Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. maj 2019), Pristupljeno 28. 2. 2021.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Tromeđa: Bribir Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. maj 2015) (jezik: srpski)
.gif){kind=small} | ||
| Bivša naselja | ||
